Edukacja ekologiczna to nasza przyszłość

Anna Podsiadło – koordynatorka programu „Moje miasto bez elektrośmieci” ElektroEko Organizacja Odzysku Sprzętu Elektrycznego i Elektronicznego SA

Zacznijmy od przedstawienia Państwa organizacji – poprosimy o kilka słów o ElektroEko. Kim jesteście i czym się zajmujecie?

Anna Podsiadło: ElektroEko to największa w Polsce organizacja odzysku sprzętu elektrycznego i elektronicznego. Działamy na rynku już od 18 lat. Od początku funkcjonowania systemu zbierania oraz przetwarzania elektrośmieci w Polsce jesteśmy liderem rynku pod względem masy zebranych elektroodpadów. Wieloletnie doświadczenie i znajomość branży, sprawdzona i profesjonalna kadra oraz sprawnie funkcjonujący ogólnopolski system zbierania ZSEE to najważniejsze czynniki stanowiące o skuteczności i jakości naszych działań. Do tej pory zebraliśmy ponad 1,5 mln ton ZSEE, co stanowi blisko połowę sprzętu pozyskanego dotychczas na rynku. Jesteśmy też jedyną polską organizacją odzysku działającą na zasadach not for profit. Oznacza to, że zgromadzone środki finansowe przeznaczamy na rozbudowę systemu zbierania, prowadzenie kampanii edukacyjnych oraz realizację przyjętych od naszych klientów obowiązków ustawowych.

Kampanie edukacyjne?

Tak, działania z obszaru CSR, GOZ i ESG, a w szczególności związane ze zrównoważonym rozwojem, są wpisane w naszą misję. Prowadzimy największy w Polsce program łączący zbieranie ZSEE z edukacją ekologiczną – „Moje miasto bez elektrośmieci”. W ramach projektu współpracujemy z przedstawicielami gmin oraz społecznościami lokalnymi.

Proszę coś więcej powiedzieć o programie „Moje miasto bez elektrośmieci”. Co to za program i do kogo jest skierowany?

„Moje miasto bez elektrośmieci” to największy w Polsce i najdłużej działający program łączący zbieranie zużytych sprzętów elektrycznych i elektronicznych (ZSEE) z edukacją na temat prawidłowego postępowania z elektrośmieciami. W zasięgu naszych działań edukacyjnych znalazł się co czwarty Polak, a bezpośrednio w naszym programie uczestniczy już ponad 5,5 tys. uczestników. W pierwszym etapie program realizowany był wyłączenie przez placówki oświatowe, obecnie dołączać mogą instytucje i organizacje różnego typu. Uczestnicy mają zapewniony dostęp do bezpłatnych materiałów edukacyjnych oraz mogą korzystać z naszego autorskiego Funduszu Oświatowego, który zasilany jest całkowicie ze zbiórek elektrośmieci.

Czym jest ów Fundusz Oświatowy?

Fundusz Oświatowy jest kluczowym elementem programu „Moje miasto bez elektrośmieci”. Daje on uczestnikom możliwość uzyskania dodatkowego finansowania ich statutowych celów. Każda zebrana tona zużytego sprzętu to 600 zł w formie kart podarunkowych lub na dowolnie wybrane wyposażenie. Obecnie to najlepsza oferta na rynku!

Na czym polega Fundusz Oświatowy w praktyce?

Wytłumaczę na przykładzie. Jeśli placówce marzy się tablica multimedialna lub projektor, ale nie może pozwolić sobie na zakup tak drogiego sprzętu ze środków własnych, może organizować zbiórki elektrośmieci od rodziców i mieszkańców. My ten zebrany sprzęt odbierzemy bezpłatnie, zaś placówka otrzyma punkty Funduszu Oświatowego (1 punkt za każdy zebrany kilogram elektrośmieci), które wymieni na wymarzone wyposażenie.

Wspomniała Pani, że grono uczestników programu jest szerokie. Poza placówkami mogą do programu zgłaszać się także instytucje i organizacje? Jakiego typu?

Tak, od roku 2023 r. do programu mogą dołączać instytucje i organizacje różnego typu. Licznie zgłaszają się kluby sportowe, koła gospodyń wiejskich, ochotnicze straże pożarne, ale również sołectwa, domy kultury, biblioteki, fundacje czy stowarzyszenia. Wśród uczestników są także lokalne teatry i muzea, mamy nawet zgłoszony zamek. Ta lista jest bardzo długa. Wciąż jednak najliczniejszą grupę stanowią placówki oświatowe, bo to z myślą o nich powstał nasz program. Cześć szkół podstawowych aktywnie realizuje założenia programu już od początku jego istnienia, czyli od 2012 r. Korzystając z naszego Funduszu Oświatowego, wyposażyły swoje placówki w tablice multimedialne, projektory i inne niezbędne wyposażenie o znacznej wartości.

Czy firmy mogą być uczestnikami programu?

Firmy na ogół mają ograniczone możliwości, jeśli chodzi o zbiórki elektrośmieci. Mogą dołączyć do projektu jako uczestnik i korzystać z naszego Funduszu Oświatowego, czyli organizować zbiórki, zbierać punkty i wymieniać je na nagrody, jednak częściej decydują się na wspieranie uczestników programu przez przekazanie swojego sprzętu inwentarzowego na rzecz wybranego uczestnika programu (np. fundacji czy wybranej szkoły).

To ciekawa inicjatywa. Jak dołączyć do programu lub jak można pomóc uczestnikom programu „Moje miasto bez elektrośmieci”?

Żeby dołączyć do programu, wystarczy wypełnić formularz zgłoszeniowy na www.moje-miasto-bez- -elektrosmieci.pl i rozpocząć akcję zbierania. Żeby wesprzeć uczestników programu, wystarczy zgłosić odbiór firmowego sprzętu za pośrednictwem strony www.elektroniczne-odpady.pl. W formularzu zgłoszenia odbioru należy wybrać jednego uczestnika, któremu chcemy przekazać punkty za odebrany od firmy sprzęt (1 kg ZSEE = 1 punkt FO). To wszystko! Pomaganie z programem „Moje miasto bez elektrośmieci” jest proste i daje dużo satysfakcji. Sprzęt trafi do specjalistycznych zakładów przetwarzania, firma w zgodzie z prawem pozbędzie się elektroodpadów, a uczestnik programu otrzyma punkty na realizację swoich statutowych celów (np. szkoła otrzyma nowe wyposażenie sal lekcyjnych, klub sportowy – wymieni sprzęt, fundacja kupi nową drukarkę).

Jaki jest zasięg i czas trwania programu?

Program ma zasięg ogólnopolski. Przyjmujemy uczestników nie tylko z miast (na co wskazywałaby nazwa programu), ale także z małych miejscowości i wsi. Program ma też charakter ciągły. Raz zgłoszony uczestnik jest z nami do czasu, aż uzna, że wszystkie elektrośmieci w jego okolicy są już przekazane do recyklingu lub gdy osiągnie wyznaczone cele, korzystając z naszego Funduszu Oświatowego.  

Co wyróżnia program „Moje miasto bez elektrośmieci”?

Po pierwsze: jesteśmy liderem edukacji ekologicznej. Nasz program wciąż jest najchętniej realizowaną akcją na temat prawidłowego postępowania z elektrośmieciami – z liczbą 5500 uczestników. Po drugie: mamy najlepszą ofertę na rynku – aż 600 zł za tonę elektrośmieci na dowolnie wybrane wyposażenie, do tego najniższa minimalna masa zbiórki – 250 kg dla całej Polski i tylko 50 kg dla Warszawy. Po trzecie: nasz autorski Fundusz Oświatowy to realne wsparcie finansowe dla naszych uczestników. Tylko w ubiegłym roku wymienili oni punkty Funduszu Oświatowego na pomoce dydaktyczne o wartości przekraczającej 650 tys. zł. Ale to nie wszystko. Dostarczamy uczestnikom bezpłatne materiały do promocji zbiórek, takie jak banery na ogrodzenia, plakaty, kartonowe opakowania na drobne elektrośmieci lub na zużyte baterie. Dzięki temu wypromowanie zbiórek jest łatwiejsze, a efekty zbierania i korzyści dla uczestnika są większe.

I na koniec pytanie – dlaczego warto dołączyć do programu „Moje miasto bez elektrośmieci”?

Korzyści dla uczestnika jest wiele, jak i powodów, dla których uczestnicy dołączają do programu „Moje miasto bez elektrośmieci”. Udział w naszym projekcie to troska o środowisko i ochrona zasobów naturalnych, sposób na uzyskanie dodatkowego finansowania i pozyskanie nowego wyposażenia, chęć zapewnienia mieszkańcom możliwości bezpłatnego pozbywania się zużytych sprzętów, bo do gminnego PSZOK-a jest daleko, no i pozbycia się własnych inwentarzowych sprzętów w sposób zgodny z prawem przy jednoczesnej możliwości wsparcia innych uczestników. Dzięki zbiórkom realizowanym przez uczestników programu „Moje miasto bez elektrośmieci” tylko w minionym roku zebraliśmy ponad 1 000 000 kg elektrośmieci. Sprzętu, który nie trafił na wysypiska śmieci czy do spalarni, lecz został prawidłowo przetworzony, a odzyskane surowce mogły posłużyć do produkcji nowych przedmiotów czy urządzeń. Wszystkie te powody sprowadzają się do dbania o środowisko i tworzą dobry klimat.

A to korzyść największa dla nas wszystkich!

To prawda. Czyste środowisko i ochrona surowców naturalnych to korzyść dla całego społeczeństwa, dlatego warto włączać się i wspierać tego typu aktywności. Dziękujemy i zachęcamy wszystkich do włączania się do programu „Moje miasto bez elektrośmieci”.