Rowery elektryczne doskonale sprawdzają się w ruchu miejskim oraz są dobrym wyborem na dłuższe wyprawy. (Fot. Sharp)

Parametry pojazdów elektrycznych

Niezależnie od tego, z jakim pojazdem elektrycznym mamy styczność, należy zwrócić uwagę na kilka najważniejszych cech. Większość z nich jest wspólna dla wszystkich kategorii pojazdów.

• Zasięg – parametr ten zależy od pojemności i wydajności zastosowanych akumulatorów. Większość pojazdów oferuje zasięg kilkunastu kilometrów. Ok. 20 km na jednym cyklu ładowania można uznać już za całkiem dobry wynik. Niektórzy producenci pozwalają dokupić dodatkowy akumulator lub w standardzie oferują bardzo duży zasięg, nawet więcej niż 60 km. Należy pamiętać, że na ten parametr wpływa wiele czynników, np. masa ciała czy nachylenie terenu, po jakim się poruszamy. Oszczędność energii w sprzęcie mogą zapewniać specjalne systemy jej odzyskiwania podczas hamowania, podobne do tych stosowanych w samochodach elektrycznych.
• Prędkość – maksymalna prędkość to cecha wzbudzająca wiele emocji. W praktyce duża część urządzeń ma ją ograniczoną do 20 km/h.
• Masa – ma znaczenie praktyczne. Pojazd dla dziecka powinien być lekki i zwrotny, podobnie jak hulajnoga, która będzie wykorzystywana w ruchu miejskim. W dużym stopniu na masę wpływają akumulatory – im ich pojemność jest większa, tym pojazd ma większą masę. Należy mieć tego świadomość, wybierając go.
• Kąt nachylenia terenu – parametr ten określa, jak pojazd elektryczny poradzi sobie z podjazdem na wzniesienia. Producent zazwyczaj określa jego wartość maksymalną.
• Moc silnika – im większa moc silnika lub silników, tym pojazd lepiej radzi sobie z pokonywaniem wzniesień czy osiąga większą prędkość. Za standardową przyjmuje się moc 250 W. Niektóre pojazdy mogą mieć silniki o mocy nawet 1800 W. W praktyce zależy to po prostu od modelu pojazdu i jego przeznaczenia.
• Pojemność akumulatora – zazwyczaj jest wyrażana w amperogodzinach (Ah). Oznacza zdolność zasilenia układu o danym napięciu przez określony czas. Im większa jest jej wartość, tym silnik elektryczny może dłużej pracować. Zwiększenie pojemności akumulatora przy danym napięciu wymaga po prostu fizycznego zwiększenia liczby ogniw zasilających. Dlatego akumulatory o dużej pojemności mają większą masę i zajmują więcej miejsca.
• Czas ładowania – zależy od pojemności akumulatora oraz wydajności ładowarki. Zazwyczaj jest to kilka godzin. Im większa jest pojemność akumulatora, tym ładowanie trwa dłużej. Producenci starają się to częściowo rekompensować, np. szybkim ładowaniem.
• Udźwig – oznacza dopuszczalną masę poruszającej się osoby. Dla hulajnóg jest to zazwyczaj ok. 100 kg. Jeśli ważymy więcej, na rynku są dostępne modele przystosowane do większych obciążeń.

SHARP EM-KS3CEU-B; CONCEPT SC2500 Crossader 2.5; SHARP EM-KS4CEU-B

Eksploatacja akumulatora

W pojazdach elektrycznych w powszechnym użyciu są akumulatory litowo-jonowe. Rozwiązania tego typu są po pierwsze – wydajniejsze, a po drugie – znacznie wygodniejsze w obsłudze niż starsze techniki zasilania, takie jak ogniwa Ni-MH czy Ni-Cd. Można je ładować w dowolnej chwili bez ryzyka zmniejszenia pojemności. Akumulatory litowo-jonowe są wrażliwe na wysokie temperatury i przegrzanie, dlatego powinny być ładowane w domu w nienasłonecznionym miejscu. Takie zachowanie jest w pełni bezpieczne. Producent pojazdu w instrukcji obsługi powinien zawrzeć informacje, w jakich dopuszczalnych temperaturach powinien on być użytkowany. Dobrej jakości akumulatory zachowują sprawność nawet przez 1000 cykli pracy, aczkolwiek wraz z użytkowaniem normalne jest stopniowe zużycie. Jeżeli akumulator nie będzie długo użytkowany, najlepiej przechowywać go naładowanego do ok. 80 proc. Wraz z upływem czasu będzie on rozładowywał się samoczynnie, aczkolwiek przez ok. 60 dni powinien utrzymać ładunek. Bateria podczas ładowania może się również nagrzewać. Jeśli jej obudowa będzie na tyle gorąca, że jej dotknięcie gołą ręką nie będzie możliwe, to znaczy, że uległa ona uszkodzeniu. Akumulator można ładować nawet cały dzień, ponieważ ładowarka po wykryciu, że bateria jest naładowana, wyłączy się.

BLAUPUNKT ESC809; SHARP EM-KS2CEU-B

Bezpieczeństwo użytkowania

Ze względów bezpieczeństwa duże znaczenie mają hamulce oraz oświetlenie. Większość pojazdów jest wyposażona w przedni i tylny hamulec. Energia w trakcie hamowania może być odzyskiwana, żeby zmniejszyć zużycie akumulatora. Dobrej jakości oświetlenie znacząco zwiększy bezpieczeństwo w trudnych warunkach. Producenci zazwyczaj montują lampy zarówno z przodu i z tyłu hulajnogi. Mniej powszechnym wyposażeniem są kierunkowskazy. Pod hulajnogą najczęściej znajdziemy dekoracyjne oświetlenie LED, którego kolorami można sterować w aplikacji lub zupełnie je wyłączyć. Coraz częściej spotykanym i przydatnym dodatkiem są też światła hamowania.

SHARP BK-GS03-EG

Dodatkowe funkcje

Pojazdy elektryczne mogą być wyposażone w wiele nowatorskich funkcji, które jazdę czynią jeszcze przyjemniejszą. W wielu sprzętach, takich jak rowery i hulajnogi, stosowane są wyświetlacze LCD. Informują one o aktualnym stanie baterii, przebytej trasie czy prędkości poruszania się. Najczęściej są to proste wyświetlacze monochromatyczne, rzadziej kolorowe. Informacje wyświetlane są w przystępny sposób, ważna jest jednak duża jasność, taka, by obraz był czytelny nawet w świetle słonecznym. Innym ciekawym rozwiązaniem, zwłaszcza dla młodszych użytkowników, może być wbudowany głośnik Bluetooth, przydatny podczas jazdy czy zabawy z przyjaciółmi. Część pojazdów jest zresztą wyposażona w możliwość podłączenia smartfona. Dzięki temu użytkownik może rejestrować przebyte trasy, żeby na bieżąco śledzić prędkość czy odległość, jaką przejechał. Ciekawym dodatkiem są również funkcje społecznościowe. Wbudowany komunikator pozwala tworzyć sieć znajomych, z którymi można umawiać się na wspólne przejażdżki. Możemy też podejrzeć obecność bliskich znajomych na mapce w smartfonie. Dodatkowo w aplikacji rodzice mogą sprawdzić, gdzie znajduje się jeżdżące dziecko, oraz zostaną poinformowani, np. o upadku. Włączymy także blokadę antykradzieżową. Po jej aktywacji, gdy ktoś będzie próbował ukraść pojazd, zacznie on wydawać głośny dźwięk. Z dodatkowego wyposażenia hulajnoga może mieć w zestawie dzwonek czy złącze USB. To ostatnie można wykorzystać np. do doładowania smartfona.