Jak dzielimy odkurzacze?

Typów i konstrukcji odkurzaczy jest bardzo dużo. Mogą one pracować na sucho lub mokro, mieć filtr workowy lub wodny czy być „prowadzone” przez użytkownika w pozycji poziomej lub pionowej. W najnowocześniejszej wersji jako odkurzacz-robot mogą sprzątać, a nawet myć powierzchnię w pełni automatycznie.

Obok dobrze wszystkim znanych odkurzaczy tradycyjnych czy wielofunkcyjnych, o czym za chwilę, na rynku dostępne są także odkurzacze parowe, których nie należy mylić z urządzeniami do czyszczenia parą. Na rynku dostępne są też froterki, szczotki elektryczne czy myjki parowe – w tym do okien, które kategorię odkurzaczy i urządzeń sprzątających uzupełniają, ale nie mogą wchodzić w jej skład. Istotne miejsce w segmencie odkurzaczy zajmują także modele centralne.

Podział i klasyfikacja odkurzaczy

Odkurzacze wbrew swej nazwie mogą nie tylko odkurzać, ale i zbierać płyny, czyścić parą, a nawet prać dywany. Dlatego mają wiele różnych, często całkowicie odmiennych konstrukcji. Poniżej przytaczamy pełny podział wszystkich urządzeń odkurzających do użytku domowego. Pamiętać należy, że wyróżniamy także odkurzacze profesjonalne. Opisujemy je i zestawiamy w odrębnym poradniku, podobnie jak odkurzacze- roboty czy urządzenia do czyszczenia różnych powierzchni. Podział odkurzaczy wygląda następująco:

Odkurzacze ręczne akumulatorowe

Najprostsza technicznie konstrukcja, zwykle bezworkowa. Mogą być ładowane za pomocą własnej ładowarki (stacji ładowania) bądź ze stacji umiejscowionej w odkurzaczu pionowym, którego coraz częściej stają się integralnym elementem (tzw. „2 w 1” – dwa w jednym). Urządzenia te z założenia są dodatkiem i czas ich pracy jest ograniczony, dlatego nie zastąpią klasycznego odkurzacza.

Odkurzacze workowe poziome

Tradycyjne, najpopularniejsze i zarazem najliczniej występujące na rynku. Modele standardowe różnią się między sobą m.in. mocą, budową oraz sposobem obsługi. Mogą być małe, kompaktowe, jak też średnie czy duże. Zaletami modeli workowych poziomych są duża przystępność cenowa oraz stosunkowo łatwe przechowywanie. Czyszczenie urządzenia ogranicza się jedynie do systematycznej wymiany lub czyszczenia worka, a także filtra. Ten ostatni często nadaje się do prania.

Odkurzacze bezworkowe poziome

Jak sama nazwa wskazuje, zamiast worka mają one pojemnik na zanieczyszczenia. Ich znakiem rozpoznawczym jest przezroczysta komora, pozwalająca na kontrolę ilości zanieczyszczeń. W odkurzaczach bezworkowych ssanie wytwarzane jest dzięki zastosowaniu siły odśrodkowej, nazwanej efektem cyklonu. Urządzenia te można podzielić na jednocyklonowe (monocyklon) lub wielocyklonowe (multicyklon). Śmieci zasysane są do specjalnego pojemnika, który należy opróżnić po zapełnieniu.

Odkurzacze workowe pionowe

Działają na podobnej zasadzie co odkurzacze poziome. Różnicą jest pionowa konstrukcja oraz typ pracy, który jest bardzo wygodny, nie męczy bowiem kręgosłupa. Trzeba jednak pamiętać, że odkurzacze tego typu wymagają zwykle odpowiedniego miejsca na przechowywanie. Zdarza się, że modele pionowe mają składaną konstrukcję lub umożliwiają odłączenie części roboczej – odkurzacz staje się wtedy modelem ręcznym.

Odkurzacze bezworkowe pionowe

Podobnie jak w wypadku modeli workowych, także modele bezworkowe mają swój pionowy odpowiednik. Pojemnik, który należy opróżnić po zapełnieniu, znajduje się zwykle w środkowej części odkurzacza. Tu także cechą charakterystyczną jest przezroczyste wnętrze, do którego zasysane są nieczystości przy pomocy siły odśrodkowej wirów powietrza (monocyklon lub multicyklon). Część modeli występuje w konstrukcji „2 w 1” z odłączanym odkurzaczem ręcznym.

Odkurzacze uniwersalne sucho/mokro

To z angielskiego tzw. modele wet & dry. Zbierają one zarówno suche, jak i mokre zanieczyszczenia. Warto pamiętać, że nie piorą one dywanów i nie są to modele wieloczynnościowe, jak się zwykło powszechnie uważać. Służą tylko i wyłącznie do wciągania większych i cięższych śmieci czy brudnych cieczy. Siłą rzeczy więc ich konstrukcja (często kubełkowa, choć występują także modele o tradycyjnym kształcie) jest uszczelniona i wzmocniona. Dlatego są większe i cięższe, ale za to radzą sobie z większością zanieczyszczeń. Występują w segmencie amatorskim, jak i profesjonalnym, mogą być także ręczne.

Odkurzacze wielofunkcyjne piorące

Z małymi wyjątkami wszystkie odkurzają, a dodatkowo piorą dywany, wykładziny, obicia czy tapicerkę. Większa część z nich potrafi także zmywać parkiety, terakotę albo panele. Modele piorące rozprowadzają roztwór czyszczący na powierzchni, a następnie odsysają go wraz z rozpuszczonym brudem. Możliwości odkurzaczy piorących w dużej mierze zależą od konstrukcji i rodzajów dołączonych końcówek. W najbardziej rozbudowanej, wyrafinowanej formie możliwe jest odkurzanie z workiem na sucho lub bez niego, zbieranie wody i płynów, pranie dywanów czy tapicerki, a nawet korzystanie z filtra wodnego.

Odkurzacze parowe

Mają wbudowaną wytwornicę pary, którą można spotkać np. w stacjach pary. Odkurzacz tego typu może pełnić funkcję odkurzacza na sucho z filtrem wodnym (bez worków). Pozwala też zebrać niewielkie ilości wody (ok. 0,5 l). Odkurzanie parowe polega na nanoszeniu i odsysaniu pary z odspojonym brudem w jednym cyklu roboczym. Umożliwia to skuteczne i ekologiczne czyszczenie bez stosowania chemii. Modeli tych nie należy mylić z parownicami czy urządzeniami do czyszczenia parą.

Odkurzacze kominkowe

Jak sama nazwa wskazuje, służą do czyszczenia kominków oraz kóz opalanych paliwem stałym, a więc drewnem lub węglem. Ze względu na specyficzny rodzaj zanieczyszczeń (sadza, pył, popiół) wymagają specjalnej konstrukcji i odpowiednio dobranych materiałów. Występują w postaci urządzeń amatorskich, zwykle o małej pojemności, oraz urządzeń do zastosowań profesjonalnych.

Odkurzacze z filtrem wodnym

Bardzo często mylone są z modelami wet&dry lub odkurzaczami piorącymi. Tego typu modele dzięki filtracji wodnej są bardzo efektywne i zalecane np. osobom z problemami alergicznymi czy astmatycznymi. Szczególnie w tym zakresie zalecane są modele z dodatkowymi filtrami na wylocie oczyszczonego powietrza, które skutecznie eliminują pyły, roztocza i alergeny. Niektóre modele mają także klasyczny worek na kurz. Warto wiedzieć, że odkurzacze te nawilżają powietrze i poprawiają jego stan w domu.

Roboty sprzątające

Najnowsza i zarazem najnowocześniejsza grupa odkurzaczy. W konstrukcji oraz do swojej pracy wykorzystują zaawansowaną technikę procesorową i laserową z wieloma algorytmami pracy i niezbędnymi do tego czujnikami. Roboty sprzątające dzielą się na kilka grup – wyróżniamy modele odkurzające, mopujące powierzchnie płaskie, zmywające okna, a nawet czyszczące rynny(!). Rola użytkownika ogranicza się jedynie do wprowadzenia ustawień i systematycznego opróżniania pojemnika na brud, wodę czy kurz.

Odkurzacze centralne

Ten typ odkurzaczy składa się z jednostki centralnej, umieszczonej w garażu czy piwnicy oraz specjalnych gniazd przyłączeniowych, przypominających gniazdka elektryczne, ulokowanych we wszystkich pomieszczeniach. Wkładając rurę ze szczotką do gniazda, aktywujemy system. Odkurzacze centralne są bardzo skuteczne i praktyczne, niezależnie od tego, czy kupowane są w zestawach czy kompletowane z podzespołów. W obu wypadkach wymagają wiedzy fachowej i odpowiedniego projektu – najlepiej na etapie budowy bądź remontu domu.