Bezpieczna praca właściwym urządzeniem

Zawsze warto dokładnie przemyśleć wybór narzędzia – niezależnie od tego, czy wiertarki potrzebuje się do wywiercenia kilku otworów rocznie, czy też będzie ona służyła do pracy zawodowej. Należy też pamiętać, że wiertarka jest urządzeniem elektrycznym i należy się posługiwać nią umiejętnie i z zachowaniem odpowiednich standardów bezpieczeństwa.

Rynek narzędziowy w Polsce oferuje użytkownikom bardzo różnorodną ofertę elektronarzędzi, w tym wiertarek. Wiele znanych i renomowanych marek sukcesywnie udoskonala swoje produkty, wprowadza innowacyjne rozwiązania i ciekawe funkcje. Pojawiają się także nowi gracze, którzy proponują narzędzia o podobnych parametrach, czasem w nieco niższej cenie.

Bezpieczna praca

Kiedy skompletuje się wszystkie potrzebne narzędzia, można zabierać się do pracy. Należy jednak pamiętać o zachowaniu bezpieczeństwa. Przede wszystkim przedmioty przeznaczone do obróbki i narzędzia pomocnicze powinny znajdować się w zasięgu rąk obsługującego przy zachowaniu przez niego pozycji siedzącej lub stojącej. W wypadku posługiwania się wiertarką stołową nie należy kłaść żadnych przedmiotów bezpośrednio na stole wiertarki. Należy także zadbać o odpowiednie oświetlenie miejsca pracy – sprzyja to nie tylko bezpieczeństwu, ale także precyzji wykonywania otworów. Przed przystąpieniem po raz pierwszy do pracy danym narzędziem należy zapoznać się z instrukcją jego obsługi. Następnie należy sprawdzić, czy maszyna jest kompletna i sprawna technicznie oraz zwrócić uwagę na stan kabla zasilającego. W razie stwierdzenia jakichkolwiek uszkodzeń należy zaniechać pracy do czasu naprawienia usterki. Wszelkie prace nastawcze i wymianę osprzętu przeprowadza się na wyłączonej maszynie. Przed przystąpieniem do wiercenia trzeba dodatkowo sprawdzić, czy wiertło jest stabilnie zamocowane w uchwycie. W czasie ruchu roboczego nie wolno sięgać po przedmioty znajdujące się z tyłu lub z boku wrzeciona. Uwaga operatora jest wtedy skierowana na przedmiot, po który sięga, i łatwo może zapomnieć o wirującym wiertle i wrzecionie. Podczas wykonywania ślepych otworów występują często trudności w oczyszczaniu ich z wiórów pozostałych po wierceniu lub gwintowaniu. Trudności te występują zwłaszcza wtedy, gdy przedmiot, w którym wykonywane są otwory, ma duże wymiary i nie można usunąć wiórów z otworu przez jego odwrócenie. Pozostałości wiórów z otworu należy usuwać specjalnym haczykiem, niedopuszczalne jest wydmuchiwanie wiórów z otworu ustami, co, niestety, jest często praktykowane i bardzo niebezpieczne. Zagraża to zaprószeniem oczu pyłem lub wiórami znajdującymi się w otworze. Niebezpieczeństwo takie występuje również przy wydmuchiwaniu wiórów sprężonym powietrzem. Rozprysk wiórów skierowany jest wówczas we wszystkich kierunkach, a więc i w stronę oczu pracownika wykonującego tę czynność. Obrabiane przedmioty należy unieruchomić, mocując je w imadle, lub za pomocą ścisków przytwierdzić do stołu roboczego. Ręczne prowadzenie wiertarki stosować tylko wtedy, kiedy jej zamocowanie nie jest możliwe, np. podczas prac montażowych czy przy wierceniu otworów w dużych przedmiotach. Podczas pracy wskazane jest używanie rękawic skórzanych i okularów ochronnych.. Podczas pracy należy uważać, aby przewód elektryczny nie nawinął się na uchwyt wiertarki, gdyż grozi to porażeniem. I na koniec bardzo ważna uwaga: wiertarka musi być uziemiona. Warto pamiętać o tym, zabierając się do pracy.

Ochrona i wygoda

Dyrektywa Parlamentu Europejskiego 2002/44/ EG w sprawie minimalnych wymagań w zakresie ochrony zdrowia i bezpieczeństwa dotyczących narażenia pracowników na ryzyko spowodowane czynnikami fi zycznymi (wibracjami) określa dopuszczalny poziom wibracji, jakim może być poddawany pracownik w miejscu pracy. Nakłada ona na pracodawcę obowiązek chronienia zatrudnionych przed szkodliwym oddziaływaniem wibracji i ustala ich bezpieczny poziom. Za zagrożone uznano miejsca pracy, w których nieustannie występują wibracje w postaci drgań ręka- ramię lub drgań całego ciała, co bardzo często zdarza się przy zastosowaniu maszyn wyposażonych w mechanizm udarowy. Producenci elektronarzędzi stosują w swoich maszynach nowoczesne rozwiązania minimalizujące emisję wibracji, np. specjalne tłumiące drgania podkładki mocowane pomiędzy obudową silnika a rękojeścią tylną i pochłaniające drgania rękojeści dodatkowe. Również zapewnienie czystego, wolnego od pyłu i bezpiecznego środowiska podczas wiercenia jest niezwykle istotne dla zdrowia operatora. Do większości nowoczesnych elektronarzędzi można podłączyć system odpylający, gwarantujący ochronę przeciwpyłową użytkownika. Zapewnia on maksymalny odciąg pyłów tworzących się podczas prac na budowie, zbiera szkodliwe cząsteczki powstające podczas wykonywania otworów i ogranicza rozprzestrzenianie się kurzu. Wielu producentów, zwłaszcza markowych narzędzi, stosuje zasady ergonomii podczas ich projektowania. Wiertarki i młoty zaprojektowane zgodnie z jej zasadami są mniejsze, lżejsze i odpowiednio wyważone. Często mają także zmniejszony obwód rękojeści, która dodatkowo może być pokryta tworzywem antypoślizgowym. Dzięki temu nawet długotrwała praca takim narzędziem nie sprawia operatorowi większych problemów i nie powoduje nadmiernego zmęczenia.

7 zasad bezpiecznej i efektywnej pracy wiertarką

Początkujący majsterkowicze powinni też zapoznać się z podstawowymi wytycznymi dotyczącymi wiercenia:

• miejsce wiercenia powinno być dobrze zaznaczone i pogłębione punktakiem;
• wiertło należy przystawiać prostopadle do materiału;
• do wierceń pod kątem warto używać odpowiednich pomocy;
• zbyt silny nacisk wywierany na wiertło może spowodować przeciążenie silnika;
• prędkość obrotową należy dostosować do średnicy wiertła – za pomocą wierteł cienkich można stosować większa liczbę obrotów, przy wiertłach grubych – mniejszą;
• jeśli wiertło zakleszczy się w materiale, wiertarkę należy natychmiast wyłączyć, po czym wyciągnąć wiertło z otworu;
• zawsze należy dobierać wiertła odpowiednie dla danego materiału i stosować tylko odpowiednio naostrzony osprzęt. Wiertło, które się stępi, można ponownie naostrzyć – w specjalistycznym warsztacie lub samemu – na rynku dostępne są nakładane na wrzeciono wiertarki ostrzarki do prostego ostrzenia, a wiertła wykonane ze stali narzędziowej można zaostrzyć ręcznie przy użyciu cienkiego pilnika.