Jak ostrzyć noże?

Przede wszystkim skutecznie. To, jaką metodę ostrzenia należy przyjąć, zależy przede wszystkim od rodzaju ostrzałki i materiału, z jakiego wykonane jest ostrze. A tych może być kilka. O czym warto pamiętać i jak ostrzyć, by uzyskać odpowiedni rezultat? Noże powinno się ostrzyć systematycznie. Na stan noży wpływ ma to, jak często i co kroimy, oraz rodzaj powierzchni – czyli materiał wykonania deski. Prawidłowe ostrzenie to podstawowy warunek pielęgnacji noży i gwarancja tego, że dłużej będą nam służyć. Znawcy tematu zalecają częstsze, ale jednocześnie delikatne ostrzenie. Tak naprawdę nieprawidłowe podejście do sprawy może wyrządzić więcej szkody niż pożytku. Może wydawać się to dziwne, ale ostry nóż jest dużo bezpieczniejszy niż tępy, gdyż wymaga mniej siły do krojenia. W rezultacie ręka wolniej się męczy, co zwiększa bezpieczeństwo pracy. Przed ostrzeniem warto wiedzieć, z jakiego materiału wykonany jest nóż i jakie są jego właściwości. Noże różnią się m.in. kształtem ostrza – utrzymanie odpowiedniego kąta ostrzenia to jeden z najważniejszych warunków skuteczności. Na rynku dostępnych jest kilka rodzajów ostrzałek. Wyróżniamy m.in. ostrzałki z chromowanej stali nierdzewnej, ostrzałki diamentowe, kółkowe oraz systemy ostrzące. Dwa pierwsze typy składają się z rączki i końcówki służącej do ostrzenia i są to tzw. ostrzałki prętowe. Różnią się przede wszystkim rodzajem powłoki. Ostrze kładzie się na powierzchni stalowej, zachowują odpowiedni kąt nachylenia 20°. Nóż należy pociągnąć wzdłuż krawędzi do dołu – szybkość tej czynności nie ma wpływu na wynik końcowy. Innym rodzajem są tzw. ostrzałki kółkowe, które pomagają zachować właściwy kąt ostrzenia. Mają one wbudowane w korpus dwie ceramiczne obracające się tarcze, które na siebie zachodzą. Dzięki temu równomiernie ostrzą całą klingę noża. Większość modeli można myć w zmywarce. Inną propozycją są systemy ostrzące, czyli specjalne połączenie stalki z odpowiednio ukształtowana podstawką. Składają się one z dwóch elementów: prętów ostrzących oraz podstawki. Pręty są wymienne i różnią się m.in. grubością i materiałem wykonania. Podstawka przypomina korpus, w którym mocuje się pręty. Ten typ ostrzałek to bardziej zaawansowana wersja ostrzałek prętowych. Podstawka ma specjalne nawiercone otwory o różnych kątach, co pozwala na stabilne ostrzenie różnego rodzaju narzędzi. Warto wspomnieć, że na rynku dostępne są też ostrzałki elektryczne, które nie są jednak tak popularne.

Wybór odpowiedniej ostrzałki

Wybór odpowiedniego narzędzia jest sprawą pierwszorzędną. Od tego zależy trwałość noża. Ważne jest, by pamiętać, że noże powinno się ostrzyć dość często, chyba że instrukcja obsługi załączona przy zakupie zaleca coś innego. Zatem na początku należy zapoznać się z dołączoną instrukcją. Jeśli nie ma w niej informacji na temat ostrzenia noża, można sprawdzać własnoręcznie poziom jego stępienia. Na rynku istnieje wiele różnych ostrzałek. Najlepszym wyborem są ostrzałki pochodzące od tego samego producenta, od którego pochodzi nóż. Dużo zależy również od częstości wykorzystania noża. Częstszego ostrzenia potrzebuje nóż kucharza w restauracji niż osoby, która korzysta z niego raz czy dwa razy w tygodniu. Bardzo ważne, by zachować regularność ostrzenia. Dobrym wyborem są ostrzałki stalowe, jednak wymagają one specyfi cznej techniki w zależności od kąta ostrzenia. Przed zakupem ostrzałki trzeba sobie zadać kilka pytań:

1. Z jakiego materiału wykonany jest nóż?

2. Jak nóż został naostrzony przez producenta (chodzi tu głównie o kształt ostrza)?

3. Jaki jest kąt ukształtowania ostrza?

Odpowiedzi na te pytania pozwolą dobrać odpowiednią ostrzałkę do rodzaju noża. Wybór złej ostrzałki może być powodem uszkodzenia noża lub całkowitego jego zniszczenia. Dodatkowo należy pamiętać, że istnieją takie narzędzia, którymi pod żadnym pozorem nie można ostrzyć noży. Należą do nich m.in. kamienne i tanie ostrzałki, gdyż zamiast naostrzyć nóż, mogą go wręcz stępić.