Przenośny „twardziel”

Dyski twarde to najpopularniejsze nośniki do przenoszenia dużych ilości danych.

Oferują dużą pojemność i bardzo korzystny stosunek ceny do pojemności. Jednak z racji tego, że ich konstrukcja została przewidziana do współpracy ze stacjonarnymi urządzeniami, są obciążone pewnymi wadami. Należą do nich między innymi duże rozmiary czy wrażliwość na wstrząsy i możliwość uszkodzenia mechanicznego dysku. Wszystko to wynika z budowy dysku twardego.

Budowa i zasada działania

Dysk twardy jest nośnikiem magnetycznym. W jego obudowie są zamknięte talerz lub zespół talerzy pokrytych nośnikiem magnetycznym oraz głowice elektromagnetyczne. Podczas spoczynku głowice stykają się z talerzem. Jednak gdy talerze zaczynają wirować, głowice zapisują na nich oraz odczytują z nich dane, a siła aerodynamiczna stabilizuje odległość między talerzami a głowicą. Obudowa dysku ochrania go przed zanieczyszczeniami takimi jak kurz czy para wodna oraz innymi. Jakiekolwiek zanieczyszczenie talerzy lub głowicy może zakończyć się awarią urządzenia – głowica uszkadza talerz i ściera z niego warstwę magnetyczną. Z tego też powodu dyski są wrażliwe na wstrząsy i upadki. Wyobraźmy sobie sytuację, w której dysk podczas pracy spada z niewielkiej wysokości (np. 40 cm) na twardą powierzchnię. Sprawna głowica ma końcówki symetryczne względem siebie, jednak po upadku jest wielce prawdopodobne, że ulegną one wykrzywieniu. W razie próby odczytu uszkodzona końcówka głowicy zaczyna rysować powierzchnię dysku, co czyni dane praktycznie niemożliwymi do odzyskania. Jeżeli dane zgromadzone na dysku są bardzo ważne, najlepiej po upadku nie podłączać dysku do zasilania i nie próbować go uruchomić, lecz od razu dostarczyć go do specjalistycznej firmy zajmującej się odzyskiwaniem danych.

Oczywiście, może się również zdarzyć, że uszkodzeniu ulegnie nie mechanika, a elektronika dysku. W takiej sytuacji najlepiej zaopatrzyć się w drugi, identyczny dysk twardy i oba nośniki dostarczyć do wyspecjalizowanej firmy. Tam sprawna elektronika z nowego nośnika zostanie przełożona do uszkodzonego dysku. Pomimo naprawy dysku nie zaleca się korzystania z niego, a jedynie skopiowanie danych i użycie nowego nośnika.

Rodzaje dysków twardych

Decydując się na zewnętrzny dysk twardy, kupujący stanie przed wyborem rozmiaru nośnika. Dostępne są trzy rozmiary. Największe dyski 3,5-calowe, znane z komputerów stacjonarnych, wymagają dodatkowego zasilania, jednak rekompensują to wydajnością oraz najkorzystniejszym stosunkiem ceny do pojemności. Dodatkowo na obudowach tego typu dysków często są umieszczone inne złącza, jak szybkie eSATA czy FireWire. Może mieć to znaczenie dla użytkowników starszych komputerów, pozbawionych USB 3.0. Dyski 2,5-calowe, stosowane powszechnie w laptopach, są zdecydowanie mniejsze i wygodniejsze w przenoszeniu, a do ich zasilenia wystarczy port USB. Najmniejsze są dyski w rozmiarze 1,8 cala. Stosuje się je niezwykle rzadko, np. w odtwarzaczach multimedialnych czy niewielkich komputerach przenośnych. Obecnie są niemal całkowicie wyparte przez SSD dla złączy mSATA i M.2.