Poznaj swojego przeciwnika. Oto kilka faktów i mitów o smogu

Mimo końca zimy, smog w Polsce nie odpuszcza. Ostatnie miesiące zwiększyły zainteresowanie tematem zanieczyszczeń powietrza, uczymy się również jak z nimi walczyć na co dzień. Choć wydawać by się mogło, że dziś wiemy o smogu już naprawdę dużo, wokół problemu narosło wiele mitów, z którymi warto się rozprawić. Oto kilka ważnych faktów i najpopularniejszych mitów na temat tego groźnego przeciwnika.

Czym tak naprawdę jest smog?

Smog to nienaturalne zjawisko atmosferyczne mające negatywny wpływ na samopoczucie i zdrowie.Do jego powstania najczęściej dochodzi w bezwietrzne dni przy dużej wilgotności powietrza.Takie warunki pogodowe utrudniają ujście zanieczyszczeń, które skupiają się na określonym obszarze. Smog to nic innego jak trujące związki chemiczne np. tlenki siarki, azotu, węgla, pyły zawieszone PM2,5 i PM10, a także rakotwórczy benzopiren. Jesteśmy w stanie wyróżnić dwa typy smogu: Londyński oraz Los Angeles. W Polsce mamy do czynienia zdecydowanie z tym pierwszym. Smog Londyński występuje w miesiącach zimowych i jest skutkiem nieodpowiedniego ogrzewania domów i mieszkań. W przypadku typu Los Angeles możemy mówić o zjawisku, które pojawia się latem przy wysokich temperaturach. Bez względu na to z jakim typem zanieczyszczeń mamy do czynienia, wdychając go możemy przyczynić się m.in. do osłabienia naszego układu odpornościowego i oddechowego.

Smog jest szkodliwy dla zdrowia. FAKT!

Jakość powietrza, którym oddychamy nie jest bez znaczenia dla naszego organizmu. Przykładowo, dwutlenek siarki  podrażnia drogi oddechowe oraz zwiększa ryzyko zachorowania na astmę.

- Powietrze jest niezbędne do życia. Każda komórka organizmu potrzebuje tlenu do prawidłowego funkcjonowania, dlatego jakość powietrza, którym oddychamy ma ogromne znacznie dla naszego zdrowia. Osoby oddychające zanieczyszczonym powietrzem częściej przeziębiają się i chorują na choroby układu oddechowego takie jak astma i przewlekła obturacyjna choroba płuc (POChP) – twierdzi ekspert kampanii edukacyjnej Electrolux „Oddychaj na zdrowie” dr n. med. Piotr Dąbrowiecki alergolog z Polskiej Federacji Stowarzyszeń Chorych na Astmę Alergię, POChP.

Smog to także wróg naszego układu krążenia. Zwiększa ryzyko zachorowania na zawał, zaburza rytm serca oraz podnosi prawdopodobieństwo wystąpienia udaru. Kolejnym następstwem oddychania zanieczyszczonym powietrzem jest częstsze pojawienie się alergii. Pyły PM2,5 i PM10 są szczególnie niebezpieczne dla kobiet w ciąży i rozwoju dziecka. Opierając się na danych przekazanych przez Polski Alarm Smogowy przez zanieczyszczone powietrze umiera około 48 tys. osób rocznie . 

Smog jest tylko problemem dużych miast. MIT!

Stacje pomiarowe nie są zamontowane w każdym mieście w Polsce, zwłaszcza w tych najmniejszych, co nie oznacza jednak, że problem zanieczyszczeń je omija. Mimo że duże aglomeracje takie jak Kraków, Warszawa czy Katowice ze względu na ciągły rozwój komunikacyjny i przemysłowy częściej przekraczają normy – problem dotyczy także innych, zdecydowanie mniejszych miast. Przykładowo, w Nowym Targu, który zamieszkuje niespełna 35 tys. osób, po zamontowaniu stacji w roku ubiegłym okazało się, że miasto ma większy problem ze stanem powietrza niż np.  Kraków. Zbyt mała liczba badanych obszarów nie pozwala określić faktycznej skali problemu. Smog nie omija także osiedli domów jednorodzinnych, budowanych najczęściej na obrzeżach miast. 

Liczy się rodzaj samochodu, a nie spalanie. FAKT!

Za wysokie stężenie PM2,5 i PM10 głównie odpowiedzialnesą piece węglowe i zakłady przemysłowe. Nie można jednak zapomnieć, że spory udział w zanieczyszczeniu powietrza mamy także my – korzystając z samochodów. Warto wiedzieć, że w tym przypadku, skala emisji zanieczyszczeń nie jest zależna od tego ile paliwa spalamy na 100 km, a rodzaju samochodu jakim się przemieszczamy. Koncerny samochodowe muszą stosować się do odgórnie określonych norm emisji zanieczyszczeń powietrza. Limity są bez wyjątku jednakowe dla każdego producenta, a więc ilość spalanego paliwa na 100 km nie przekłada się na ilość zanieczyszczeń przedostających się do powietrza. Prawdą jest, że silnik wysokosprężynowy (diesel) emituje jednak zdecydowanie więcej tlenków węgla niż silnik benzynowy.

Drewno nie szkodzi. MIT!

Kominek to element wystroju, który po rozpaleniu tworzyprzyjemną atmosferę iogrzewa nasze domy. Kiedy nadchodzą  chłodniejsze dni sięgamy po drewno. Nie każdy jednak wie, że drewno mimo to, że naturalne nie jest wcale takie zdrowe dla naszych płuc. Podczas spalania, z naszych kominów do atmosfery wędrują niebezpieczne pyły i gazy, które w konsekwencji przenikają do układu oddechowego. Dlatego podczas podwyższonego ryzyka smogowego zrezygnujmy z miłego widoku spalanego drewna. Warto pamiętać, że kominek nie jest… śmietnikiem. Zanim zdecydujemy się wrzucić do niego kolorowe gazety czy inne odpady – pomyślmy o tym, jak powstały dym może być szkodliwy dla zdrowia.

Smog szkodliwy jak palenie papierosów. FAKT!

Jedną ze składowych smogu jest benzopiren znany również każdemu palaczowi z etykiety papierosów. Chcąc nie chcąc, nawet jeśli w naszym domu nikt nie pali, wychodząc na zewnątrz zostajemy… biernymi palaczami. W ten sposób rakotwórczy benzopiren negatywnie oddziałuje na nasz system nerwowy i układ oddechowy nawet bez wypalenia jednego papierosa.Szacuje się, że w takich warunkach „wypalamy” nawet do trzech papierosów dziennie.

W obliczu smogu jesteś bezradny. MIT!

Ze smogiem możemy walczyć i to na różne sposoby. Na dobry początek, w dni kiedy PM2,5 i PM10 przekraczają normy, zrezygnujmy ze spacerów czy wieczornego biegania. Sport to zdrowie, ale w takich warunkach bardziej sobie zaszkodzimy niż pomożemy. Zostać w domu powinny szczególnie osoby starsze, z chorobami układu oddechowego, kobiety w ciąży oraz małe dzieci. Warto także sięgnąć po technologię i skorzystać np. z aplikacji. Po zainstalowaniu odpowiednich aplikacji codziennie otrzymamy informację o jakości powietrza w naszej okolicy. Dodatkowo można zaopatrzyć się w domowy oczyszczacz powietrza czy maskę antysmogową. Poza tym zacznijmy sobie uświadamiać nawzajem, że smog nie bierze się znikąd. Główną przyczyną zanieczyszczonego powietrza są ludzie. Zastanówmy się np. nad wymianą przestarzałych pieców. W polskich miastach i wsiach pali się najczęściej złej jakości węglem oraz odpadami, które wprowadzają do atmosfery największą ilość zanieczyszczeń. Po wymianie kotłów na bardziej nowoczesne nie tylko zyskamy zdrowsze powietrze, ale także poczujemy się bezpieczniej w naszych domach.