Oczyszczacze – zdrowe powietrze w domu

Jakość powietrza zdecydowanie wpływa na nasze zdrowie. Najbardziej narażeni na zanieczyszczone powietrze są mieszkańcy miast i przedmieść, szczególnie zimą, kiedy w Polsce w domach pali się śmieciami czy słabej jakości węglem. Według badań powietrze w domu może być od 2 do 5 razy bardziej zanieczyszczone niż na zewnątrz. Pomocny jest wtedy oczyszczacz powietrza.

Domy jednorodzinne odpowiadają za ponad 50 proc. całkowitej emisji pyłów i niemal 90 proc. całkowitej emisji wielopierścieniowych węglowodorów aromatycznych, wśród których liczne mają działanie rakotwórcze. Z kolei transport miejski jest przede wszystkim źródłem emisji także szkodliwych tlenków azotu, które w około 30 proc. trafiają do powietrza z silników pojazdów. Pod względem stężeń pyłu PM2,5 oraz benzo(a)pirenu Polska zajmuje niechlubne czołowe miejsce wśród wszystkich państw Unii Europejskiej.

Zagrożenia dla zdrowia

Smog jest groźny dla wielu osób z chorobami układu oddechowego (zachorowania na raka płuc), z chorobami układu krążenia, astmatyków, alergików, kobiet w ciąży i dzieci. Tlen jest niezbędny dla naszego życia. W ciągu dnia wykonujemy około 20 tysięcy wdechów, a aż 70 proc. toksyn (głównie dwutlenku węgla) wydychamy. Oddech przede wszystkim dotlenia organizm. Zaopatrzone w tlen komórki, organy i mięśnie są zdrowsze.

Zanieczyszczone powietrze może powodować wiele problemów zdrowotnych, np. reakcje alergiczne, astmę, kłopoty z oddychaniem, kaszlem czy z sercem. W smogu zawarty jest szereg zanieczyszczeń, takich jak cząsteczki pyłów PM2,5 i PM10, ozon (O₃), dwutlenek azotu (NO₂), wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne (WWA), lotne związki organiczne (Volatile Organic Compounds VOC) pochodzące ze spalania. Reagując ze sobą, tworzą szkodliwe związki chemiczne: diony, nitro i dinitro WWA, kwas sulfonowy, które osiadają na pyłach i mają właściwości mutogenne i genotoksyczne, powodują zmiany w DNA i wywołują raka. Źródłem związków VOC mogą być także kleje, aerozole, spraye, detergenty, tkaniny syntetyczne, włókna sztuczne, dym papierosowy i wiele innych, które zawierają toksyczny benzen czy formaldehyd.

UWAGA! Im mniejsze są cząsteczki zanieczyszczeń, tym groźniejsze są dla zdrowia. Cząsteczki pyłów PM10 są ok. 100 razy mniejsze od ziarenek piasku i z łatwością wnikają do płuc, natomiast jeszcze mniejsze pyły PM2,5 przedostają się przez pęcherzyki płucne do krwioobiegu, transportując toksyczne związki powodujące choroby.

Webber AP9700 ma ośmiostopniowy system filtracji Pure Vital+water, jonizator anionowy, lampę UV-C, nawilżacz powietrza, CADR 488 m³/h. Aplikacja Wi-Fi umożliwia obsługę jego funkcji.

Oczyszczacz powietrza Sharp UA-PM50E-B emituje jony Plasmacluster o gęstości 7000 jonów/cm³, jest zalecany do pomieszczeń o powierzchni do 40 m² i ma pułapkę na komary.

Zanieczyszczenia biologiczne

Nasze organizmy są atakowane także przez wirusy, bakterie, roztocza, zarodniki pleśni, pyłki, z którymi możemy walczyć za pomocą domowych oczyszczaczy. Spędzając w zamkniętych pomieszczeniach w biurach i domach około 90 proc. czasu, także jesteśmy narażeni na zanieczyszczone powietrze.

UWAGA! Od poziomu zanieczyszczeń w powietrzu zależy szkodliwość dla zdrowia: <100 μg/m³ – nieszkodliwe dla zdrowia, 200–300 μg/m³ – potencjalnie szkodliwe, 300–5000 μg/m³ – szkodliwe dla zdrowia, mogą powodować pojawianie się nieprzyjemnego zapachu.

Kominki na cenzurowanym

Jednym ze źródeł zanieczyszczeń powietrza są domowe kominki, a nawet świece czy smażenie w kuchni. Spalane drewno, szczególnie przy słabej wentylacji komina, emituje zanieczyszczenia o różnych wielkościach, w tym te najgroźniejsze, najmniejsze, o wielkości PM2,5. Według przeprowadzonych badań zanieczyszczone powietrze utrzymuje się przez kilka godzin. Zakaz używania kominków wprowadzono np. w Londynie. Należy używać drewna jak najbardziej wysuszonego, pelletu, a najlepiej gazu.

Zwiększa się liczba dzieci chorych na astmę i alergików. Według badań tam, gdzie poprawił się stan powietrza, płuca chorych osób stawały się wydajniejsze, zwiększała się tzw. życiowa pojemność płuc.

Suche powietrze wróg górnych dróg oddechowych

Okres zimowy to czas, kiedy korzystamy z centralnego ogrzewania, które zmniejsza wilgotność powietrza. To z kolei negatywnie wpływa nie tylko na nasze samopoczucie, ale również zdrowie. Zbyt suche powietrze doprowadza do przesuszenia śluzówek układu oddechowego, reakcji skórnych, pieczenia oczu czy bólu gardła, a w konsekwencji przeziębienia. Żywotność wirusów grypy zmniejsza się w pomieszczeniach o optymalnej wilgotności. Mniejsze jest też obciążenie błon śluzowych i trudniej jest zachorować. Przy prawidłowej wilgotności sen jest lepszy i daje więcej odpoczynku, lepsza jest koncentracja, czujemy się mniej apatyczni i zmęczeni. Większa wilgotność sprawia, że cząsteczki kurzu są wiązane przez cząstki wody i opadają na podłogę.

Biorąc pod uwagę znaczne zanieczyszczenia środowiska, warto mieć w domu oczyszczacz. Do wyboru jest kilka rozwiązań technicznych.

Atrakcyjny wzorniczo oczyszczacz Kärcher AFG 100 ma plazmowy generator jonów i filtr HEPA z aktywnym węglem usuwający pyły i nieprzyjemne zapachy.

Oczyszczacz 2 w 1 Philips AC2729/10 ma CADR na poziomie 250 m³/h, co oznacza że powietrze w pokoju 30 m² jest oczyszczone w niespełna 17,3 minuty.

Budowa oczyszczaczy

Budowa oczyszczaczy jest zróżnicowana w zależności od rodzaju filtrów i funkcji, jakie może pełnić dany model. Każdy z dużych producentów wprowadza własne rozwiązania, które są chronione patentami.

Domowy oczyszczacz powietrza to urządzenie o niewielkich rozmiarach, pozwalających na wybór miejsca dogodnego do ustawienia. Oczyszczacze są mobilne, często mają uchwyt do przenoszenia i kółka transportowe. Nie wymagają żadnych dodatkowych instalacji i mogą działać wszędzie tam, gdzie jest możliwe podłączenie do gniazdka elektrycznego. Oczyszczacze składają się z obudowy, wykonanej najczęściej z wytrzymałego tworzywa, silnika, systemu filtracyjnego, c zujników, panelu obsługowego i elektroniki.

Przy pomocy wentylatora powietrze jest zasysane do środka urządzenia i jednocześnie przechodzi przez wszystkie filtry, oczyszczając się.

Oczyszczacze – filtracja wieloetapowa

Najważniejszymi elementami oczyszczaczy są filtry. Najczęściej są stosowane trzy podstawowe filtry mechaniczne: wstępny, węglowy i HEPA. Od ich rodzajów zależy możliwość usuwania zanieczyszczeń cząsteczkowych i biologicznych oraz zawieszonych pyłów atmosferycznych.

W zależności od producenta i zaawansowania modelu układ filtracyjny może składać się z filtrów:

• wejściowego, nazywanego też wstępnym, który zatrzymuje największe zanieczyszczenia, widoczne gołym okiem, takie jak kurz, sierść, włosy, okruchy i inne drobiny. Filtr wstępny wychwytuje cząstki większe od 240 μm. Od czasu do czasu wymagają przepłukania wodą lub odkurzenia;
• węglowego (wykorzystują aktywny węgiel), mającego strukturę plastra miodu i neutralizującego przykre zapachy, dym tytoniowy oraz lotne związki organiczne, takie jak benzen, formaldehyd, toluen. Jest to filtr wymienny;
• HEPA, będącego jedną z najważniejszych warstw filtracyjnych, które są stosowane praktycznie w każdym oczyszczaczu, i najczęściej umieszczonego przed samym silnikiem. Filtr HEPA skutecznie eliminuje najróżniejsze pyły PM2,5 i mniejsze (nawet do 0,3 μm), bakterie, wirusy, pleśń, alergeny, bakterie. Filtr HEPA zatrzymuje mikroskopijne cząsteczki zanieczyszczeń dzięki włóknom wykonanym z kompozytu poliestrowo-szklanego, czyli tak zwanej wełny szklanej, która po sprasowaniu przypomina strukturą papier ułożony w harmonijkę o całkowitej długości nawet do 8 m aby zwiększyć powierzchnie filtracji (dane Sharp).

Czy wiesz, że najpopularniejsze filtry HEPA H13 stosowane w oczyszczaczach zatrzymują 99,75 proc., a HEPA H10 85 proc. cząstek o wielkości 0,3 μm najtrudniej wychwytywalnych cząstek tzw. MPPS (Most Penetrating Particle Size)? Jest to filtr wymienny, który można czyścić np. odkurzaczem.

• hybrydowego, zawierającego w jednej obudowie dwa rodzaje filtrów: HEPA i z aktywnym węglem. Podwójny filtr jest cieńszy i zajmuje mniej miejsca;

UWAGA! Filtry HEPA nie pochłaniają gazów, zapachów, lotnych związków organicznych, chemikaliów.

• wodnego, który jest stosowany w oczyszczaczach z funkcją nawilżania i samych nawilżaczach. Zasysane powietrze przechodzi przez obracający się dysk, którego materiał nasącza się wodą. Nawilżone elementy filtru pod wpływem temperatury powietrza i obrotów dysku podlegają parowaniu ewaporacyjnemu i przy pomocy wentylatora wilgotne powietrze jest dostarczane do pomieszczenia. Mata pokrywająca dysk filtruje także powietrze np. z alergenów.

Dodatkowymi są filtry aktywne stosowane w oczyszczaczach zwiększają ich funkcjonalność. Najczęściej stosowane filtry to:

• elektrostatyczny – wykorzystuje on pole elektrostatyczne, które sprawia, że przepływające w nim cząstki zanieczyszczeń ulegają jonizacji i przyjmują dodatni ładunek, a następnie zostają przyciągnięte przez ujemnie naładowane płytki filtra. W ten sposób zanieczyszczenia się na nich osadzają;
• fotokatalityczny, w którym pod wpływem światła zachodzą reakcje chemiczne przy wykorzystaniu dwutlenku tytanu, powodującego wytworzenie substancji silnie utleniających zanieczyszczenia i rozkładanie ich na substancje nieszkodliwe: CO₂ i wodę. Odmianą są zimne filtry katalityczne (Cold Catalyst). Taka metoda filtracji pozwala na usuwanie wielu gazowych substancji, takich jak tlenek węgla, siarkowodór, amoniak, benzen, formaldehydy i wiele innych. Filtry te powodują rozpadanie się ścian komórkowych mikroorganizmów.

Sharp KC-F32EU-W oczyszczacz z funkcją nawilżania z trybem Ion Shower może oczyszczać powierzchnię do 21 m² (bez nawilżania).

Lampa UV-C

W walce z mikroorganizmami pomoce może być promieniowanie ultrafioletowe (ultra violet), o właściwościach zależnych od długości fali. W oczyszczaczach są stosowane lampy, które wytwarzają krótkofalowe promieniowanie o długości fali 100– 280 nm (UV-C) – dla porównania słońce ma promieniowanie długofalowe (UV-A) 315–400 nm. Promieniowanie krótkofalowe niszczy bakterie, wirusy, pleśnie, grzyby oraz wszelkie inne drobnoustroje. Mechanizm bakteriobójczy polega na absorbowaniu przez kwasy nukleinowe i białka energii promieniowania UV-C, która wzbudzając reakcje chemiczne w jądrach komórkowych, zabija mikroorganizmy. W zależności od mocy promieniowanie UV-C działa skutecznie na powierzchni do 20 m².

Oczyszczacz i nawilżacz w jednej obudowie

To urządzenia 2 w 1, w którym funkcja nawilżania i oczyszczania może być zorganizowana na różne sposoby. Najprostrze są nawilżacze z funkcją oczyszczania, które mają tylko dyskowy filtr wodny, którego nasączony wodą dyskowy wkład filtracyjny (parowanie ewaporacyjne) oczyszcza wstępnie także powietrze. Do działania wymagana jest wtedy zawsze woda. Inne nawilżacze z funkcją oczyszczania wytwarzają mgiełkę wodną i mogą mieć niewielki filtr HEPA połączony filtrem węglowym ale ze względu na swoje wymiary o małej wydajności.

Typowe oczyszczacze mają nawilżacz z filtrem wodnym i mogą pracować bez i z nawilżaczem.

Skuteczność oczyszczania zwiększa filtracja wieloetapowa wstępnego, zapachów (węglowego) i HEPA. Urządzenie wtedy zawsze pracuje jako oczyszczacz powietrza lub oczyszczacz z nawilżaniem.

Dobre jony

W oczyszczaczach popularne są także jonizatory, których zadaniem jest oczyścić powietrze tak, jak się to dzieje w przyrodzie. Jony ujemne występują w sposób naturalny. Każda burza wytwarza jony ujemne, oczyszczające powietrze i czyniące je rześkim i relaksującym. Duża ilość jonów ujemnych występuje w lasach, w okolicach wodospadów i w czasie deszczu.

Liczba jonów ujemnych jest bardzo różna w zależności od środowiska, w którym przebywamy. W przyrodzie najwięcej jonów ujemnych jest tworzonych w czasie wyładowań burzowych (ok. 2400 j.u./cm³). Naturalnie występują w górach (ok. 1600 j.u./cm³), na polach, łąkach, lasach (ok. 800 j.u./cm³). Najmniej jest w miastach (ok. 30 j.u./ cm³), małych miejscowościach (ok. 300 j.u./cm³).

UWAGA! Praktycznie jonów ujemnych są pozbawione pomieszczenia zamknięte, takie jak mieszkania (ok.190 j.u./cm³) i biura (68 j.u./cm³).

Powietrze w biurach i mieszkaniach, ubogie w jony ujemne, może wywoływać uczucie niepokoju, złego samopoczucia, stresu, infekcje dróg oddechowych, zmniejszać wydajność pracy. Niedostateczna ilość jonów ujemnych w powietrzu może być przyczyną zaburzeń rytmu serca w sposób analogiczny do zaburzeń wywołanych niekorzystnymi warunkami atmosferycznymi.

Przy oczyszczaniu powietrza przy pomocy jonizatora można pozbyć się także wielu szkodliwych mikroorganizmów, które zagrażają naszemu zdrowiu, takich jak wirusy, bakterie, oraz pleśni, alergenów, nieprzyjemnych zapachów, dymu papierosowego oraz ładunków elektrostatycznych.

Niewielki oczyszczacz powietrza Ravanson AP-30 ma obszar działania 5-6 m², funkcję jonizacji, timer oraz funkcję oscylacji 60°.

Czym jest jonizacja?

W największym skrócie jonizacja jest rozpadem atomu lub cząsteczki pod wpływem energii na jony dodatnie (kationy) i ujemne (aniony). Jest to proces zmiany stanu atomu lub cząsteczki zachodzący pod wpływem wysokiej temperatury, pola elektrycznego, promieniowania lub bombardowania elektronami, który polega na oderwaniu lub przyłączeniu od lub do atomu jednego lub kilku elektronów. Są one aktywne elektrycznie i mogą reagować z różnymi związkami. Od ilości jonów dodatnich i ujemnych oraz proporcji między nimi zależy nasze samopoczucie. Życie w mieście zaburza właściwe proporcje jonów ujemnych i dodatnich. Najkorzystniejszy dla człowieka stosunek jonów dodatnich do ujemnych powinien wynosić 1:1,5–2,0. Równowaga między jonami decyduje o poziomach wilgotności, elektryczności statycznej, wydajności usuwania mikroorganizmów i zapachów.

W miastach, gdzie dominują bloki z wielkiej płyty i ceglaste kamienice, mamy przewagę jonów dodatnich, które niekorzystnie oddziałują na układ oddechowy, nerwowy i hormonalny. Powodują pogorszenie się nastroju, bóle głowy, zatrucie organizmu toksynami. Generują je spaliny, asfalt, beton oraz zanieczyszczenia z fabryk. Jony dodatnie pochodzą także z sieci wysokiego napięcia, urządzeń grzewczych, silników elektrycznych, domowych sprzętów elektrycznych. Szczególnie niesprzyjające dla naszego zdrowia są kuchenki mikrofalowe, pralki, zmywarki, kuchnie elektryczne, suszarki, sprzęt komputerowy, monitory.

Jonizacja w oczyszczaczach

W jonizatorach są stosowane różne rozwiązania techniczne. Wyładowania elektryczne, takie jak w czasie burzy, są realizowane za pomocą wyładowania elektrycznego tzw. koronowego (przypominającego kształtem koronę) za sprawą wysokiego napięcia i elektrod ostrzowych.

Wytwarzane przez urządzenia elektryczne jony dodatnie utrzymują w powietrzu bakterie, wirusy, zarodniki grzybów i inne alergeny. Wytworzone przez jonizator jony ujemne, znacznie cięższe niż dodatnie, wiążą się z naładowanymi dodatnio cząsteczkami powietrza i pod wpływem grawitacji opadają na podłoże, tym samym oczyszczając powietrze. Metoda emitowania jonów ujemnych jest dużo skuteczniejsza, gdyż w wypadku urządzeń tylko zasysających powietrze, każdy zakamarek pomieszczenia oraz mebel jest przeszkodą dla odpowiedniej cyrkulacji powietrza, dlatego też oczyszczana jest jedynie jego część.

W oczyszczaczach są stosowane generatory jonów ujemnych i plazmowe, wytwarzające jony dodatnie i ujemne. Plazma to przewodzący gaz na tyle zjonizowany, że decyduje to o jego właściwościach makroskopowych, przy czym jony dodatnie i elektrony występują w takich proporcjach, że wypadkowy ładunek jest równy zeru.

Oczyszczacz powietrza Webber AP8600 z systemem filtracji Quatre Filter, jonizatorem, lampą UV-C zalecany do pomieszczeń 26 m².

Funkcje i obsługa oczyszczaczy

Oczyszczacze są urządzeniami prostymi w obsłudze, która odbywa się najczęściej za pomocą dotykowego panelu. Do droższych modeli są piloty i aplikacje na smartfony. W zależności od zaawansowania modelu znaleźć w nich można różne rozwiązania i funkcje dodatkowe. Najnowocześniejsze modele są wyposażone w kolorowe dotykowe wyświetlacze, które informują o wybranych wartościach parametrów pracy lub funkcjach.

Czujniki w oczyszczaczach

Oczyszczacze powietrza dzięki czujnikom i zawansowanej elektronice stale monitorującym stan powietrza w pomieszczeniu umożliwiają automatyczne oczyszczanie powietrza i zwiększają komfort użytkowania. Najlepsze, np. oczyszczacze Plasmacluster z serii KC-G marki Sharp, mają 6 czujników: PM2,5, kurzu, zapachów, temperatury, wilgotności, ruchu i światła.

Wskaźnik pyłów PM2,5 informuje o wykryciu pyłów zawieszonych. Wskaźnik kurzu reaguje na kurz i dym papierosowy. Wskaźnik zapachu informuje, że wykryto przykre zapachy. Czujniki wilgotności i temperatury mierzą temperaturę oraz wilgotność i na tej podstawie optymalizują poziom wilgotności w powietrzu (do 18 °C – 65 proc., 18–24 °C – 60 proc., od 24 °C – 55 proc., dane Sharpa). Dla oszczędności energii pomocne będą czujniki ruchu i natężenia światła. Pierwszy, wykrywający obecność człowieka, zmierzy poziom zanieczyszczeń i zwiększy szybkość oczyszczania, jeżeli ich wartość będzie za duża. Drugi np. po wyłączeniu światła w sypialni spowoduje przełączenie oczyszczacza w tryb sleep.

Informacja o zanieczyszczeniach

W oczyszczaczach najważniejsza jest informacja o poziomie pyłów PM2,5 w mieszkaniu. Czujnik jakości powietrza mierzy poziom zanieczyszczenia. Wartość może być podawana liczbowo i graficznie lub tylko graficznie. Na przykład w oczyszczaczach marki Philips, czujnik AeraSense precyzyjnie wykrywa drobne cząsteczki zanieczyszczeń, a urządzenie przetwarza zebrane dane, aby automatycznie ustalić szybkość oczyszczania. Ponadto czujnik na bieżąco informuje o jakości powietrza dzięki 4-stopniowemu wskaźnikowi kolorów. Oczyszczacz ma dwa tryby wyświetlania zanieczyszczeń: indeks alergenów IAI (tryb domyślny) – wtedy na wyświetlaczu widoczna jest liczba od 1 do 12 lub indeks cząsteczek PM2,5, który wskazuje bieżące stężenie cząsteczek PM2,5 w pomieszczeniu.

W oczyszczaczach marki Sharp z najnowszej serii KC-G są trzy wskaźniki graficzne: pyłów PM2,5, kurzu i nieprzyjemnych zapachów. Można regulować poziom czułości czujników: niski, standardowy i wysoki.

Obsługa innych funkcji

W zależności od producenta i wyposażenia oczyszczacza zazwyczaj na pulpicie są ikony włączania dodatkowych funkcji, np. generatora jonów Plusmacluster, jonizatora jonów ujemnych, lampy UV czy nawilżacza. Mogą one pracować oddzielnie lub jednocześnie, np. oczyszczać i nawilżać. 

Szybkość oczyszczania powietrza

Oczyszczanie powietrza może być realizowane z różną szybkością wentylatora, który zasysa powietrze do oczyszczacza. Im jest większa, tym więcej powietrza w jednostce czasu zostanie oczyszczone. Przy pomocy panelu można ustalać tryby pracy urządzenia. W trybie automatycznym szybkość wentylatora jest zależna od stężenia cząstek PM2,5, aby jak najszybciej przefiltrować powietrze. Można ją ustawiać ręcznie, wprowadzając dowolną wartość. Na ogół oczyszczacze mogą pracować na dwóch lub trzech prędkościach: wysokiej, średniej i niskiej, nazywanej przez niektórych producentów trybem cichym lub sleep. Modele bardziej zaawansowane mają najczęściej więcej poziomów pracy – do pięciu. W trybie automatycznym filtrowanie powietrza następuje, kiedy czujniki wykryją zbyt wysoki poziom zanieczyszczeń. Szybkość wentylatora ma wpływ na głośność urządzenia, która się zmienia, np. w zakresie od 20 do 66 dB. Przy najmniejszej wartości nasz sen będzie niezakłócony, a płuca będą oddychać świeżym powietrzem.

Sharp KC-G40EU-H z czterema czujnikami ma duży przepływ powietrza (240 m³/h), wydajność nawilżania (400 ml/h) i bardzo cichą pracę 20 dB(A) w trybie sen.

Timer

Oczyszczacz może działać przez wybraną liczbę godzin, po upływie których wyłącza się automatycznie. Timer może być programowany od 1 do 12 godzin co 1 lub 2 godziny. Określa się czas włączenia i wyłączenia, co umożliwia uzyskanie w domu czystego powietrza przed powrotem do niego. Dobiera się także szybkość wentylatora.

Regulacja kierunku nawiewu

Rozwiązanie to polega na tym, że oczyszczone powietrze jest wydmuchiwane w wybraną przez użytkownika stronę przy pomocy zmiany położenia prowadnic. W zależności od rodzaju i zaawansowania modelu odbywa się to manualnie lub przy pomocy pilota.

Panel sterowniczy

Może mieć różne funkcje w zależności od ich liczby i rozwiązania konstrukcyjnego. Ważne są ergonomia i czytelność ikon. Walory obsługowe może zwiększyć automatyczna regulacja jasności wyświetlacza. Wyświetlacz jest automatycznie ściemniany, gdy oczyszczacz jest używany w ciemnym pomieszczeniu (np. w sypialni). W trybie stand by wszystkie informacje na wyświetlaczu zostają wygaszone po np. 60 sekundach, z wyjątkiem informacji o zanieczyszczeniu powietrza drobnymi cząsteczkami. Dotknięcie wyświetlacza aktywuje jego podświetlenie na co najmniej 60 sekund. Po wyłączeniu urządzenia wszystkie ustawienia pozostają zapisane w pamięci aż do czasu ponownego włączenia. Panel może mieć blokadę przed dziećmi.

Aplikacje i piloty

Komfort obsługi zwiększają piloty i aplikacje na smartfony. Najpopularniejsze są piloty, które zdalnie włączają lub wyłączają urządzenie oraz zmieniają prędkość filtracji.

Pojawiają się pierwsze aplikacje na smartfony. Aplikacja Air Matters dostarcza kompleksowych informacji i narzędzi pomagających w kontrolowaniu jakości powietrza na zewnątrz oraz wewnątrz domu. W aplikacji można sprawdzić jakość powietrza w domu (poziom cząsteczek PM2,5 monitorowany i wyświetlany przez oczyszczacz) z dowolnego miejsca, nawet poza domem. Zdalnie można również sterować oczyszczaczem w domu i poza domem, marki Philips np. włączać go i wyłączać, jak i zmieniać parametry jego pracy. Aplikacja informuje również, kiedy należy wymienić filtry w oczyszczaczu. Dostarcza także informacji o poziomie zanieczyszczenia powietrza oraz stężeniu pyłków w mieście, w którym przebywa użytkownik lub do którego się wybiera.

W aplikacji można też znaleźć prognozę jakości powietrza na zewnątrz na 4 najbliższe dni. Dodatkowo aplikacja Air Matters zbiera historyczne dane na temat jakości powietrza – zanieczyszczenia i pylenia, by móc powiązać objawy alergii czy gorszego samopoczucia z jakością powietrza. Aplikacja dostarcza wskazówek zdrowotnych dotyczących zminimalizowania narażenia na zanieczyszczenia powietrza oraz pyłki roślin. Inne aplikacje dostępne w sklepie Google Play to np.: Zanieczyszczone powietrze, Jakość powietrza w Polsce, Smok-Smog i Kanarek.

Oczyszczacze Sharp KC-G60/50EU-W to topowe modele z inteligentną pracą automatyczną dzięki 6 czujnikom i długą żywotnością filtrów do 10 lat.

Sprawdź parametry techniczne

W oczyszczaczach i nawilżaczach warto przeanalizować parametry techniczne, które wpływają na ich efektywność, aby na ich podstawie wybrać najlepsze urządzenie do danego zastosowania.

Kupujący informacje na temat danych technicznych oczyszczaczy i nawilżaczy mogą znaleźć w firmowych katalogach i instrukcjach, a najszybciej na stronach WWW producentów.

• Powierzchnia pomieszczenia. Pierwszym parametrem, na który warto zwrócić uwagę, jest powierzchnia pomieszczenia podawana w m² lub m³. Duża liczba modeli danego producenta jest uzależniona od tego parametru. Przykładowe powierzchnie to 15, 30, 45, 60, 100 m². Od wartości powierzchni jest zależna moc silnika, co jest jednym z elementów wpływających na cenę urządzenia.
• Współczynnik CADR. Przy wyborze oczyszczacza najważniejszy jest współczynnik CADR (Clean Air Delivery Rate), który oznacza efektywną zdolność rozprowadzania czystego powietrza. Przyjmuje się, że aby powietrze było wolne od zanieczyszczeń i dwutlenku węgla, powinno być w danym pomieszczeniu przefiltrowane w całości cztery razy w ciągu godziny. Z tego właśnie powodu wydajność urządzenia jest podstawową kwestią, na którą należy zwrócić uwagę przy zakupie. Współczynnik ten uwzględnia szereg różnych parametrów ważnych w oczyszczaczu, m.in. ile powietrza przepływa oraz jak dobrze jest ono oczyszczane przez filtry. CADR jest zawsze mniejszy niż wydajność nominalna.

UWAGA! Trzeba pamiętać, że producenci podawać mogą na opakowaniach swoich urządzeń jedynie wydajność nominalną, która nie pokazuje, ile powietrza faktycznie oczyszcza dane urządzenie.

• Wydajność nominalna oczyszczania [m³/h] – jeżeli nie jest podawany CADR, należy się kierować wydajnością nominalną lub maksymalną. Nie oznacza ona oczywiście skuteczności, a pokazuje, ile powietrza przepływa przez oczyszczacz w ciągu określonego czasu. Jest to określana w m³ ilość powietrza oczyszczanego przez urządzenie w ciągu godziny. Im większa, tym szybciej powietrze zostanie oczyszczone. Znając powierzchnię pokoju, można policzyć potrzebną wydajność oczyszczacza, przyjmując, że powietrze w pokoju powinno być oczyszczone 3, a nawet 4 razy w ciągu godziny.
• Maksymalny poziom głośności [dB(A)]. Dla użytkownika bardzo ważnym parametrem jest poziom głośności wytwarzany przez oczyszczacz, który decyduje o komforcie użytkowania. Głośność jest określona poziomem mocy akustycznej (ang. sound power level) w jednostce dB(A). Przy pomiarze wykorzystuje się częstotliwościową charakterystykę korekcyjną (A), która optymalizuje pomiar ze względu na charakterystykę słuchu człowieka. Zgodnie z normą PN-87B-02151/02 poziom głośności dźwięku docierającego do ucha nie powinien przekraczać 30 dB(A) w ciągu nocy i 40 dB(A) w ciągu dnia. Hałas jest wytwarzany przede wszystkim przez wentylator. Wartości mogą się zmieniać w zależności od szybkości jego obrotów. Wartość optymalna w ciągu dnia powinna być mniejsza niż 35 dB. Najmniejsza jest, gdy urządzenie pracuje w trybie snu – wtedy wynosi 19–24 dB(A).
• Pojemność zbiornika na wodę dla funkcji nawilżania [l] – od jego wielkości zależeć będzie, jak często będziemy dolewać wodę. Im większa jest szybkość wentylatora, tym szybsze jest parowanie.
• Pobór mocy [W] jest podawany dla wartości maksymalnej lub zakresu mocy. Różnice wynikają z poboru mocy przez wentylator. Pobierana moc zwiększa się wraz z większą wydajnością w różnych trybach. W oczyszczaczach typowy zakres mocy to 50–100 W.
• Wymiary [m] – zazwyczaj oczyszczacze mają prostopadłościenną obudowę i podawane są szerokość, głębokość i wysokość,.
• Masa [kg] – zależna od wymiarów obudowy, masy filtrów i silnika, mieści w zakresie 5–10 kg.

Sharp UA-PF40E-W z potrójnym systemem filtrów i generatorem jonów Plasmacluster zalecany do powierzchni 30 m².

Certyfikaty - gwarancja skuteczności działania

Praktycznie wszystkie oczyszczacze powietrza na rynku reklamowane są jako skuteczne przeciwko pyłom zawieszonym, alergenom, wirusom, bakteriom, grzybom etc. Gwarancją potwierdzającą skuteczność działania są certyfikaty.

Tylko renomowanych producentów stać na przeprowadzenie kosztownych badań. Zgodnie z polskim prawem oczyszczacz powinien mieć certyfikat Państwowego Zakładu Higieny (PZH). Każdy klient ma prawo zapytać o taki atest przed zakupem, a jeśli urządzenie go nie ma, może to zgłosić do PZH.

Najbardziej znane certyfikaty to:

• PZH ( Państwowy Zakład Higieny) – zajmuje się działalnością naukowo-badawczą; produkty z jego atestem są gwarancją bezpieczeństwa zdrowotnego.
• BAF ( The British Allergy Foundation) – to czołowa brytyjska organizacja medyczna non-profit wspierająca i edukująca alergików oraz osoby z nietolerancją pokarmową.
• TÜV Rheinland Polska – polski oddział niemieckiego oddziału certyfikacji, zdobył pozycję eksperta w dziedzinie certyfikacji na krajowym rynku.
• PTA (Polskie Towarzystwo Alergologiczne) – wydaje rekomendacje produktowe.
• ECARF ( European Centre for Allergy Research Foundation) – Fundacja Europejskiego Centrum Alergii.

Bogata oferta rynkowa oczyszczaczy i duża liczba modeli danego producenta (od kilku do kilkunastu) wynikają z ich zastosowania, wyposażenia i wielkości oczyszczanej powierzchni pokoju, co ma wpływ na cenę. W sezonie zimowym przydatne będą oczyszczacze z funkcją nawilżania powietrza ze względu na ogrzewanie mieszkań. Produkowane są oczyszczacze przeznaczone do użytku domowego dla rodziny, do pokojów dziecinnych, sypialni, dla alergików, osób z chorobami układu oddechowego, posiadających zwierzęta, osobną kategorią są modele biurowe.

Oczyszczacz powietrza Trotec AirgoClean 105 S do biura i do domu.

Dbaj o oczyszczacz

Warto pamiętać o podstawowych zasadach konserwacji oczyszczaczy i nawilżaczy, co zapewni im bezawaryjną pracę przez wiele lat, a użytkownikom zdrowe powietrze.

Zasadniczy wpływ na funkcjonowanie i trwałość oczyszczacza ma wymiana filtrów w określonych terminach. W większości urządzeń jest wskaźnik czystości filtra, przypominający o jego wymianie. Do czyszczenia zewnętrznej obudowy z kurzu lub plam, jeżeli jest używany nawilżacz, należy używać miękkiej ściereczki i środków zalecanych przez producenta, np. środka do mycia naczyń, aby nie porysować lakieru. Więcej uwagi trzeba poświęcić panelowi zakrywającemu filtry, na którego kratce może zbierać się brud. Przy wyjmowaniu filtrów z mocowania w obudowie są przydatne tasiemki. Filtr wstępny może być zmywalny lub można czyścić go odkurzaczem.

Filtr HEPA można także delikatnie odkurzyć, ale tylko z jednej strony, tam, gdzie jest etykietka, są też wersje zmywalne. Podobnie można postąpić z filtrem zapachów, który można czyścić dwustronnie. Niektóre składniki zapachu mogą być zatrzymane i oddawane z opóźnieniem przez filtry, co może spowodować, że w nawiewanym powietrzu pojawi się dodatkowy zapach. W zależności od miejsca eksploatacji urządzenia, zwłaszcza w warunkach o wiele trudniejszych niż domowe, zapach ten może być o wiele silniejszy, niż należałoby się tego spodziewać. Jeśli po oczyszczeniu filtrów zapach nadal się utrzymuje lub nie można usunąć kurzu, należy wymienić filtry. Filtr katalityczny nie podlega wymianie okresowej.

UWAGA! Czas użytkowania filtra może być znacznie krótszy niż deklarowany przez producenta. W Polsce gdzie w wielu miastach są przekraczane normy kilkakrotnie, wskaźnik wymiany filtra zaświeci się wcześniej niż w miejscach niezanieczyszczonych.

W nawilżaczach i oczyszczaczach z funkcją nawilżania trzeba czyścić zbiornik na wodę i filtr dyskowy. Zawiera on elementy, które są nasączane wodą w momencie zanurzenia do zbiornika. Można cały filtr wypłukać pod bieżącą wodą. Uwagi wymaga też sam zbiornik, który może zawierać osad, jeżeli woda jest twarda.

Kiedy wymienić filtry?

Częstość wymiany filtra zależy od warunków w miejscu eksploatacji, stopnia wykorzystania, sposobu ustawienia urządzenia oraz jakości samych filtrów i warunków testów opracowywanych przez producentów filtrów. Na przykład firma Sharp ustaliła trwałość filtra HEPA i filtra pochłaniającego zapachy oraz częstość ich wymiany na podstawie warunków panujących w pomieszczeniu, w którym wypalanych jest 5 papierosów dziennie, a wydajność zatrzymywania kurzu i usuwania zapachów jest zmniejszona o połowę w stosunku do wydajności nowych filtrów. Zaleca się częstszą wymianę filtrów, jeśli urządzenie pracuje w warunkach o wiele trudniejszych niż domowe. Firma Sharp deklaruje wymianę filtrów po 10 latach od otwarcia.

Zastosowania generatora jonów Plasmacluster HD

Za najskuteczniejszy jest uważany jonizator powietrza Plusmaclauster marki Sharp, wytwarzający jony dodatnie i ujemne. Dodatkowo otoczone cząsteczkami wody jony tworzą klastry jonowe wodorowe (H+) i ujemnie naładowane jony tlenu (O-). Jony otoczone cząsteczkami wody i w postaci pary wodnej są uwalniane w odpowiednich proporcjach do otoczenia, co zapewnia im długi okres istnienia. Unoszą się w powietrzu, a w momencie napotkania na swojej drodze szkodliwej substancji przywierają do jej powierzchni, jednocześnie tworząc silnie utleniające rodniki hydroksylowe, fizycznie uszkadzające i usuwające białka z powierzchni unoszących się drobnoustrojów, wirusów, bakterii oraz zapachy. W zależności od funkcji do jakiej jest wykorzystywany może emitować strumień o gęstości 7000 jonów/cm3 lub 25000 jonów/cm³.

Plasmacluster Spot funkcja w serii oczyszczaczy Sharp KC-G umożliwia w trybie Plasmacluster Spot usuwanie uciążliwych zapachów: dymu tytoniowego, potu ludzkiego, zwierząt, kuchennych itp. oraz bakterii i wirusów z różnych przedmiotów, takich jak: koszule, garnitury, poduszki, Działanie funkcji polega na punktowej emisji największej możliwej „dawki” jonów, która jest o około 10 razy większa niż normalnie (nawet 70 000 jonów). Kąt nachylenia nadmuchu jest kierowany ręcznie, więc nadmuch można kierować dokładnie tam, gdzie się chce, np. oczyścić zasłony z dymu lub dywan. Według badań firmy Sharp czas usuwania przylegających zapachów i bakterii z tkanin wynosi: papierosów ok. 30 minut, zwierząt domowych ok 6 godzin, suszonych ubrań około 3 godzin, potu ok. 6 godzin, gotowania ok. 2 godzin, bakterii 8 godzin. Podawane czasy są optymalne dla odległości ok. 70 cm od podłogi i 50 cm od wylotu powietrza.

Clean Ion Shower to bardzo szybka emisja jonów o dużej gęstości Plasmacluster przy silnym natężeniu nawiewu powietrza, zatrzymująca kurz, zmniejszająca elektryczność statyczną przez 10 minut, następnie oczyszczacz pracuje w trybie nawilżania przez 60 minut. Funkcja bardzo przydatna, gdy chcemy przygotować pokój do pracy czy snu.

Nawilżacz powietrza z funkcją oczyszczania AHS801

Nawilżacz Blapunkt AHS801 wytwarzający mgiełkę wodną został wyposażony: w funkcję oczyszczania powietrza i aromaterapii, lampę UV oraz jonizator. Użytkownik może regulować wilgotność powietrza w zakresie od 40 do 80 proc. Wydajność nawilżania to nawet 400 ml/h. Filtr HEPA H13 zatrzymuje pyły PM2,5 i PM10 usuwa zarodniki grzybów oraz wirusy. Dodatkowo lampa UV niszczy inne mikroorganizmy. Usuwanych jest aż do 99,95 proc. zanieczyszczeń i pyłków, co czyni ten model bardzo przydatnym dla alergików i osób z problemami układu oddechowego. Jonizator zmniejsza ilość jonów dodatnich wytwarzanych przez urządzenia elektroniczne. W zestawie znajduje się również pilot. Zbiornik na wodę o pojemności 5 l gwarantuje długi czas pracy po jednorazowym uzupełnieniu. Funkcja timera pozwala na kontrolę czasu pracy. Po maksymalnie 10 godz. urządzenie samo się wyłączy.

AF 100 Kärcher z filtrami do wyboru

Najnowszy oczyszczacz powietrza AF 100 ma laserowy czujnik pomiaru jakości powietrza. Oczyszczacz w zależności od potrzeb może pracować w różnej konfiguracji filtrów: wstępnym, uniwersalnym i opcjonalnie: antyalergicznym, zdrowotnym, antysmogowym i TVOC (Total Voltaile Organic Compounds). Poziom pyłu zawieszonego PM2,5 w pomieszczeniu jest pokazany na zintegrowanym wyświetlaczu przy pomocy kolorowych LED (niebieski – bardzo dobra, zielony – średnia, czerwony – zła). Łatwy transport jest możliwy dzięki kółkom.. Poziom głośności 30 - 48 dB(A). AF 100 jest Przeznaczony do pomieszczeń o wielkości do 100 m².

Osusza i oczyszcza - Concept OV2000 Perfect Air

Duża wilgotność jest idealnym środowiskiem do rozwoju pleśni, która może powodować komplikacje zdrowotne, takie jak zapalenie zatok, zapalenie oskrzeli lub inne choroby układu oddechowego. Osuszacz OV2000 marki Concept nadaje się do pomieszczeń o powierzchni do 120 m² i ma wydajność 190 m³/h (20 l wody na dzień). Tryb cichy jest idealny, jeśli użytkownik zamierza spać w pokoju. Można ustawić wilgotność w zakresie od 35 do 80 proc.. Urządzenie może także oczyszczać powietrze. Przycisk „Air Clean” służy do uruchamiania trybu czyszczenia powietrza. Wentylator obraca się, a sprężarka nie działa. Osuszacz OV2000 ma również otwór wylotowy osuszonego powietrza. Oczyszczanie powietrza jest wspierane przez jonizator. Zwiększona liczba jonów ma pozytywny wpływ na jakość oddychania, lepszą koncentrację i samopoczucie, większą wydajność, a zwłaszcza pomaga zwalczać bóle głowy.