Precyzyjne szlifowanie

Szlifierki wykorzystywane są m.in. po to, aby nadać ostateczny kształt obrabianym materiałom. W tego typu zastosowaniach dobrze sprawdzają się zwłaszcza modele mimośrodowe, taśmowe i oscylacyjne.

Do szlifowania rozmaitych powierzchni możemy użyć szlifierki kątowej, jednak nie będzie ono tak precyzyjne, jak przy zastosowaniu jednej z trzech wspomnianych na wstępie konstrukcji. Popularną „kątówkę” można wykorzystać do zgrubnego szlifowania. Jeżeli jednak zależy nam na dokładnym wygładzeniu czy wyczyszczeniu powierzchni, np. z warstwy lakieru czy farby, wówczas warto zdecydować się na model mimośrodowy, taśmowy czy oscylacyjny. Choć i tu nie zawsze i nie każda konstrukcja sprawdzi się w praktyce.

Szlifierka taśmowa

Szlifierki taśmowe wykorzystują obracający się z dużą prędkością pas z materiałem ściernym. Dobrze sprawdzą się przy wstępnej obróbce różnorodnych materiałów o płaskiej powierzchni. Najczęściej stosowane są do szlifowania drewna, w tym powierzchni lakierowanych, a także pokrytych okleiną.

Szlifierka taśmowa może szlifować jedynie po linii prostej. Z tego względu nie jest tak popularna i chętnie stosowana jak modele mimośrodowe czy oscylacyjne. Z jej wykorzystaniem możemy jednak wykonać obróbkę szybko i precyzyjnie. W tego typu szlifierkach ważną rolę odgrywają napinacze taśm, które mogą być automatyczne lub obsługiwane ręcznie. Specjalny mechanizm ułatwia wymianę zużytej taśmy.

Szlifierka taśmowa z pochłaniaczem pyłu Hikoki SB10V2 WA.

Pneumatyczna szlifierka taśmowa YT-09741 marki YATO pozwala na wygodną obróbkę różnorodnych powierzchni. Głowica robocza w tym modelu jest regulowana.

Szlifierka oscylacyjna

Szlifierka oscylacyjna ma powierzchnię szlifującą (tzw. stopę) najczęściej w kształcie prostokąta. Zakładamy na nią dopasowany pod względem rozmiarów papier ścierny o odpowiedniej granulacji, z wykorzystaniem którego możemy szlifować rozmaite powierzchnie, zarówno płaskie, jak i lekko zaokrąglone. Szlifierki oscylacyjne najlepiej sprawdzą się do szlifowania drewna, np. desek, blatów czy mebli, ale dobrze radzą sobie też z gładziami gipsowymi. Kształt stopy pozwala również na dokładne szlifowanie narożników. Z reguły powierzchnia robocza modeli oscylacyjnych jest większa niż szlifierek taśmowych. Różna jest jednak efektywność tych dwóch konstrukcji, która jest zależna m.in. również od właściwego doboru materiału ściernego do obróbki.

Do precyzyjnego szlifowania w trudno dostępnych miejscach (np. w narożnikach i szczelinach) można wykorzystać szlifierkę oscylacyjną z talerzem typu „delta”. Określenie to wzięło się od charakterystycznego kształtu stopy, który przypomina właśnie wspomnianą grecką literę. Stopa „delty” jest często niewielkich rozmiarów, więc narzędzia tego typu sprawdzą się raczej przy obróbce niewielkich powierzchni. Ważną rolę w szlifierkach oscylacyjnych odgrywa odpowiedni dobór papieru ściernego – odpowiednia ziarnistość ścierniwa. Do kamienia będzie to zwykle papier gruboziarnisty, a w wypadku czyszczenia powierzchni z farb papier o granulacji P100 do P180. W praktyce często stosowaną techniką, polecaną przez wielu fachowców, jest stopniowe przechodzenie od papieru gruboziarnistego do drobnoziarnistego. Stosowanie grubszych ziaren pozwoli zdjąć pierwsze warstwy ze szlifowanej powierzchni, a późniejsza obróbka papierem o mniejszej ziarnistości pozwoli odpowiednio wykończyć i wygładzić całość.

Papier ścierny w szlifierkach oscylacyjnych może być mocowany na rzepy lub z wykorzystaniem specjalnych zaczepów. To pierwsze rozwiązanie jest zdecydowanie bardziej wygodne i praktyczne z punktu widzenia użytkownika, ponieważ zużyty papier można szybko wymienić na nowy.

Szlifierka oscylacyjna Tryton TMC350.

Szlifierka mimośrodowa

Szlifierki mimośrodowe wykonują dwa rodzaje ruchów – oscylacyjny i obrotowy, co przyspiesza obróbkę. Nadają się do bardziej precyzyjnego szlifowania „na sucho”. Odpowiednia konstrukcja szlifierki pozwala na obróbkę nawet powierzchni wypukłych lub wklęsłych. Do tego celu wykorzystywany jest charakterystyczny, elastyczny talerz szlifujący. Z tego względu modele mimośrodowe są bardziej uniwersalne. Mogą służyć nie tylko do szlifowania powierzchni drewnianych, ale też metalowych. Sprawdzą się m.in. przy szlifowaniu karoserii samochodowych.

Zwykle charakteryzują się kompaktową konstrukcją i niewielką masą. Mogą być wyposażone we włącznik z blokadą do pracy ciągłej i płynną regulację prędkości obrotowej. Ścierniwo, podobnie jak w modelach oscylacyjnych, może być mocowane na rzepy.

Szlifierka mimośrodowa Power Up 79309.

Parametry techniczne szlifierek

W zależności od tego, z jakiego typu szlifierką mamy do czynienia, ważne będą nieco inne parametry i funkcje. W modelach taśmowych istotna jest prędkość przesuwu taśmy. Im jest większa, tym szybsza obróbka materiału, ale i większa precyzja szlifowania. Niektóre modele mogą mieć możliwość regulacji prędkości. Na jakość obróbki w szlifierkach taśmowych wpływ mają również wymiary taśmy. W tym wypadku im szersza taśma, tym szybsza obróbka, ale też jej dokładność będzie jednak z reguły mniejsza.

W szlifierkach mimośrodowych ważna jest ich… mimośrodowość. Parametr ten podawany jest w milimetrach i oznacza odchylenie ruchu stopy od punktu obrotu (własnej osi szlifierki). Decyduje on o efektywności pracy narzędzia. Nie bez znaczenia pozostaje tutaj liczba oscylacji, czyli wychyleń, jakie tarcza wykonuje w ciągu minuty, co wpływa na dokładność szlifowania. Podobnie jak z wielkością taśmy w modelach taśmowych, tak też w szlifierkach mimośrodowych mamy do czynienia z różną średnicą talerza szlifierskiego – im większa jego średnica, tym szybsza obróbka danej powierzchni. Wielkość talerza powinna być jednak dobrana do obrabianego materiału, np. szerokości szlifowanych desek.

Ze względu na sposób pracy szlifierek producenci mogą podawać zarówno prędkość obrotową, jak i oscylacyjną. Im prędkości te są większe, tym efektywniejsza praca urządzenia. Nie zawsze jednak duża prędkość będzie pożądana, np. do obróbki kamienia. Większa liczba cykli przyda się natomiast do szybkiego usunięcia warstwy lakieru czy farby z obrabianej powierzchni.

W szlifierkach oscylacyjnych duże znaczenie ma stopa i jej wymiary, które wpływają na to, jak szybko będziemy w stanie obrobić daną powierzchnię. Tak jak w wypadku szlifierek mimośrodowych, im większą powierzchnię mamy do wyszlifowania, tym większej powierzchni stopa będzie bardziej przydatna. Jeśli jednak mamy do czynienia z powierzchnią o nietypowych kształtach i wieloma trudno dostępnymi miejscami, wówczas stopa o mniejszej powierzchni pozwoli na skuteczne dotarcie do nich.

Niezależnie od wykorzystywanego typu szlifierki niezmiennie ważne pozostają kwestia mocy urządzenia (podawana w watach), a także rodzaj wykorzystywanego silnika. Może on mieć konstrukcję tzw. bezszczotkową (BLDC, od ang. BrushLess Direct-Current motor), która zapewnia dużą wydajność szlifowania.

Moc szlifierki decyduje natomiast o tym, z jakim skutkiem elektronarzędzie poradzi sobie z obrabianym materiałem. Co raczej oczywiste – im większa moc szlifierki, tym twardsze materiały będzie można obrabiać. Ma to wpływ także na możliwość dłuższej pracy przy większym obciążeniu bez przegrzewania się, co wpływa na awaryjność sprzętu. W modelach mimośrodowych moc nie jest jednak aż tak istotna, jak w wypadku innych konstrukcji.

Szlifierka, niezależnie od tego, czy taśmowa, oscylacyjna czy mimośrodowa, to narzędzie ręczne, a zatem istotnym jej parametrem jest również masa, która w sposób bezpośredni wpływa na komfort pracy z narzędziem. Im jest ono cięższe, tym większego wysiłku wymaga od operatora. W związku z tym istotnym elementem decydującym o warunkach pracy jest ergonomiczny kształt urządzenia. Szlifierki ergonomiczne mają często odpowiednio dopasowany obwód rękojeści, która dodatkowo może być pokryta tworzywem antypoślizgowym. Dzięki temu nawet długotrwała praca dobrze wyprofilowanym narzędziem nie będzie sprawiała doświadczonemu operatorowi większych problemów i nie spowoduje nadmiernego zmęczenia.

Szlifierka mimośrodowa BO5030 marki Makita wyposażona jest w ogranicznik wybiegu talerza szlifierskiego i mocowania ścierniwa na rzepy.

Rodzaj zasilania

Szlifierki mogą być zasilane sieciowo lub z wykorzystaniem akumulatorów (np. litowo-jonowych). Modele z klasycznym zasilaniem sieciowym są zwykle tańsze w porównaniu z tymi o zbliżonych parametrach technicznych, ale zasilanymi za pomocą akumulatora. Szlifierki akumulatorowe zapewniają jednak większy komfort pracy i wykorzystanie narzędzia nawet tam, gdzie nie ma bezpośredniego dostępu do zasilania 230 V.

Swoje zalety mają też modele zasilane sieciowo. Są to przede wszystkim większa moc (zależnie od marki i modelu) oraz nieograniczony czas pracy. Odbywa się to jednak kosztem zasięgu, związanego z długością okablowania. Przewód zasilający wpływa również na sposób manewrowania szlifierką.

Na rynku dostępne są także szlifierki zasilane sprężonym powietrzem – tzw. pneumatyczne. Zużycie energii elektrycznej jest w tym wypadku zależne w dużej mierze od zastosowanego kompresora, a nie tylko samej konstrukcji i parametrów technicznych szlifierki.

Przydatne funkcje

Szlifierki mogą być wyposażane w rozmaite funkcje i rozwiązania techniczne, które ułatwiają pracę z tymi elektronarzędziami. Mogą to być np. rozmaite systemy odsysania pyłu, który gromadzony jest, zależnie od modelu, w specjalnym worku lub pojemniku z filtrem. Dzięki temu obróbka materiału jest znacznie bardziej komfortowa, a sama praca czystsza. Wiele szlifierek ma tego typu rozwiązanie w standardzie, jednak tańsze modele wciąż mogą być go pozbawione. Dostępna może być też regulacja prędkości pracy narzędzia, co umożliwia dostosowanie tego parametru m.in. do rodzaju obrabianego materiału, a tym samym dokładności szlifowania.

Popularnym rozwiązaniem w szlifierkach są ponadto systemy zapobiegające wytwarzaniu wibracji, co znacznie zwiększa komfort pracy operatora.

Szlifierka oscylacyjna typu delta Dedra DED7941.

Szlifowanie multinarzędziami

Do szlifowania można wykorzystać również multinarzędzia oscylacyjne. Są to uniwersalne konstrukcje, w których wykorzystywane są oscylacje o częstotliwości ok. 20 tys. razy na minutę przy jednoczesnym zachowaniu niewielkiego kąta (maksymalnie 3°), co pozwala nie tylko na wykonywanie precyzyjnych cięć, ale też zdrapywanie pozostałości farby czy kleju oraz szlifowanie.

Tego typu sprzęt wymaga oczywiście wykorzystania odpowiedniej stopy szlifierskiej, dostępnej w tym wypadku jako akcesorium. Do niej następnie są mocowane odpowiednie papiery ścierne, włókniny czy filc polerski (dostosowany do materiału i sposobu obróbki). Szlifować można także przy pomocy specjalnych płytek szlifierskich oraz brzeszczotów z nasypem węglikowym. Jako akcesoria dostępne są też systemy odsysania pyłu, które pomogą zachować porządek w miejscu pracy.

Krążki ścierne w szlifierkach mogą być mocowane na rzepy, co umożliwia ich wygodną i szybką wymianę.

Dodatkowe wyposażenie szlifierek

W zestawie ze szlifierką mogą znajdować się rozmaite akcesoria. Niektóre z nich są jednak opcjonalne i trzeba je zakupić osobno.

Przydatnym dodatkiem jest walizka transportowa, która ułatwia przenoszenie elektronarzędzia i zabezpiecza je przed uszkodzeniami mechanicznymi przy przewożeniu.

W szlifierkach taśmowych w komplecie może znajdować się dostosowana do urządzenia taśma szlifierska wykonana ze specjalnej tkaniny, a także worek na odpady. Do szlifierki taśmowej można też dokupić specjalną ramkę, która podnosi nieco powierzchnię szlifującą, co pozwala na delikatniejszą, a jednocześnie bardziej równomierną obróbkę materiału. W modelach mimośrodowych w wyposażeniu jest zwykle pojemnik z filtrem, a niekiedy również zapasowy papier ścierny. Szlifierki oscylacyjne również mogą mieć w komplecie odpowiednich rozmiarów papier ścierny i pojemnik z mikrofiltrem, w którym gromadzone są odpady powstające w wyniku obróbki.

W komplecie ze szlifierką akumulatorową, z uwagi na uniwersalność tego typu wyposażenia w obrębie sprzętu danej marki, może nie znajdować się akumulator czy ładowarka. Użytkownik odpowiednią baterię mógł nabyć już wcześniej, wraz z innym urządzeniem akumulatorowym danego producenta, a więc zakup np. dodatkowego akumulatora może być dla niego tylko zbędnym wydatkiem. W razie potrzeby niezbędny akumulator można nabyć osobno lub w specjalnych zestawach przygotowywanych przez niektórych producentów.

Budowa pneumatycznej szlifierki mimośrodowej Pansam A532113

Szlifowanie mimośrodowe

Konstrukcje mimośrodowe są bardzo uniwersalnymi szlifierkami. Nadają się do szlifowania zarówno zgrubnego, jak i precyzyjnego. Przykładem wygodnej w obsłudze, a jednocześnie funkcjonalnej szlifierki mimośrodowej jest model SV15YC WB marki Hikoki. Urządzenie ma ergonomiczną konstrukcję zamkniętą w obudowie Soft Grip z miękkim uchwytem ułatwiającym obsługę. Korpus szlifierki pokryty jest elastomerem o właściwościach antypoślizgowych, a uchwyt przedni można zdjąć bez użycia dodatkowych narzędzi.

Model SV15YC WB wykorzystuje zaawansowany system odprowadzania pyłu z możliwością podłączenia odkurzacza. Szlifierka została również wyposażona w regulację zakresu pracy ruchu mimośrodowego (od 2,8 do 6,2 mm). Ma też funkcję TurboBoost, która pozwala na zwiększenie prędkości obrotowej nawet do 11 tys. obr./min, natomiast samą prędkość można regulować w 6-stopniowym zakresie. Sprawne i efektywne funkcjonowanie elektronarzędzia zapewniają wydajny i odporny na przeciążenia silnik oraz łożyskowana konstrukcja. Szybka wymiana papieru jest możliwa dzięki wykorzystaniu praktycznych rzepów. Moc urządzenia to 350 W, a średnica talerza szlifierskiego wynosi 150 mm.

W komplecie ze szlifierką SV15YC WB znajdują się rękojeść przednia, papier ścierny, worek na pył oraz klucz.

Funkcjonalna szlifierka taśmowa

Wybór odpowiedniej szlifierki, zwłaszcza do obróbki dużych powierzchni, nie jest łatwy. W szlifowaniu różnorodnych materiałów sprawdzi się taśmowy model 9920 marki Makita z automatyczną boczną regulacją położenia taśmy i odpowiednio rozłożonym ciężarem. Szlifierka wykorzystuje solidny silnik o mocy znamionowej 1010 W. Skuteczną obróbkę ułatwia elektroniczna regulacja prędkości taśmy szlifierskiej. Prędkość ta może wynosić od 210 do 440 m/min. Narzędzie charakteryzuje się dużą wydajnością odsysania i niskim poziomem hałasu. Użytkownik ma możliwość przyłączenia zewnętrznego urządzenia odsysającego. Konstrukcja stopy szlifierskiej w modelu 9920 pozwala na obróbkę materiału praktycznie do samej krawędzi. W wyposażeniu znajdują się m.in. worek na pył oraz taśma szlifierska dostosowana do parametrów pracy urządzenia (610 × 76 mm). Bezproblemowe opróżnianie worka możliwe jest dzięki szynie zamykającej. Do modelu 9920 dostępna jest ponadto rama szlifierska (sprzedawana oddzielnie).

Wielofunkcyjne narzędzie oscylacyjne

Przy szlifowaniu rozmaitych powierzchni doskonałym „pomocnikiem” może być wielofunkcyjne narzędzie oscylacyjne. Przykładem tego typu sprzętu jest model 79238 marki Power Up. Oscylacje o dużej częstotliwości pozwalają zachować pełną kontrolę nad narzędziem (nie ma tutaj efektu „odrzutu”, typowego dla skrawania rotacyjnego) przy minimalnym poziomie wibracji.

Dzięki mocy 260 W model 79238 pozwala na wykonywanie większości zadań, jakie stawiane są przed oscylacyjnymi urządzeniami wielofunkcyjnymi. Dzięki regulacji obrotów można nim ciąć rozmaite materiały bez przypalania czy przegrzewania. Aluminiowa głowica sprawia, że ciepło wydzielane przez mechanizm oscylacyjny jest skutecznie oddawane, co zwiększa trwałość urządzenia, szczególnie przy długotrwałym użytkowaniu. Dołączone do zestawu akcesoria pozwalają ciąć, szlifować i zdzierać kleje czy powłoki lakiernicze. Funkcjonalność urządzenia można rozszerzyć, korzystając z rozmaitych dodatków (np. akcesoriów z serii Yato Quick Release).

Wielofunkcyjne narzędzie marki PowerUp doskonale sprawdzi się przy pracach wykończeniowych, np. do obróbki drewna, tworzyw sztucznych i metalu, szczególnie w miejscach o utrudnionym dostępie.