Kolumny podłogowe i podstawkowe

Różnorodność konstrukcji kolumn głośnikowych wiąże się z ich zastosowaniem. Do odtwarzania dźwięku stereo najczęściej wykorzystywane są kolumny podłogowe i kompaktowe podstawkowe. Ich rozpiętość cenowa jest bardzo duża – od kilkuset do kilkunastu tysięcy zł. W artykule opisaliśmy ciekawe modele do 5000 zł za parę. (Fot. Dali)

Aby zapewnić przetwarzanie dźwięku na odpowiednim poziomie, muszą one być dobrej jakości. Są w końcu ostatnim, najważniejszym ogniwem łańcucha przetwarzania sygnału audio, decydującym o jakości dźwięku. Do zestawów stereo najlepiej nadają się konstrukcje podłogowe lub kompaktowe podstawkowe. Ich wymiary w dużej mierze determinuje wielkość pomieszczenia odsłuchowego. Nie ma sensu kupować dużych kolumn do mieszkań o niewielkiej kubaturze. Z kolei w dużych pomieszczeniach nie poradzą sobie niewielkie modele podstawkowe. Trzeba zatem znaleźć ten „złoty środek”, jeśli chodzi o wymiary kolumn i kubaturę pomieszczenia odsłuchowego.

TAGA HARMONY TAV-807F; ACOUSTIC ENERGY AE 120; CANTON GLE 80; POLK AUDIO Signature ES55

Kolumny podłogowe

Asortyment podłogowych kolumn głośnikowych jest ogromny. Producenci prześcigają się w wymyślaniu rozmaitych rozwiązań technicznych i wprowadzają różnorodne modele, także pod względem wzornictwa. Jak więc spośród bogatej oferty kolumn podłogowych wybrać te najbardziej odpowiednie? Kolumny podłogowe są to zwykle największe konstrukcje z całego zestawu, jaki instalowany jest w domowym pomieszczeniu odsłuchowym. Odpowiadają głównie za odtwarzanie prawego i lewego kanału przedniego w zestawach kina domowego oraz materiału stereofonicznego, np. z internetowego serwisu streamingowego (np. Spotify), radia FM, DAB+ czy płyt CD i gramofonowych.

Kolumna kompaktowa bass-reflex TAGA Harmony TAV-807B z dźwiękiem zbliżonym do monitorów scenicznych. (Fot. TAGA Harmony)

Jakie kolumny podłogowe wybrać?

Wybierając podłogowe kolumny głośnikowe, warto zwrócić uwagę na ich późniejsze zastosowanie. Inne konstrukcje mogą lepiej sprawdzić się w kinie domowym (w połączeniu z kolumną centralną i głośnikami surround), inne w systemach multiroom, a jeszcze inne będą bardziej odpowiednie do zestawu stereo.

DEFINITIVE TECHNOLOGY Demand 9; MONITOR AUDIO Silver 100 7G; MARTIN LOGAN Motion 15i

Wielodrożność konstrukcji kolumn głośnikowych

Modele podłogowe to zwykle wielodrożne konstrukcje. Czym jest owa wielodrożność? Chodzi tutaj o odpowiedni podział przetwarzanych częstotliwości na dwa lub więcej zakresów i przyporządkowanie ich do poszczególnych głośników w kolumnie. Modele tego typu mogą się składać z głośnika nisko-średniotonowego (czyli tzw. woofera) oraz głośnika wysokotonowego. Podział częstotliwości realizowany jest za pomocą zwrotnicy głośnikowej, która instalowana jest wewnątrz obudowy. Należy jednak pamiętać, że liczba głośników w podłogowej kolumnie głośnikowej nie świadczy o jej wielodrożności, tzn. kolumna podłogowa, która ma trzy głośniki nie musi być 3-drożna, a kolumna z czterema głośnikami 4-drożna. Nie oznacza to również, że 2-drożna kolumna jest gorsza pod względem brzmienia od 3-drożnej. W jednej zwrotnicy mogą być np. dwa takie same głośniki średniotonowe aby zwiększyć moc kolumny. Wiele zależy tutaj od jakości zastosowanych przetworników elektroakustycznych i pozostałych elementów konstrukcyjnych, które ostatecznie decydują o jakości wytwarzanego dźwięku.

W wypadku zestawów stereofonicznych można również zwrócić uwagę na to, czy kolumny głośnikowe pozwalają na połączenie w tzw. bi-wiringu. Pozwoli to na uzyskanie brzmienia lepszej jakości przy wykorzystaniu odpowiedniego wzmacniacza lub wzmacniaczy.

Eleganckie kolumny Dali Oberon 5 zaprojektowane dla entuzjastów audio poradzą sobie z obsługą każdej ścieżki muzycznej lub filmowej. (Fot. Dali)

Aktywne kolumny podłogowe

Ciekawym rozwiązaniem w niektórych domowych systemach audio może być zastosowanie aktywnych kolumn głośnikowych. Są one już wyposażone w odpowiednio dopasowany wzmacniacz (zamknięty zwykle wewnątrz obudowy takiej kolumny). Stanowią więc pewnego rodzaju samodzielny system nagłośnieniowy. Mogą mieć różnorodne złącza audio, zarówno cyfrowe, jak i analogowe, co pozwala podłączyć bezpośrednio do takiej kolumny aktywnej np. telewizor lub komputer. Aby wykorzystać tego typu konstrukcję w systemie audio, wystarczy jedynie podłączyć ją do urządzenia źródłowego, np. telewizora czy laptopa. Aktywne kolumny głośnikowe mogą być też wyposażone w moduły bezprzewodowe – Wi-Fi i Bluetooth. Zapewnia to strumieniowe odtwarzanie audio z urządzeń mobilnych, a w wypadku kompatybilności z Wi-Fi może oznaczać nawet możliwość włączenia kolumn aktywnych w domowy system multiroom.

POLK AUDIO Reserve R200; DALI Opticon 1 MK2; Q ACOUSTICS Concept 20 Stand; DALI Oberon 3

Kolumny z głośnikami elektrostatycznymi

Do wyjątkowych kolumn podłogowych możemy zaliczyć modele elektrostatyczne. Mają one zupełnie inną konstrukcję niż standardowe modele z głośnikami dynamicznymi. Wykorzystywana jest tutaj energia elektrostatyczna, a nie magnetyczna. Głośniki elektrostatyczne, np. marki Martin Logan, są przetwornikami dipolarnymi. Oznacza to, że dźwięk promieniuje zarówno z frontowej powierzchni, jak i z tyłu. W konsekwencji fala dźwiękowa odbija się od ściany za nimi i promieniuje w naszym kierunku z opóźnieniem w stosunku do informacji wysłanej do nas bezpośrednio z przodu głośnika. Dźwięki o niskiej częstotliwości można albo wzmocnić, albo osłabić przez odpowiednie ustawienie w stosunku do ściany za nim. Głośniki tego typu odtwarzają wiernie średnie i wysokie pasmo częstotliwości akustycznych, nieco gorzej radzą sobie z najniższym pasmem. Aby było ono poprawnie odtwarzane, powierzchnia głośnika musi być odpowiednio duża. Elektrostatyczne kolumny głośnikowe maja specyficzną płaską budowę i są jednymi z droższych odmian podłogowych kolumn głośnikowych dostępnych na rynku.

Kompaktowe nagłośnienie z kolumnami podstawkowymi

Kolumny podstawkowe, z uwagi na ich stosunkowo niewielkie rozmiary, doskonale sprawdzą się zwłaszcza tam, gdzie trudno o rozstawienie modeli podłogowych. Kolumny podstawkowe są często przez użytkowników ustawiane na różnego rodzaju komodach, meblościankach czy szafkach RTV. Aby jednak zapewnić im odpowiednią wysokość w stosunku do słuchacza, stosuje się do nich specjalne podłogowe stojaki czy podstawki, od których zresztą wzięło się określenie – kolumna podstawkowa. Tego typu konstrukcje mogą być np. elementem niewielkiego zestawu wieżowego. Wówczas sprzedawane są w komplecie z jednostką centralną. W kolumnach kompaktowych stosuje się mniej głośników ze względu na mniejsze obudowy. Popularnym układem głośników w kolumnie podstawkowej jest układ dwudrożny. W tego typu modelach tworzą go najczęściej głośnik nisko-średniotonowy oraz głośnik wysokotonowy. Mniejsze głośniki podstawkowe można wykorzystać nie tylko do systemu stereo czy też jako kolumny frontowe w zestawie kina domowego, ale również jako głośniki efektowe (surround). Są one wówczas odpowiedzialne za uprzestrzennienie obrazu dźwiękowego z filmu czy serialu. Odtwarzają dodatkowe odgłosy i efekty sprawiające wraże- nie otoczenia słuchacza przez dźwięki w oglądanym materiale wideo. Najczęściej charakteryzują się nieco mniejszą mocą i węższym pasmem przenoszenia od pozostałych kolumn głośnikowych w zestawie, a zwłaszcza kolumn frontowych.