Telewizory Mini LED i OLED najlepsze do kina domowego

Według testów za najlepsze do kina domowego uważane są telewizory z wyświetlaczami OLED. Konkurują z nimi modele mini-LED, których oferta się stale zwiększa. Klienci doceniają, że jakość obrazu i dźwięku na dużym ekranie oraz emocje są jak w kinie. To ostatni moment, aby jeszcze kupić modele z 2021 r. w atrakcyjnej cenie.

Telewizory OLED konkurowały dotychczas z telewizorami LCD QLED. Przybył im nowy konkurent – telewizory LCD mini-LED. Firma LG jest jedynym producentem wyświetlaczy OLED wykorzystujących samoświecące piksele, które są stosowane w markach innych producentów telewizorów, jak Philips, Panasonic i Sony.

Ekrany OLED nie wymagają podświetlenia LED, jak jest to w telewizorach LCD, które wiąże się z niejednorodnością światła i wpływa na jakość obrazu. Źródłem światła jest sam materiał piksela – dioda organiczna LED (a nie półprzewodnikowa). Telewizory z ekranami OLED mają wiele zalet. Pierwsza to jakość obrazu, którego czerń osiąga poziom maksymalny, a nasycenie kolorów jest wzorcowe. Czas reakcji matrycy OLED jest znacznie krótszy niż w wypadku LCD. Jasność obrazu jest mniejsza niż w wyświetlaczach LCD, przez co należy oglądać filmy najlepiej w przyciemnionym pokoju. Zjawisko smużenia obrazu szybko poruszających się obiektów na ekranie jest znacznie mniejsze, ale występuje. Kąt patrzenia na ekran może być dowolny bez pogorszenia jakości obrazu. Potwierdzają to niezależne testy. Wywodząca się z Wielkiej Brytanii globalna instytucja testująca dobra konsumenckie – Intertek potwierdziła, że ekrany LG OLED odznaczają się 100-procentową wiernością wyświetlanych kolorów. Duży wybór przekątnych ekranu – od 48 do 83 cali ułatwia wybranie optymalnego modelu.

Telewizory z serii G1 Gallery o przekątnych 55, 65 i 77 cali zostały wyposażone w najnowszą wersję ekranu OLED evo ze zwiększoną luminancją, co umożliwia wyświetlanie jaśniejszego oraz żywszego obrazu, który wiernie oddaje drobne szczegóły. Praktycznie do uzyskania bardzo dobrego obrazu nie trzeba oglądać telewizji w przyciemnionym pokoju. Serię telewizorów G1 Gallery wyróżnia to, że można tylko je powiesić na ścianie i wyglądają jak obrazy. Tradycyjne OLED-y z podstawami lub wieszane na ścianie oferowane są w czterech seriach: A1, B1, C1, G1. Duży wybór przekątnych ekranu od 48 do 83 cali – ułatwia wybranie optymalnego modelu. Różnią się one szczegółami obudowy, a przede wszystkim procesorem: α7 Gen4 AI 4K (serie A1 i B1) i α9 Gen4 AI 4K (serie C1 i G1). Wszystkie modele oprócz serii A1 mają częstotliwość odświeżana obrazu 120 Hz.

LG 65QNED913PA; PHILIPS 65PML9636/12

Mini-LED zwiększa szczegółowość i kontrast obrazu

Producenci telewizorów LCD, a nawet OLED poszerzyli ofertę o telewizory LCD mini-LED. W telewizorach LCD Ultra HD 4K i 8K zastosowano po raz pierwszy nowej generacji podświetlenie mini-LED, które zwiększa jasność obrazu (luminancję), kontrast i jednorodność podświetlenia, poziom czerni. Warstwa podświetlenia zawiera, zamiast dotychczasowych kilkuset LED, kilkanaście tysięcy mini-LED, znacznie mniejszych od zwykłej diody LED. Podzielenie ich na wiele stref umożliwia lokalne dynamiczne sterowanie nimi. Wszystkie strefy podświetlenia LED sterowane są oddzielnie w zależności od treści obrazu, co zapewnia najlepszy kontrast dynamiczny. W rezultacie w ciemnych i jasnych strefach uzyskuje się najgłębszą czerń i najwięcej odcieni bieli, co powoduje zwiększenie szczegółowości obrazu w tych obszarach. Podświetlenie mini-LED stosowane jest w najlepszych wyświetlaczach QLED (Samsung Neo QLED i TCL) i NanoCell (LG QNED). Telewizory mini-LED ma też w ofercie marka Philips.

W tej technologii przoduje firma TCL, która już wprowadziła dwie generacje podświetlenia mini-LED – Vidrian z mini-LED-ami rozmieszczonymi na szkle i OD Zero Mini- LED. Ta ostatnia wykorzystuje mniejsze diody LED i zupełnie nową konstrukcję soczewek, i większą liczbą źródeł światła, co pozwoliło na zminimalizowanie do zera odległości między źródłem a panelem rozpraszającym światło i LCD. Umożliwiło to uzyskanie równomiernej na całej powierzchni ekranu jasności i jednocześnie zmniejszenie grubości wyświetlacza, co przełożyło się na ultracienki profil telewizora.

Firma TCL w 2019 r. wprowadziła do sprzedaży pierwszy telewizor klasy premium mini-LED – TCL 65X10. Zastosowano w nim wyświetlacz QLED z 768 strefami wygaszania. W ubiegłym roku marka TCL w Polsce zwiększyła ofertę telewizorów mini-LED o dwie serie 4K – TCL Mini LED C825 (55 i 65 cali) z mniejszą liczbą stref (1000 nt, Rec. 2020 81 proc.), ale w przystępnych cenach. Premierę miały telewizory 8K TCL Mini LED X925 (65 i 75 cali). Najlepszy w ofercie jest TCL X92 Pro (OD Zero Mini-LED) z bardzo cienkim ekranem (5 mm), ale niesprzedawany w Polsce. W większości telewizorów mini-LED wykorzystywany jest wyświetlacz QLED, w którym źródłem światła są LED-y, ale zamiast białych są niebieskie. Oddzielna warstwa w postaci folii zawiera mieszaninę kropek kwantowych (nanokryształów), emitujących zielone i czerwone światło w momencie oświetlenia ich światłem niebieskim. W wyniku mieszania się ich światła ze światłem niebieskim cała warstwa świeci światłem białym o znacznie większym zakresie barw, czyli zawierającym więcej kolorów. Białe światło przechodzi przez filtry RGB poszczególnych subpikseli punktu obrazowego. Utworzone w ten sposób barwy mają znacznie większy zakres, wzbogacony o lepsze odtwarzanie czerwieni i zieleni niż w telewizorach OLED. Bogatą ofertę telewizorów mini-LED z wyświetlaczami QLED ma firma Samsung – serie Neo QLED 8K QN900A i QN800A o przekątnych 65, 75, 85 cali i serie 4K: QN95A, QN91A, QN85A o przekątnych 55, 65, 75 i 85 cali, różniące się jasnością obrazu i systemami dźwięku.

Telewizory LG QNED MiniLED (Quantum Nano-Emitting Diodes) wyposażone są w podświetlenie z bardzo dużą liczbą mini-LED, co pozwoliło na zwiększenie stref wygaszania. Na przykład 86-calowy ekran telewizora 8K (model LG 86QNED99UPA) jest podświetlany przez około 30 000 mini-LED, które są pogrupowane w około 2500 stref wygaszania i pozwalają na uzyskanie 10-krotnie większego kontrastu niż konwencjonalne telewizory LCD. Dzięki najnowszej technice odwzorowania barw Quantum Dot Nano- Cell oraz podświetleniu mini-LED telewizory zachwycają jakością obrazu, który charakteryzuje się głębszą czernią, precyzyjniejszym oddaniem barw, większym kontrastem i jasnością. Obraz jest postrzegany jako bardziej realistyczny.

Telewizory QNED MiniLED uzyskały certyfikat Interteku – międzynarodowej instytucji testującej produkty, który potwierdza obsługę pełnej palety barw (100 proc. DCI- -P3) i wierność odwzorowania kolorów w całym zakresie luminancji telewizora. Pomiary wykonano zgodnie z normą CIE DE2000 z użyciem 18-kolorowych wzorców przy kącie patrzenia ±30°.

Telewizory LG QNED MiniLED oferowane są z największymi ekranami – o przekątnych 65, 75 cali i 86 cali, co zapewnia wrażenia jak kinie lub uczestniczenia w widowisku sportowym. Do wyboru mamy serie QNED99 Mini- LED 8K lub QNED91 MiniLED 4K.

Marka Philips oferuje dwie serie: MiniLED 9636 i MiniLED 9506 z wyświetlaczami LCD VA o przekątnych 65 i 75 cali, z systemem Android TV, systemem dźwięku Bowers & Wilkins (seria 9636) i czterostronnym oświetleniem Ambilight.

Telewizor Mini LED TCL 65C825 z głośnikami marki Onkyo otrzymał wyróżnienie stowarzyszenia EISA „Best Product 2021-2022” w kategorii Premium LCD TV. (Fot. TCL)

Przestrzenie kolorów – zakres barw

W kinowym obrazie ważny jest zakres kolorów. Najlepiej opisują je wykresy przestrzeni kolorów odtwarzanych przez wyświetlacz. Informacje o nich znajdują się w danych technicznych telewizora. Zakres odwzorowania kolorów określa się za pomocą pomiarów fotometrycznych i porównuje na wykresach przestrzeni kolorów zgodnych z określonymi normami dla obrazu telewizorów. Najpopularniejsze normy to Rec. 2020 i DCI-P3. Norma Rec. 2020 zakłada odtwarzanie na poziomie 75 – 80 proc. zdolności ludzkiego wzroku. Przestrzeń kolorów DCI-P3 jest mniejsza niż Rec. 2020 i została opracowana przez Hollywood Studios do stosowania w projektorach kina cyfrowego. Najlepsze wyświetlacze LCD z kropkami kwantowymi (QLED) osiągają ok. 80 – 90 proc. normy Rec. 2020 i prawie 100 proc. normy DCI-P3. Należy nie zapominać, że źródło sygnału musi mieć także większy zakres barw niż dotychczas. Odczucia subiektywne widzów mogą być różne w zależności od indywidualnej wrażliwości wzroku na kolory.

TCL 75X925; PANASONIC TX-JZ1500E

HDR ważny dla kinomanów

Zdecydowanie telewizor z HDR warto mieć, gdy korzysta się z serwisów takich jak Netflix, YouTube, Amazon Prime, Apple TV+ i Viaplay, odtwarzacza Blu-ray 4K oraz dekoderów Canal+ 4K UltraBox + i Polsat Box 4K.

Technika HDR zmieniła podejście inżynierów i filmowców do jakości obrazu. Rozdzielczość, parametr obrazu uznawany dotychczas za najważniejszy, stała się jednym z wielu, które mają wpływ na jakość obrazu. Teraz zdecydowanie za najważniejszy jest uznawany HDR. Coraz większą poprawę szczegółowości obrazu uzyskuje się przez zwiększenie jego dynamiki (High Dynamic Range). W praktyce oznacza to dynamicznie zwiększenie jasności obrazu w ściśle określonych miejscach punktowo oraz w ciemnych i jasnych obszarach obrazu. Niestety, producenci filmów używają kilku standardów HDR, więc najlepiej jest, aby telewizor był zgodny z Dolby Vision (kinowy), HDR10, HDR10+ i rzadziej stosowanym HLG (telewizja na żywo DVB-S).

W serii Samsung Neo QLED QN91A 4K smart TV są także telewizory 50 i 55 cali, które zapewnią doskonały obraz nawet w mniejszym pokoju. (Fot. Samsung)

HDR Dolby Vision i Dolby Vision IQ

Większość produkcji kinowych jest realizowanych w formatach HDR Dolby Vision, które zostały opracowane przez amerykańską firmę Dolby Vision. Każda klatka obrazu HDR Dolby Vision ma dokładnie określoną jasność i pakiet dynamicznych metadanych. W najnowszej wersji Dolby Vision IQ zastosowano „inteligentną” optymalizację obrazu HDR, dodatkowo w oparciu o czujnik światła w telewizorze, określający natężenie światła w pokoju. W systemie HDR zakres luminancji jest zróżnicowany. Im większy, tym jakość efektów jest bardziej widoczna. Minimalne efekty są widoczne dla zakresu wartości luminancji 350 – 500 cd/m2, w telewizorach Ultra HD Premium 750 – 1000 cd/m², a w telewizorach Neo QLED TV 8K Samsunga ok. 4000 cd/m².

Filmmaker mode dla kinomanów

Popularność zyskuje funkcja Filmmaker mode, opracowana przy współpracy filmowców, hollywoodzkich studiów, firm zajmujących się elektroniką użytkową i UHD Alliance w 2019 r. Jej celem jest zachowanie wizualnych koncepcji twórców i odtworzenie w warunkach domowych efektów zbliżonych do tych, jakich doświadczyć można na dużym ekranie w sali kinowej, gdzie wykorzystuje się projektory. Filmmaker mode wyłącza upłynniacze obrazu, wygładzanie obrazu w ruchu, interpolacje obrazu, redukcję szumów i ostrzenie obrazu oraz zachowuje oryginalne proporcje, kolory i częstotliwość zmiany klatek (np. 24 kl./s). Dzięki temu filmy w telewizorze są odtwarzane tak, jak zrealizował je reżyser w wersji kinowej. W najnowszej wersji będzie uwzględniana jasność w pokoju określona przez czujnik. Dzięki temu telewizor będzie mógł automatycznie dostosować temperaturę barwową, a także jasność obrazu i krzywą tonalną do warunków oświetleniowych w pomieszczeniu. Dostęp do trybu Filmmaker mode można uzyskać przez przycisk na pilocie lub automatyczne przełączanie w ten tryb na podstawie metadanych zakodowanych w strumieniu wideo. Tryb Filmmaker mode znajdziemy w telewizorach 4K i 8K takich marek jak LG, Panasonic, TP Vision (Philips), Samsung, Sony, Vizio.

Certyfikat IMAX Enhanced

Zwolennicy filmów oglądanych w kinach IMAX mogą poszukać telewizora z certyfikatem IMAX Enhanced, (ogłoszony w 2018 r. w wyniku współpracy giganta filmowego IMAX i firmy DTS (Digital Theatre System) – twórcy systemu dźwięku do kin. Telewizor musi spełniać wymogi kalibracyjne, rozdzielczości obrazu, przestrzeni kolorów, jasności i skali obrazu (formaty 1,44:1 i 1,9:1), a także dekodować dźwięk DTS:X. Firma DTS sugeruje wybór systemu audio 7.2.4 z siedmioma głośnikami, dwoma subwooferami i czterema wysokościami dźwięku. Ale wystarczy system głośników 5.1.4. Certyfikat IMAX Enhanced mogą otrzymać telewizory, projektory, amplitunery kina domowego i soundbary. Ulepszone treści wideo IMAX są odtwarzane automatycznie po wykryciu obsługiwanego urządzenia. Źródłem filmów certyfikowanych IMAX Enhanced są płyty Blu-ray 4K i usługi VoD 4K HDR. Cały materiał wideo został zremasterowany pod kątem redukcji szumów i ziarnistości obrazu przez specjalistów IMAX, aby zapewnić jak najlepsze wrażenia. Najlepsze telewizory Sony, Hisense i TCL spełniają wymagania certyfikatu IMAX Enhanced. Przykładowy telewizor 8K Mini LED TCL 75X925 z system głośnikowym Onkyo otrzymał certyfikat IMAX Enhanced dla urządzeń premium, potwierdzający odtwarzanie filmów kinowych na dużym ekranie z najlepszą jakością.