Telewizory 4K ULTRA HD do kina domowego

Użytkownicy doceniają, że obraz i dźwięk na dużym ekranie są jak w kinie. Warto sprawdzić przed kupnem telewizora, jakie są funkcje w telewizorze podnoszące jakość obrazu 4K HDR przy odtwarzaniu filmów z serwisów VoD. Ceny telewizorów do kina domowego są bardzo zróżnicowane, zależne od rodzaju panelu i wyposażenia telewizora. (Fot. Toshiba)

Wybór telewizora do kina domowego nie jest zadaniem łatwym. Osoby, które nie chcą zagłębiać się w zawiłości techniczne budowy paneli telewizorów, a korzystają z serwisów VoD np. Netflix z filmami 4K, powinny sprawdzić w danych technicznych rodzaje formatów HDR i certyfikat potwierdzający spełnienie wymagań systemu kinowego np. IMAX, aby uzyskać wrażenia jak w kinie. Telewizor powinien dekodować też dźwięk Dolby Atmos. Najlepsze wrażenia kinowe uzyskamy po dołączeniu soundbara z oddzielnym subwooferem.

HDR ważny dla kinomanów

Zdecydowanie telewizor z HDR warto mieć, gdy korzysta się z serwisów takich jak Netflix, YouTube, Amazon Prime, Apple TV+ i Viaplay, odtwarzacza Blu-ray 4K oraz dekoderów Canal+ 4K UltraBOX+ i Polsat Box 4K.

Technika HDR zmieniła podejście inżynierów i filmowców do jakości obrazu. Rozdzielczość, parametr obrazu uznawany dotychczas za najważniejszy, stała się jednym z wielu, które mają wpływ na jakość obrazu. Teraz zdecydowanie za najważniejszy jest uznawany HDR. Coraz większą poprawę szczegółowości obrazu uzyskuje się przez zwiększenie jego dynamiki (High Dynamic Range). W praktyce oznacza to dynamicznie zwiększenie jasności obrazu w ściśle określonych miejscach punktowo oraz w ciemnych i jasnych obszarach obrazu. Niestety, producenci filmów używają kilku standardów HDR, więc najlepiej jest, aby telewizor był zgodny z Dolby Vision (kinowy), HDR10, HDR10+ i rzadziej stosowanym HLG (telewizja na żywo DVB-S2).

TCL 55C635; TOSHIBA 55QA5D63DG

HDR Dolby Vision i Dolby Vision IQ

Większość produkcji kinowych jest realizowanych w formatach HDR Dolby Vision, które zostały opracowane przez amerykańską firmę Dolby Vision. Każda klatka obrazu HDR Dolby Vision ma dokładnie określoną jasność i pakiet dynamicznych metadanych. W najnowszej wersji Dolby Vision IQ zastosowano „inteligentną” optymalizację obrazu HDR, dodatkowo w oparciu o czujnik światła w telewizorze, określający natężenie światła w pokoju. W systemie HDR zakres luminacji jest zróżnicowany. Im większy, tym jakość efektów jest bardziej widoczna. Minimalne efekty są widoczne dla zakresu wartości luminancji 350 – 500 cd/m², w telewizorach Ultra HD Premium 750 – 1000 cd/m².

W 65-calowym JVC LT-65VAQ7200 z wyświetlaczem QLED optymalizacja obrazu i dźwięku jest wspierana przez układy Micro Dimming, Super Resolution i MEMC oraz system audio z wbudowanym subwooferem. (Fot. JVC)

Filmmaker mode dla kinomanów

Popularność zyskuje funkcja Filmmaker mode, opracowana przy współpracy filmowców, hollywoodzkich studiów, firm zajmujących się elektroniką użytkową i UHD Alliance w 2019 r. Jej celem jest zachowanie wizualnych koncepcji twórców i odtworzenie w warunkach domowych efektów zbliżonych do tych, jakich doświadczyć można na dużym ekranie w sali kinowej, gdzie wykorzystuje się projektory. Filmmaker mode wyłącza upłynniacze obrazu, wygładzanie obrazu w ruchu, interpolację obrazu, redukcję szumów i ostrzenie obrazu oraz zachowuje oryginalne proporcje, kolory i częstotliwość zmiany klatek (np. 24 kl./s). Dzięki temu filmy w telewizorze są odtwarzane tak, jak zrealizował je reżyser w wersji kinowej. W najnowszej wersji będzie uwzględniana jasność w pokoju określona przez czujnik. Dzięki temu telewizor będzie mógł automatycznie dostosować temperaturę barwową, a także jasność obrazu i krzywą tonalną do warunków oświetleniowych w pomieszczeniu. Dostęp do trybu Filmmaker mode można uzyskać przez przycisk na pilocie lub automatyczne przełączanie w ten tryb na podstawie metadanych zakodowanych w strumieniu wideo. Tryb Filmmaker mode znajdziemy w telewizorach 4K takich marek jak LG, Panasonic, TP Vision (Philips), Samsung, Sony, Vizio.

NORDMENDE Wegavision OLED65A; SHARP 65EQ6EA

Certyfikat IMAX Enhanced

Zwolennicy filmów oglądanych w kinach IMAX mogą poszukać telewizora z certyfikatem IMAX Enhanced, (ogłoszony w 2018 r. w wyniku współpracy giganta filmowego IMAX i firmy DTS (Digital Theatre System) – twórcy systemu dźwięku do kin. Telewizor musi spełniać wymogi kalibracyjne, rozdzielczości obrazu, przestrzeni kolorów, jasności i skali obrazu (formaty 1,44:1 i 1,9:1), a także dekodować dźwięk DTS:X.

Firma DTS sugeruje wybór systemu audio 7.2.4 z siedmioma głośnikami, dwoma subwooferami i czterema surround. Ale wystarczy system głośników 5.1.4. Certyfikat IMAX Enhanced mogą otrzymać telewizory, projektory, amplitunery kina domowego i soundbary. Ulepszone treści wideo IMAX są odtwarzane automatycznie po wykryciu obsługiwanego urządzenia. Źródłem filmów certyfikowanych IMAX Enhanced są płyty Blu-ray 4K i usługi VoD 4K HDR. Cały materiał wideo został zremasterowany pod kątem redukcji szumów i ziarnistości obrazu przez specjalistów IMAX, aby zapewnić jak najlepsze wrażenia. Najlepsze telewizory Sony, Hisense i TCL spełniają wymagania certyfikatu IMAX Enhanced.

W telewizorach LG OLED serii C2 jaśniejszy obraz zapewnia funkcja Brightness Booster, a zwiększenie mocy obliczeniowej zapewnia procesor α9 Gen 5. (Fot. LG)

Tryb kalibracji obrazu Netflix

Popularność serwisu VoD Netflix sprawiła, że niektóre marki, jak Panasonic i Sony, wprowadziły system kalibracji obrazu, aby jak najlepiej odtwarzać filmy z tego serwisu. Eksperci firm Sony i Panasonic ds. urządzeń i jakości obrazu we współpracy ze specjalistami Netfliksa zajmującymi się odwzorowaniem kolorów ustalili optymalne parametry obrazu, uwzględniając różnice w jakości obrazu telewizorów obu marek. Poprawia on jakość wszystkich materiałów dostępnych w serwisie Netflix, nie tylko tych oferowanych w 4K i HDR. Tryb kalibracji obrazu Netflix jest dostępny na wybranych seriach telewizorów Sony Bravia z serii Master oraz Panasonic OLED.

JVC LT-55VAO9200

Główne cechy telewizora decydujące o jakości obrazu

Telewizory do kina domowego mogą mieć różnej konstrukcji panele, które decydują o jakości kolorów, jasności, kontrastu, czasu reakcji pikseli, kąta patrzenia na ekran. Podstawowymi są panele LCD LED (QLED, Mini-LED) o zróżnicowanej budowie, konkurują z nimi wyświetlacze OLED.

SHARP 55FN2EA

Mini-LED zwiększa szczegółowość i kontrast

Producenci telewizorów LCD, a nawet OLED poszerzyli ofertę o telewizory LCD mini-LED. W telewizorach LCD Ultra HD 4K zastosowane podświetlenie mini-LED, zwiększa jasność obrazu (luminancję), kontrast i jednorodność podświetlenia oraz poziom czerni. Warstwa podświetlenia zawiera, zamiast dotychczasowych kilkuset LED, kilkanaście tysięcy mini-LED, znacznie mniejszych od zwykłej diody LED. Podzielenie ich na wiele stref umożliwia lokalne dynamiczne sterowanie nimi. Wszystkie strefy podświetlenia LED sterowane są oddzielnie w zależności od treści obrazu, co zapewnia najlepszy kontrast dynamiczny. W rezultacie w ciemnych i jasnych strefach uzyskuje się najgłębszą czerń i najwięcej odcieni bieli, co powoduje zwiększenie szczegółowości obrazu w tych obszarach. Podświetlenie mini-LED stosowane jest w najlepszych wyświetlaczach QLED (z kropkami kwantowymi) TCL Mini LED, Samsung Neo QLED oraz Hisense ULED Mini-LED i LG QNED z panelem NanoCell.

W tej technologii przoduje firma TCL, która już wprowadziła dwie generacje podświetlenia mini-LED – Vidrian z mini-LED-ami rozmieszczonymi na szkle i OD Zero Mini- LED. Ta ostatnia wykorzystuje mniejsze diody LED i zupełnie nową konstrukcję soczewek, z większą liczbą źródeł światła, co pozwoliło na zminimalizowanie do zera odległości między źródłem a panelem rozpraszającym światło i LCD. Umożliwiło to uzyskanie równomiernej na całej powierzchni ekranu jasności i jednocześnie zmniejszenie grubości wyświetlacza.

W większości telewizorów mini-LED wykorzystywany jest matryca QLED, w którym źródłem światła są LED-y, ale zamiast białych są niebieskie. Oddzielna warstwa w postaci folii zawiera mieszaninę kropek kwantowych (nanokryształów), emitujących zielone i czerwone światło w momencie oświetlenia ich światłem niebieskim. W wyniku mieszania się ich światła ze światłem niebieskim cała warstwa świeci światłem białym o znacznie większym zakresie barw, czyli zawierającym więcej kolorów. Białe światło przechodzi przez filtry RGB poszczególnych subpikseli punktu obrazowego. Utworzone w ten sposób barwy mają znacznie większy zakres, wzbogacony o lepsze odtwarzanie czerwieni i zieleni niż w telewizorach OLED.

LG OLED65G23LA

Telewizory OLED – doskonała czerń

Firma LG jest jedynym producentem wyświetlaczy OLED wykorzystujących samoświecące piksele, które są stosowane w markach innych producentów telewizorów, jak Hisense, JVC, Nordmende, Philips, Panasonic, Sony, Toshiba. Ekrany OLED nie wymagają podświetlenia LED, jak jest to w telewizorach LCD, które wiąże się z niejednorodnością światła i wpływa na jakość obrazu. Źródłem światła jest sam materiał piksela – dioda organiczna LED (a nie półprzewodnikowa). Telewizory z ekranami OLED mają wiele zalet. Pierwsza to jakość obrazu, którego czerń osiąga poziom maksymalny, a nasycenie kolorów jest wzorcowe. Czas reakcji matrycy OLED jest znacznie krótszy niż w wypadku LCD. Jasność obrazu jest mniejsza niż w wyświetlaczach LCD, przez co zalecane jest oglądanie filmów najlepiej w przyciemnionym pokoju. Zjawisko smużenia obrazu szybko poruszających się obiektów na ekranie jest znacznie mniejsze, ale występuje. Kąt patrzenia na ekran może być dowolny bez pogorszenia jakości obrazu. Potwierdzają to niezależne testy. Wywodząca się z Wielkiej Brytanii globalna instytucja testująca dobra konsumenckie – Intertek potwierdziła, że ekrany LG OLED odznaczają się 100-procentową wiernością wyświetlanych kolorów. Duży wybór przekątnych ekranu – od 48 do 83 cali ułatwia wybranie optymalnego modelu.