Domowe klimatyzatory stacjonarne

Coraz bardziej upalne lata sprawiają, że montaż w domu czy mieszkaniu klimatyzacji zaczyna być nie tylko miłym udogodnieniem, ale w wielu przypadkach wręcz koniecznością. Do tego nowoczesne modele z funkcją pompy ciepła mogą być wykorzystywane również do dogrzewania pomieszczeń, co sprzyja całorocznej użyteczności. (Fot. TCL)

Dlatego coraz więcej osób już na etapie wykańczania mieszkania decyduje się na zamontowanie w nim klimatyzacji typu split. Urządzenia są coraz bardziej funkcjonalne oraz energooszczędne, dlatego dziś klimatyzacja nie musi wcale kojarzyć się z ogromnymi rachunkami za energię elektryczną. Dodajmy do tego możliwość zasilania sprzętu z instalacji fotowoltaicznych, które przecież w okresie upałów produkują najwięcej energii, a okaże się, że korzystanie z niej może być praktycznie bezkosztowe.

Budowa klimatyzatora

W prywatnych domach i mieszkaniach najczęściej montuje się klimatyzatory typu split. Zestaw składa się z dwóch urządzeń: jednostki wewnętrznej i zewnętrznej. Jednostka zewnętrzna zawiera skraplacz, sprężarkę i zawór rozprężny oraz wentylator. Sprężarka i wentylator są źródłem największego hałasu. Z tego względu i z uwagi na duże wymiary jednostka ta jest umieszczana na zewnątrz klimatyzowanego pomieszczenia. W pomieszczeniu pozostaje jedynie jednostka wewnętrzna, zawierająca parownik i dmuchawę (wentylator), która wymusza przepływ schłodzonego powietrza. Obie jednostki wymagają do pracy zasilania energią elektryczną i są połączone rurową instalacją.

Jednym z najważniejszych podzespołów jednostki zewnętrznej jest sprężarka, służąca do sprężania czynnika chłodniczego w urządzeniach chłodniczych. W najlepszych urządzeniach jest stosowana podwójna sprężarka rotacyjna DC-inverter. W rezultacie klimatyzatory stały się o wiele cichsze i wydajniejsze. Zużycie energii i koszty użytkowania klimatyzatora można zmniejszyć, stosując elektroniczne sterowanie pracą sprężarki.

W tradycyjnych klimatyzatorach typu On/Off w celu utrzymania stałej temperatury pomieszczenia sprężarka włącza się i wyłącza automatycznie w zależności od zapotrzebowania na energię chłodniczą lub cieplną. Sprężarka pracuje wtedy ze stałą mocą, co nie jest optymalnym trybem pracy ze względu na duży pobór mocy.

GORENJE PANDORA35IN TE; SAMSUNG AM022TNADKH/EU; LG AC09BK

Poziom hałasu i sterowanie nawiewem

Od konstrukcji obudowy jednostki wewnętrznej i wielkości powierzchni pobierających ciepłe i oddających zimne powietrze zależeć będzie szybkość chłodzenia. Zazwyczaj jednostka wewnętrzna jest płaska, żeby zajmowała mało miejsca na podłodze lub ścianie i estetycznie wyglądała. Jedną z wad klimatyzacji jest hałas jednostki wewnętrznej, spowodowany obrotami wirnika i pracą silnika jego napędu. Dla przykładu poziom hałasu na ulicy wynosi 70 dB(A), w bibliotece 40 dB(A), szeptu 20 dB(A). Poziom hałasu na poziomie 30 dB(A) nie zakłóca snu. Zwiększa się w zależności od szybkości obrotów wirnika. Producenci podają wartości dla danych biegów, np. 38/44/29/24/16 dB(A). Za najcichsze są uważane klimatyzatory, których poziom hałasu wynosi 16 – 19 dB(A).

Zmieniać można prędkość obrotową wentylatora, która decyduje o poziomie hałasu i szybkości wymiany powietrza. Do wyboru jest kilka prędkości wentylatora, w zależności od konstrukcji klimatyzatora, natomiast kierunek nawiewu można zmieniać przy pomocy kierownicy żaluzji. W zawansowanych konstrukcjach kierownic jest możliwe tzw. wachlowanie nawiewem (swing) góra – dół lub prawo – lewo, co zwiększa odczuwanie powiewu. Sterowanie żaluzjami może być automatyczne – otwierają się w chwili włączenia, a zamykają się w chwili wyłączenia klimatyzacji, co chroni przed wnikaniem kurzu do wnętrza klimatyzatora. Pamięć ustawień zapewnia, że po uruchomieniu urządzenia, żaluzje ustawią się w ostatnio zadanej pozycji. W niektórych klimatyzatorach czujnik ruchu wykrywa przemieszczających się ludzi. W zależności od upodobań nawiew może podążać za osobami lub przeciwnie – unikać bezpośredniego nadmuchu na osoby.

Cicha i wydajna praca to zaleta klimatyzatora typu split. (Fot. LG)

Osuszanie powietrza

Podczas chłodzenia klimatyzator osusza powietrze, co daje większe poczucie komfortu. Należy również pamiętać, że właściwy poziom wilgotności ogranicza lub zatrzymuje wzrost zanieczyszczeń i pleśni, co ma pozytywny wpływ na osoby z alergiami. Poczucie komfortu zapewnia wilgotność na poziomie od 40 do 60 proc. Właściwa wilgotność zapewnia również dłuższą trwałość przedmiotów domowych, np. wykonanych z drewna. Zbadanie przepływów powietrza w mieszkaniu umożliwia poprawne zaprojektowanie systemu i ograniczenie działania zjawiska przeciągu na osoby znajdujące się w pomieszczeniu. Ważna jest wysokość pomieszczenia. Jako optymalną zakłada się od 2,7 do 3,5 m. Chłodne powietrze o temperaturze 16 °C z klimatyzatora zawieszonego na suficie, opadając, miesza się z cieplejszym, co zapobiega uczuciu przeciągu. Na przemieszczanie i mieszanie się powietrza ma wpływ kształt sufitu. Zimne powietrze z klimatyzatora ma tendencję do przyklejania się do sufitu przez pewien czas przed opadnięciem (zjawisko Coanda). Miesza się wtedy z ciepłym powietrzem i w sposób naturalny opada, powodując najkorzystniejszy ruch powietrza dla naszego zdrowia. Przeszkoda taka jak belka na suficie powoduje przerwanie optymalnego procesu mieszania i natychmiastowe opadnięcie powietrza, co stwarza dyskomfort dla osoby siedzącej pod nią.

TCL TAC-09CHSD-XA82(I)(W); SAMSUNG AR09AXKAAWKNEU; HISENSE CA35YR2AG

Funkcja grzania w klimatyzatorach

Warto pomyśleć o klimatyzatorze z funkcją grzania. W tanich rozwiązaniach stosowana jest nagrzewnica elektryczna, w droższych typu split – pompa ciepła. Można nimi ogrzewać pomieszczenia, wykorzystując ciepło zawarte w powietrzu. Ciepło jest pobierane nawet przy ujemnej temperaturze, optymalnie do -5 °C, w wypadku niższej temperatury wydajność pompy zmniejsza się. Producenci podają nawet temperaturę pracy w trybie grzania do -25 °C. Sprawność pompy ciepła jest znacznie większa niż zwykłego grzejnika elektrycznego czy instalacji na gaz lub olej.

Klimatyzatory typu split powinny być instalowane przez profesjonalistów, którzy mają niezbędne uprawnienia. (Fot. Samsung)

Czyste powietrze z klimatyzatora

Nowoczesne klimatyzatory oprócz chłodzenia powietrza mogą oczyszczać je za pomocą filtrów, tak jak w oczyszczaczach. Nowością jest usuwanie bakterii za pomocą światła lampy UV LED. Przepływające powietrze jest poddawane działaniu światła UV. Według danych producentów usuwane jest nawet 99,99 proc. bakterii określonych w testach. Ważne jest sprawdzenie certyfikatów przeprowadzonych badań potwierdzających skuteczność działania w niszczeniu bakterii i wirusów. Coraz częściej są stosowane filtry mechaniczne, jak wstępny zatrzymujący kurz i filtr PM 2,5 wychwytujący pyły zawieszone (smog), pyłki i alergeny, co zapewni komfortowe powietrze także alergikom. Jakość powietrza poprawia także jego jonizacja. Zachowuje odpowiednie proporcje między jonami dodatnimi i ujemnymi tak, jak jest to w środowisku leśnym, oraz usuwa z powietrza nie tylko drobne, mikroskopijne cząstki kurzu, lecz także dym papierosowy, nieprzyjemne zapachy, bakterie i pyłki.

HISENSE CA70BT1AG; LG AP09RK; GORENJE REA26IN KC

Sterowanie urządzeniem

Klimatyzatory mają większość funkcji obsługiwanych klasycznym pilotem. Jednostka wewnętrzna jest wieszana na ścianie na wysokości uniemożliwiającej ręczną obsługę. Najczęściej wtedy używa się pilota na podczerwień. Pilot umożliwia wykonywanie funkcji, a przy pomocy prostego wyświetlacza na pilocie lub obudowie klimatyzatora łatwo jest zmieniać wartości temperatury, a także analizować komunikaty związane z diagnostyką i pracą klimatyzatora. Popularność zdobywają też aplikacje na smartfony i tablety. Najlepsze modele mają moduł Wi-Fi i aplikację do sterowania funkcjami urządzenia i diagnostyki za pomocą tabletu czy smartfona. Po zainstalowaniu aplikacji na urządzeniu mobilnym użytkownik może sterować pracą klimatyzatora: włączaniem, wyłączaniem, nastawianiem temperatury, programatorem czasowym. Możemy np. zaprogramować temperaturę pracy klimatyzatora zdalnie, żeby pomieszczenie ochłodziło się zanim wrócimy do domu. Klimatyzator można obsługiwać przy pomocy głosu. Korzystanie np. z asystentów Amazon Alexa lub Google Assistant to duża wygoda. Klimatyzacja może stanowić element zautomatyzowanego domu. W tym celu powinno być możliwe sterowanie także z głównego panelu domowego. Najszybciej funkcje smart są dostępne z poziomu sterownika do klimatyzatora.

Czujnik temperatury zintegrowany z bezprzewodowym pilotem zdalnego sterowania klimatyzatorem umożliwia przesłanie wyniku odczytu faktycznej temperatury w pomieszczeniu do jednostki wewnętrznej. Na tej podstawie następuje modyfikacja pracy urządzenia i korekta temperatury, dostosowująca ją do warunków, w których przebywa użytkownik. Takie automatyczne korygowanie temperatury zapewnia precyzyjną pracę jednostki oraz oszczędność energii.

Zimą klimatyzator z funkcją pompy ciepła może dogrzewać pomieszczenia. (Fot. TCL)

Przydatne funkcje klimatyzatora

Nowoczesny klimatyzator może być wyposażony w kilka przydatnych rozwiązań, które mogą mieć decydujący wpływ na wybór urządzenia. Niektóre z nich są standardem, np. timer. Dzięki tej funkcji jest możliwe zaprogramowanie klimatyzatora tak, żeby wyłączał się po wyjściu użytkownika do pracy, a włączał się o określonej godzinie, przed jego powrotem do domu, co zapewni optymalną temperaturę.

Opcja szybkiego ochładzania jest przydatna, jeżeli zależy nam na zmniejszeniu temperatury powietrza w pokoju o kilka stopni. Sprężarka zwiększa obroty, a po osiągnięciu oczekiwanej temperatury klimatyzator przechodzi w automatyczny stan pracy. Taką funkcję mają klimatyzatory inwerterowe. Przydatną opcją jest czujnik temperatury, który może być wbudowany w pilot bezprzewodowy urządzenia. Dzięki temu pomiar temperatury dokonany jest bliżej użytkownika, zaś jednostka wewnętrzna dokładniej dopasuje optymalną temperaturę otoczenia, kierując nadmuch w konkretne miejsce.

Bez wapienia warto zdecydować się na sprzęt dysponujący opcją trybu nocnego. Po uruchomieniu tej funkcji zostaje zmniejszony poziom hałasu wentylatora. Jest też możliwe np. automatyczne zwiększanie temperatury o 1 °C na godzinę w wypadku opcji chłodzenia lub obniżanie o 2 °C na godzinę przy opcji grzania. Ustawiona temperatura nie zmieni się przez 2 godziny od momentu włączenia trybu nocnego.

Funkcja utrzymywania temperatury w sezonie jesienno-zimowym sprawdza się, gdy domowników nie ma przez dłuższy czas w domu jednorodzinnym. Rozwiązanie to utrzymuje w pomieszczeniach temperaturę 8 – 10 °C, co umożliwia przetrwanie większości roślin, a instalacje wodne w łazience czy w kuchni nie ulegną zamarznięciu.

SAMSUNG AR09TXHQASINEU; TCL S09F1S0T

„Inteligentne” chłodzenie i sterowanie – Hisense QG35XV0EG

Nowoczesny klimatyzator Hisense QG35XV0EG odznacza się dużą efektywnością energetyczną, skutecznie chłodzi i ogrzewa pomieszczenia oraz dba o zdrowie domowników. Dzięki technice Hi-Nano sprzęt może usuwać wirusy i bakterie przez uwalnianie jonów o dużym stężeniu, tworząc zdrowe środowisko i chroniąc zdrowie. Udowodniono, że rozwiązanie to usuwa 92,6 proc. wirusa H1N1 i sterylizuje 88,54 proc. bakterii E.coli w ciągu 2 godzin. Zdrowe jony o dużym stężeniu mogą również skutecznie usuwać pył zawieszony w powietrzu, ponieważ udowodniono, że Hi-Nano usuwa 60,07 proc. cząstek PM2,5 w ciągu 2 godzin. Zastosowanie techniki inwerterowej sprawia, że oszczędność energii względem urządzeń konwencjonalnych to nawet 30 proc. Monitorując parametry otoczenia, urządzenie automatycznie dostosowuje temperaturę, wilgotność i przepływ powietrza do warunków panujących w pomieszczeniu, zapewniając komfort w każdej chwili. Klimatyzator może być również wykorzystywany do ogrzewania pomieszczeń, nawet gdy temperatura na zewnątrz wynosi -22 °C. Łączność Wi-Fi i opcja sterowania aplikacją pozwalają na kontrolę urządzenia z dowolnego miejsca na świecie, a także monitorowanie statystyk, dotyczących np. zużycia energii. Dostępna jest również możliwość sterowania głosowego z wykorzystaniem z asystenta Google lub Alexy.