Walka z wilgocią w domu

Duża wilgotność powietrza bywa problemem w różnych pomieszczeniach. Może ona występować sezonowo, np. wczesną wiosną, lub całorocznie w określonych lokalizacjach, np. w pralni. Najlepszym sposobem na pozbycie się nadmiernej wilgoci jest skorzystanie z osuszacza. (Fot. Sharp)

Zbyt wilgotne powietrze nie jest korzystne zarówno dla zdrowia, jak i samego budynku oraz znajdujących się w nim przedmiotów. Dlatego osuszacze zapobiegają rozwojowi pleśni, szkodliwej nie tylko dla zdrowia, ale i np. mebli lub innych domowych sprzętów. W sytuacjach ekstremalnych, np. w razie zalania piwnic i pomieszczeń gospodarskich, są szybkim sposobem na usunięcie szkód. Są alternatywą dla pochłaniaczy wilgoci – usuwają znacznie więcej wody. Powietrza nie da się osuszyć tylko przez jego podgrzewanie, potrzebna jest też odpowiednia wentylacja. Zwiększanie temperatury powietrza i eliminacja wilgoci w nim zawartej to dwa różne procesy.

Rodzaje osuszaczy

Osuszacze adsorpcyjne usuwają wodę z powietrza przez pochłanianie jej przez materiały higroskopijne. Wykorzystują zjawisko adsorpcji, czyli gromadzenia się wody na powierzchni adsorbentu. Charakteryzują się małą, lecz stałą wydajnością, niezależną od temperatury, polecane są zarówno do zimnych, jak i ciepłych pomieszczeń. W swoim działaniu przypominają pochłaniacze wilgoci. Główną różnicą jest fakt, że środek chemiczny w osuszaczu adsorpcyjnym jest regenerowany w czasie cyklu pracy i nie wymaga wymiany.

Powszechnie stosowanymi urządzeniami są przenośne osuszacze kondensacyjne, które skutecznie likwidują wilgoć w pomieszczeniach. Osuszanie kondensacyjne polega na wykraplaniu pary wodnej z powietrza przez schładzanie jej poniżej punktu rosy (punkt rosy to temperatura, przy której następuje wytrącanie się z powietrza kropel wody). Uzyskana w wyniku wykroplenia na parowniku woda zostaje odprowadzona do zbiornika, a osuszone powietrze jest wydmuchiwane w temperaturze o kilka stopni wyższej od temperatury zassanego powietrza (zazwyczaj suche powietrze jest o 3 – 8 °C cieplejsze). Osuszacze kondensacyjne są wygodne w użytkowaniu. Można wśród nich wyróżnić bardzo wydajne modele, przeznaczone głównie do stosowania w przemyśle, jak również mniejsze, dostosowane do typowo domowych potrzeb. Jednak bez względu na to, gdzie osuszacz będzie stosowany, należy zwrócić uwagę na jego budowę, wyposażenie i odpowiednią eksploatację. Na rynku dostępnych jest wiele modeli osuszaczy kondensacyjnych dopasowanych do spełniania określonych zadań. Oferta rynkowa osuszaczy niskotemperaturowych obejmuje zarówno cechujące się dużą wydajnością osuszacze kondensacyjne, sprężarkowe, jak i bardzo kompaktowe osuszacze elektryczne lub osuszacze Peltiera o małym bezwzględnym zużyciu energii, ale także znacznie mniejszej skuteczności. W uproszczeniu, do odebrania z powietrza 1 l wody osuszacze elektryczne potrzebują cztery razy więcej energii niż agregaty sprężarkowe.

SHARP UD-P16E-W; CONCEPT OV1200 Perfect Air

Parametry osuszaczy

Średnia temperatura powietrza panująca w pomieszczeniu to najważniejsze kryterium wyboru optymalnego osuszacza powietrza. W nieogrzewanych piwnicach, domach letniskowych lub chłodniejszych pomieszczeniach przy średniej temperaturze w miesiącach zimowych poniżej 8 – 12 °C zaleca się stosowanie adsorpcyjnych osuszaczy powietrza. Osuszacze kondensacyjne ze sprężarką skutecznie działają w zakresie temperatury od 12 do 25 °C. Najłatwiejszą metodą doboru osuszacza powietrza jest wybór urządzenia na podstawie powierzchni lub kubatury pomieszczenia. Aby zapewnić efektywne osuszanie, zaleca się, żeby w ciągu godziny przez urządzenie przepływało, co najmniej 3,5 razy więcej powietrza, niż wynosi kubatura danego pomieszczenia. Wybierając osuszacz, należy wziąć pod uwagę takie parametry jak:

• zakres temperatury pracy [°C],
• wydajność (30 °C / 80 proc. RH) [l/h],
• przepływ powietrza [m3],
• zakres wilgotności [%],
• pobór mocy [W],
• objętość zbiornika na wodę [l],
• głośność [dB(A)].

Nadmierna wilgotność powietrza szkodzi nie tylko zdrowiu, ale i przedmiotom w otoczeniu, dlatego warto pomyśleć o osuszaczu. (Fot. Concept)

Odpowiednie użytkowanie

Od sposobu użytkowania osuszacza zależeć będzie wydajność suszenia pomieszczenia. Pomieszczenie, w którym będzie pracować urządzenie, powinno być zamknięte (drzwi, okna), żeby wyeliminować w ten sposób napływ wilgotnego powietrza z zewnątrz. Osuszacz nie powinien też stać zbyt blisko ściany, by nie ograniczać jego wydajności z uwagi na utrudniony przepływ powietrza. Optymalnie jest ustawić urządzenie na środku pomieszczenia lub co najmniej w odległości 20 – 50 cm od ścian lub innych przeszkód. Podczas suszenia odzieży nie należy jej wieszać bezpośrednio nad osuszaczem. Minimalna odległość między urządzeniem a praniem powinna wynosić 1,5 m. Tylko w ten sposób można osiągnąć optymalne rezultaty pracy. Należy tutaj zwrócić uwagę, że wydajność osuszacza jest tym większa, im większe są wartości temperatury i wilgotności względnej w pomieszczeniu.

STADLER FORM Theo; HAUS & LUFT HL-OS-20/WIFI

Funkcje i rozwiązania

Wybierając domowy osuszacz, warto zwrócić uwagę na dodatkowe wyposażenie i zabezpieczenia. Do najważniejszych należą:

• higrometr – to miernik wilgotności powietrza. Wskazuje, jaką wilgotność ma powietrze przepływające przez urządzenie;
• higrostat – pozwala na regulację poziomu wilgotności w pomieszczeniu. Urządzenie osusza powietrze tylko do nastawionej wartości. Zastosowanie higrostatu zmniejsza zużycie prądu;
• regulacja prędkości wentylatora – zmniejsza lub zwiększa przepływ powietrza, wpływając na wydajność osuszania i poziom głośności;
• timer – do programowania czasu włączania i wyłączania urządzenia;
• wyświetlacz i pilot do obsługi funkcji;
• zbiornik na wodę lub wężyk do jej odprowadzania;
• koła i uchwyt d o transportu. Do najważniejszych zabezpieczeń pracy osuszacza należą:
• automatyczne rozmrażanie – jeśli używamy osuszacza kondensacyjnego w niskich temperaturach (np. poniżej 10 °C), na wymienniku może powstawać lód i blokować przepływ powietrza, co zmniejsza wydajność i może powodować awarie. System automatycznego rozmrażania zmienia przepływ gazu w urządzeniu, nagrzewając wymiennik i rozmrażając go.
• autorestart – włącza osuszacz automatycznie po przerwie w dostawie prądu. Funkcja jest bardzo użyteczna, jeśli używamy osuszacza do ciągłego odprowadzania wilgoci, np. w trakcie osuszania tynków;
• wyłącznik przepełnieniowy – jest stosowany w większości osuszaczy ze zbiornikiem. Wyłącza urządzenie po napełnieniu zbiornika na wodę, chroniąc pomieszczenie przed zalaniem. Wyłącznik najczęściej zbudowany jest z pływaka oraz przełącznika;
• blokada włączenia urządzenia, jeżeli zbiornik na wodę jest źle zamocowany.

SHARP UD-P20E-W; HAUS & LUFT HL-OS-10/WIFI

Sterowanie osuszaczem

Standardowym sposobem sterowania we współczesnych osuszaczach powietrza jest elektroniczny panel z wyświetlaczem. Urządzenie może być również wyposażone w pilot. Za pomocą panelu łatwo zaprogramujemy np. odpowiedni tryb wydajności oraz sprawdzimy aktualny poziom wilgotności, po czym ustalimy docelowy. Oprócz tego ustawimy timer oraz skorzystamy z innych funkcji. Sterowanie nie jest skomplikowane i zapoznanie się ze sprzętem zajmuje zazwyczaj kilka minut. Coraz częściej panele sterujące zastępujemy aplikacją na telefon. To wygodne rozwiązanie zwłaszcza w większych domach. Gdy osuszacz znajduje się w pralni, po sparowaniu go z aplikacją można go zdalnie włączyć, będąc np. w innym pomieszczeniu. Dodatkowo łatwiejsze jest programowanie timera, a na swoim telefonie możemy sprawdzić poziom wilgotności powietrza w pomieszczeniu. Niektóre modele mogą być kompatybilne z asystentami głosowymi, np. Google lub Alexą. Oznacza to, że wystarczy wypowiedzieć odpowiednią komendę, a urządzenie uruchomi się oraz zacznie pracę.

Elektroniczny panel sterowania umożliwia wygodną kontrolę trybów pracy osuszacza. (Fot. Concept)

Woda z osuszacza

Osuszacz powietrza jest wyposażony w zbiornik na wodę, podobnie jak klimatyzator. Warto oczywiście pamiętać o tym, żeby wody z osuszacza nie wylewać, ale w efektywny i ekologiczny sposób wykorzystywać. Nie zaleca się jej spożywania, ale sprawdzi się np. jako woda do żelazek parowych, do podlewania roślin ozdobnych czy mycia różnych powierzchni.

CAMRY CR 7903; CONCEPT OV2012 Perfect Air

Filtracja w osuszaczach

Powietrze z osuszacza powinno być nie tylko osuszone, ale i czyste. Dlatego producenci urządzeń stosują w nich systemy filtracji mające o to zadbać. Obecność filtra z węglem aktywnym pozwala przede wszystkim na usunięcie zanieczyszczeń oraz brzydkich zapachów z powietrza, a także lotnych związków organicznych. Z kolei filtry EPA oraz HEPA odpowiadają za eliminację fizycznych zanieczyszczeń, np. kurzu, pyłków, zarodników pleśni, roztoczy czy sierści domowych zwierząt. Filtry należy wymieniać zgodnie z zaleceniami producenta, aby urządzenie pracowało optymalnie.

ADLER AD 7917; TROTEC TTK 27 HEPA; CONCEPT OV1000 Perfect Air