TCL 98C735 największy 98 – calowy ekran TCL QLED 4K, 120 Hz z Google TV i Game Master Pro. (Fot. TCL)

QD-OLED większa jasność, lepsze kolory

Tegoroczną nowością są nowe wyświetlacze z warstwą kropek kwantowych czerwonych i zielonych, które są pobudzane do świecenia przez nieorganiczną warstwę światła niebieskiego światła nieorganicznych LED. Trzy kolory RGB subpikseli tworzą piksel, z których tworzony jest obraz. W porównaniu z OLED-ami obraz ma większą jasność do 1500 nt (OLED 700 nt), co powoduje, że będzie można oglądać telewizję w jaśniejszym pokoju niż OLED. Telewizory QD-QLED wprowadziły po raz pierwszy firmy Samsung i Sony o przekątnych 55 i 65 cali.

SHARP 65EQ7EA

Laser TV - projektor krótkiego rzutu

W tym roku z dużymi wyświetlaczami konkurują laser TV, czyli projektory laserowe krótkiego rzutu, które mogą wytwarzać obraz o przekątnej nawet 100 i 120 cali. Potrójne źródło światła laserowe kolorów czerwonego, zielonego i niebieskiego, tworzą kolorowy obraz wyświetlany z projektora już z odległości ok. 30 cm od ekranu. Duża jasność ok. 3000 lm sprawia, że zapewnia pokrycie przestrzeni barw BT.2020 na poziomie 107% (Hisense, Laser TV L9G). w samym projektorze są wbudowane głośniki i tuner telewizji naziemnej.

Hisense 65A85H OLED smart TV, 120 Hz z HDR+ i Dolby Vision z obrotową podstawą. (Fot. Hisense)

Przestrzenie kolorów normy

Jak duże są zmiany w przestrzeni kolorów? Najlepiej opisują je wykresy przestrzeni kolorów odtwarzanych przez wyświetlacz. Zakres odwzorowania kolorów określa się za pomocą pomiarów fotometrycznych i porównuje na wykresach przestrzeni kolorów zgodnych z określonymi normami dla obrazu TV. Najpopularniejsze normy to Rec. 709, DCI-P3 i Rec. 2020. Podstawowym standardem odtwarzania kolorów w telewizorach Rec. 709, która odpowiada 35 proc. możliwości naszego wzroku. Norma Rec. 2020 zakłada odtwarzanie na poziomie 75 proc. naszego wzroku. Przestrzeń kolorów DCI-P3 jest większa niż Rec.709, ale mniejsza niż Rec. 2020 i została opracowana przez Hollywood Studios do stosowania w projektorach kina cyfrowego. Najlepsze wyświetlacze LCD z kropkami kwantowymi (QLED) osiągają ok. 80–90 proc. Normy Rec. 2020. Należy nie zapominać, że źródło sygnału musi mieć także większy zakres barw niż dotychczas. Odczucia subiektywne widzów mogą być różne w zależności od indywidualnej wrażliwości wzroku na kolory.

TCL 75P635

HDR ważny dla kinomanów

Technika HDR zmieniła podejście inżynierów i filmowców do jakości obrazu. Rozdzielczość, parametr obrazu uznawany dotychczas za najważniejszy stał się jednym z wielu, które mają wpływ na jakość obrazu. Teraz zdecydowanie za najważniejszy jest uznawany HDR. Coraz większą poprawę szczegółowości obrazu uzyskuje się przez zwiększenie jego dynamiki (High Dynamic Range). W praktyce oznacza to dynamicznie zwiększenie jasności obrazu w ściśle określonych miejscach punktowo oraz w ciemnych i jasnych obszarach obrazu. Niestety producenci filmów używają kilku standardów HDR, więc najlepiej jest, aby telewizor był zgodny z Dolby Vision (kinowy), HDR10, HDR10+ i rzadziej stosowanym HLG ( telewizja na żywo DVB-T2 i DVB-S2).

HISENSE 65U8HQ

HDR w filmach

Większość produkcji kinowych jest realizowanych w formatach HDR Dolby Vision i Dolby Vision IQ, które zostały opracowane przez amerykańską firmę Dolby Vision. Każda klatka obrazu HDR Dolby Vision ma dokładnie określoną jasność i pakiet dynamicznych metadanych. W najnowszej wersji Dolby Vision IQ zastosowano „inteligentną” optymalizację obrazu HDR, dodatkowo w oparciu o czujnik światła w telewizorze, określający natężenie światła w pokoju.

W systemie HDR zakres luminacji jest zróżnicowany. Im większy, tym jakość efektów jest bardziej widoczna. Minimalne efekty są widoczne dla zakresu wartości luminancji 350 – 500 cd/m², w telewizorach Ultra HD Premium – 750 – 1000 cd/m², a w najlepszy telewizorach QLED TV Mini LED ok. 4000 cd/m².

W efekcie HDR ważny jest też kontrast obrazu, zależny od rodzaju podświetlenia. Większość telewizorów LCD tanich ma podświetlenie krawędziowe, lub bezpośrednie tylne. Krawędziowe łatwo poznać, ponieważ wyświetlacz jest najcieńszy, ale podświetlenie nie jest równomierne. W podświetleniu bezpośrednim tylnym, w którym diody LED są równomiernie ułożone na całej powierzchni jest ono równomierne. z dużymi ekranami mają podświetlenie tylne z bardzo dużą liczbą LED z możliwością podziału na kilkaset stref z ich dynamicznego wyłączaniem i włączanie w zależności od kilkudziesięciu stref, uwzględniając jasność pomieszczenia (funkcja Micro dimming), dzięki czemu poprawia się odtwarzanie czerni i bieli oraz jest minimalizowany efekt halo. Najdroższe mini-LED mają zdecydowanie najwięcej stref w zależnościom modeli nawet do ok. 2000.

Model Sharp 65FN2EA to bezramkowy telewizor LED Android TV z system głośników Harman Kardon i Dolby Vision. (Fot. Sharp)

Tryb filmowy Filmmaker mode

Warto korzystać także z funkcji Filmmaker mode, która wyłącza wygładzanie obrazu w ruchu oraz zachowuje oryginalne proporcje, kolory i częstotliwość zmiany klatek (np. 24 kl./s). Dzięki temu można oglądać film dokładnie tak, jak zrealizował go reżyser w wersji kinowej. Jeżeli oglądamy głównie telewizję naziemną to jest on zbędny, ponieważ filmy nadawane w kanałach telewizji naziemnej są ich pozbawione. Wystarczy wtedy telewizor z podstawowym wyposażeniem. Zdecydowanie telewizor z HDR warto mieć, gdy korzysta się z serwisów VoD takich jak Netflix 4K, YouTube 4K, gier 4K, odtwarzacza Blu-ray 4K oraz dekoderów 4K platform Canal+ i Polsat Box.

NORDMENDE Wegavision OLED65A

HDR HLG – więcej szczegółów w transmisjach sportowych

Najlepszą jakość obrazu zapewniają transmisje sportowe realizowane w standardzie HDR HLG. Opracowany wspólnie przez brytyjską BBC i japońską NHK standard przeznaczony jest dla nadawców programów telewizyjnych. Wykorzystuje on hybrydowe kodowanie sygnału (ang. hybrid log-gamma, stąd nazwa HLG), co pozwala na odtwarzanie tego typu materiałów na standardowych telewizorach HD i Ultra HD. Praktycznie już każdy telewizor Ultra HD jest wyposażony w funkcję HDR HLG.