Głośniki instalacyjne – estetyka i wygoda

W sklepach dostępna jest bardzo duża oferta głośników i kolumn głośnikowych do zabudowy montowanych w ścianie i na suficie, nie zajmują miejsca i dorównują dźwiękiem tradycyjnym kolumnom głośnikowym. Tworzone są nawet zestawy głośnikowe hi-end przez takie marki jak Sonus Faber czy Martin Logan. (Fot. Dali)

Wykorzystanie kolumn do zabudowy to bardzo dobry sposób, gdy nie chcemy zagracać podłogi kolumnami, pozbywamy się też problemu z plątaniną kabli na widoku, jak i niepasujących do wystroju wnętrza dużych kolumn. Z powodzeniem można zrealizować zestaw kina domowego, aby uzyskać przestrzenny dźwięk czy zestaw multiroom. Nie wymagamy od nich wtedy audiofilskiej jakości, ponieważ koncentrujemy się na akcji filmu, lub zabawie. To także sposób na zapewnienie bezpieczeństwa głośnikom, jeżeli mamy małe dzieci, zwierzęta oraz w czasie hucznej zabawy, kiedy istnieje ryzyko przewrócenia kolumny lub przebicia membrany.

PARADIGM H65-R H65-A; MONITOR AUDIO CSS230; MARTIN LOGAN Motion XTC8-HT

Systemy głośnikowe

Do zrealizowania nagłośnienia systemu stereo i do kina domowego najlepiej sprawdzą się w większości przypadków głośniki ścienne lub naścienne, wzbogacone o głośniki sufitowe do efektów specjalnych. Głośniki do zabudowy umożliwiają wykonywanie tych samych systemów głośnikowych (2.0, 2.1, 5.1, 7.1) co tradycyjne kolumny stojące czy kompaktowe. Standardem w kinie domowym staje się Dolby Atmos, który wymaga głośników sufitowych. Sufit to najlepsze miejsce do instalacji głośników, które dostarczą takich efektów jak deszcz, nadlatujące samoloty czy wybuchy. Wydajność otwartych tylnych głośników wbudowanych zależy od rodzaju ściany lub sufitu i wielkości wnęki za głośnikiem.

Kino domowe z głośnikami Sonus Faber serii Palladio PW-562 i PL-563. (Fot. Sonus Faber)

Głośniki łazienkowe instalacyjne

Z powodzeniem głośniki możemy zainstalować w łazience lub kuchni. Powinny charakteryzować się zwiększoną odpornością na wilgoć. Jedną z najważniejszych kwestii przy doborze odpowiedniego głośnika tej kategorii jest zwrócenie uwagi na klasę szczelności IP (najlepiej klasa IP 44). Warto, aby były wyposażone w moduł Wi-Fi do bezprzewodowego odtwarzania muzyki.

SONUS FABER Palladio PC-662P; MARTIN LOGAN XTW6; SONOS In-ceiling by Sonance

Rodzaje głośników sufitowych

Modele instalowane powinny charakteryzować się szerokim rozproszeniem (promieniowaniem) dźwięku, aby uzyskać lepsze pokrycie w całym pokoju i zapewnić większe możliwości doboru miejsca instalacji głośnika. Warto zwrócić uwagę na głośniki z regulacją kierunku kąta promieniowania dźwięku. Pozwala to na kierowanie dźwięku w kierunku miejsc odsłuchowych niezależnie od tego, gdzie głośnik jest zainstalowany. Przykładem może być głośnik Martin Logan XTC8-HT z mocowaniem przetwornika wysoko i niskotonowego pod kątem, aby zapewnić poprawę brzmienia słuchaczom znajdującym się w większej odległości.

Innym rozwiązaniem głośnika instalacyjnego sufitowego jest konstrukcja dwudrożna zawierająca trzy przetworniki jeden średnioniskotonowy i dwa wysokotonowe skierowane tak, aby uzyskać szeroki kąt emisji dźwięku.

W serii głośników Paradigm CI Home zaciski ABS i wtyki bananowe ułatwiają montaż, a neodymowe magnesy pewnie utrzymują perforowane bezbramkowe maskownice. (Fot. Paradigm)

PARADIGM H55-LCR, H65-IW

Jak montuje się głośniki sufitowe?

Głośniki sufitowe przeważnie są okrągłe, tak jak samochodowe. Do ich montażu najlepiej wykorzystywać sufity podwieszane z karton-gipsu. Instalacja polega na wycięciu w podwieszanym suficie odpowiednich otworów i włożeniu w nie dopasowanych głośników. Do mocowania na płycie kartonowo-gipsowej wykorzystuje się specjalne zatrzaski (zazwyczaj trzy), które utrzymują obudowę w stabilnej pozycji. Szybkie mocowanie maskownic zapewniają magnesy.

Ważna jest w nich głębokość, która będzie decydować, w jakiej odległości będzie podwieszona podsufitka. Głośniki sufitowe mają zróżnicowane głębokości – od 3,5 do 10 cm. Co ważne, głośniki mają gniazda przyłączeniowe takie same jak kolumny stojące, co ułatwia montaż kabli. Przy okazji można zrobić oświetlenie sufitowe LED- -owe. Należy pamiętać, że słabej jakości LED-y mogą być źródłem zakłóceń, warto, więc sprawdzić wcześniej, z jakiej odległości od głośnika pojawiają się zakłócenia.

Największy model Martin Logan z serii Motion XT CI XTW6-LCR z głośnikami niskotonowymi

Montaż zestawu do kina domowego

Ekran telewizora zamocowany na ścianie wymusza miejsce położenia dla głośników kanału lewego i prawego oraz centralnego systemu kina domowego. Przy pomocy dodatkowej solidnej płyty z karton- gipsu i stelaży możemy zbudować ścianę dla wspomnianych głośników. Zestawy głośnikowe ścienne kanałów lewego oraz prawego dobieramy jakościowo do swojego gustu muzycznego przy odsłuchu stereofonicznym muzyki i umieszczamy klasycznie na wysokości głowy siedzącego słuchacza. Do kina domowego dobieramy głośnik centralny, który umieszczamy pod telewizorem, a na ścianie przy podłodze nawet dwa subwoofery. Głośniki efektowe (satelitarne) też mogą być naścienne. Wyposażone w moduł Bluetooth umożliwią bezprzewodowy odbiór dźwięku np. z amplitunera. Jedynie trzeba zapewnić im zasilanie.

Obudowa głośników do zabudowy ściennej ma najczęściej kształt kwadratowy lub prostokątny, rzadziej okrągły, a to ze względu na dużą liczbę przetworników dźwiękowych. To przede wszystkim głośniki prostokątne o konstrukcji 2-, 2,5-, 3-drożnej o różnym podziale pasma przenoszenia głośników.

Obudowa i sam głośnik typu subwoofer, wymagany w kinie domowym, jest największy wśród różnych rodzajów kolumn. Jednak udało się tak je przekonstruować, że mogą być oferowane jako instalacyjne. Montowane są przeważnie na ścianie przy podłodze.

CANTON In Ceiling 463, In Wall 443 LCR, In Wall 443; MONITOR AUDIO WSS130

Jakość dźwięku z głośników instalacyjnych

Zdaniem fachowców wiele głośników instalacyjnych oferuje jakość dźwięku zbliżoną, a nawet niejednokrotnie lepszą od typowych wolnostojących wersji. Montaż w ścianie pozwala na uzyskanie bardziej naturalnego pola pokrycia dźwiękiem, przy dostrojeniu zestawu do akustyki pomieszczenia.

Zwykle kolumny głośnikowe „otwarte” montuje się w ścianach z cegły lub pustakach – wówczas zastosowanie puszki montażowej nie jest konieczne. Jeżeli montujemy nagłośnienie instalacyjne ścienne w ściance wykonanej z płyty karton-gipsowej należy zastosować odpowiednią obudowę, aby uzyskać optymalne walory akustyczne głośnika. Najprościej jest zamontować go w puszce podtynkowej. Można skorzystać z konstrukcji głośników ściennych, w których elektronika jest zamknięta w zmniejszonej płaskiej obudowie (10-15 cm). Gdy ściana jest z betonu, w który trudno jest wiercić najlepiej skorzystać z głośników naściennych o zmniejszonej obudowie, w której schowana jest elektronika, a sam głośnik – podobnie jak w przypadku puszki – będzie działał wydajniej. Tylna obudowa głośnika instalacyjnego może być także wymogiem spełnienia norm budowlanych. Aby instalacja była mniej inwazyjna, głośniki, np. Dali Phantom z serii M i S, można zamontować w ramach naściennych.

Maskownice estetyka wykończenia

Wśród różnorodnych konstrukcji kolumn głośnikowych instalacyjnych warto zwrócić uwagę na sposób ich maskowania za pomocą ramek czy maskownic, dzięki czemu stają się prawie niewidoczne. Niektórzy producenci oferują klientom wykonanie wzoru maskownicy na specjalne zamówienie. Pozwala to dopasować design osłony głośnika do kolorystyki i wystroju wnętrza. Zazwyczaj maskownica mocowana jest na magnesy, co ułatwia jej zakładanie i zdejmowanie.

Podsumowując efekt końcowy wykonanej instalacji jest zależny od akustyki i wielkości pomieszczenia. Projektowanie i montaż systemów głośnikowych z zastosowaniem m.in. głośników instalacyjnych nie należą do najłatwiejszych. W przypadku dużych systemów głośnikowych szczególnie, jeśli możliwe jest wykonanie w domu salonu odsłuchowego, warto zlecić projekt i montaż firmie, która dobierze i rozmieści głośniki sufitowe i naścienne, uwzględniając akustykę pomieszczenia.