Monitory dla graczy

W monitorach biurowych standardem wciąż bywa 60 Hz, natomiast w konstrukcjach dla graczy coraz częściej spotyka się 144, 165 czy 240 Hz, a w najwyższej lidze nawet 500 Hz. Dzięki podwyższonemu odświeżaniu obraz jest znacznie gładszy, ruch pozostaje czytelny, a przeciwnik zostaje zauważony szybciej. Aby w pełni wykorzystać potencjał częstszego odświeżania, liczba generowanych klatek na sekundę powinna odpowiadać możliwościom wyświetlacza, dlatego wybór ekranu należy wiązać z mocą komputera lub konsoli. Jeśli zastanawiasz się, jaki monitor do gier dobrać do swojego zestawu, zacznij od tego, w jakie tytuły grasz najczęściej i jakim GPU dysponujesz. W wypadku dynamicznych shooterów priorytetem będą jak najkrótszy input lag i częste odświeżanie, natomiast w grach przygodowych i fabularnych bardziej docenisz szeroką paletę barw, kontrast, głębię czerni oraz wysoki poziom HDR.

Synchronizacja obrazu

Nawet najlepszy monitor dla gracza nie zapewni idealnego obrazu, jeśli częstotliwość odświeżania ekranu nie będzie zsynchronizowana z tempem renderowania klatek przez kartę graficzną. Brak synchronizacji prowadzi do rozrywania kadru (tearing) oraz przycięć (stuttering). Klasyczna synchronizacja pionowa (V-Sync) rozwiązuje problem tearingu, ale może wprowadzić dodatkowe opóźnienie. W grach on-line każda milisekunda ma znaczenie, więc dążymy do minimalnego input lagu. Z tego powodu w rozwiązaniach gamingowych stosuje się adaptacyjną synchronizację obrazu. W modelach Nvidii funkcję tę realizuje rodzina systemów G-Sync. W wersji G-Sync Compatible monitor nie ma specjalnego modułu, ale obsługuje zmienne odświeżanie i przechodzi weryfikację zgodności, co eliminuje rozerwania i „czkawkę” obrazu. W standardzie G-Sync wbudowany procesor steruje odświeżaniem panelu, redukując opóźnienia i zapewniając stabilną płynność bez artefaktów. Najwyżej pozycjonowana odmiana G-Sync Ultimate łączy małe opóźnienia z obsługą HDR na wysokim poziomie, dzięki czemu oprócz płynności zyskujesz realistyczne kolory i kontrast.

Analogicznym rozwiązaniem w modelach AMD jest FreeSync, które wykorzystuje złącze DisplayPort lub HDMI i ma charakter otwarty. Podstawowa wersja FreeSync gwarantuje małe opóźnienia i brak tearingu, FreeSync Premium wprowadza wymóg co najmniej 120 Hz w Full HD oraz mechanizm LFC (low framerate compensation), który stabilizuje płynność przy spadkach FPS. FreeSync Premium Pro przewiduje dodatkowo szeroką paletę barw i wsparcie dla HDR przy zachowaniu małego input lagu w SDR i HDR. Przy wyborze monitora zwróć uwagę na zakres działania VRR. Im szerszy przedział, tym lepiej, ponieważ synchronizacja zadziała zarówno przy bardzo wysokim, jak i przy chwilowo niskim klatkażu, co oznacza bardziej stabilny odbiór bez nieprzyjemnych skoków płynności.

Czas reakcji, overdrive i ostrość ruchu

Czas reakcji matrycy, często podawany jako GtG, decyduje o tym, na ile wyraźne pozostają kontury szybko poruszających się obiektów. W praktyce ważny jest również MPRT, który odzwierciedla czas „utrwalania” klatki i lepiej koreluje z tym, co oko widzi w ruchu. Producenci stosują overdrive, czyli podbicie sygnału napędzającego piksel, aby skrócić przejścia. Zbyt agresywny overdrive może jednak powodować jasne obwódki (overshoot), które w grach będą rozpraszać. Dobry monitor do gier udostępnia kilka poziomów overdriveʼu i umożliwia ich szybkie przełączanie za pomocą OSD. W wysokiej klasy konstrukcjach znajdziemy też strobing podświetlenia, znany pod różnymi nazwami handlowymi (np. ULMB, ELMB, MBR). Polega on na krótkotrwałym gaszeniu podświetlenia między klatkami, co znacząco poprawia ostrość ruchu. Zwykle wymaga to rezygnacji z VRR, dlatego tę funkcję stosuje się w tytułach, w których zależy nam na maksymalnej klarowności animacji przy stałym, równym klatkażu.

HDR w monitorach

Współczesny monitor gamingowy coraz częściej oferuje HDR. Najłatwiej „poruszać się” po nim, korzystając z certyfikatów VESA DisplayHDR. Poziom 400 to podstawowe wejście do świata HDR i zauważalna poprawa kontrastu, choć z ograniczeniami w jasności i przetwarzaniu barw. Wyraźnie lepiej wypadają monitory z oznaczeniami DisplayHDR 500 lub 600, ponieważ zapewniają większą luminancję szczytową, 10-bitowe przetwarzanie i często lokalne wygaszanie, co poprawia plastykę obrazu i wydobywa detale w trudnych scenach. DisplayHDR 1000 oferuje jeszcze większą jasność i liczbę stref, dzięki czemu małe, jasne elementy na ciemnym tle wyglądają bardziej naturalnie. Na szczycie znajduje się DisplayHDR 1400, który dodatkowo przewiduje pokrycie szerokich przestrzeni barw. Osobną gałęzią są certyfikaty True Black, przeznaczone dla paneli OLED o bardzo małej jasności czerni, które szczególnie docenisz w ciemnym pomieszczeniu. W praktyce jakość HDR zależy nie tylko od znaczka na pudełku, ale też od tego, jak panel radzi sobie z lokalnym sterowaniem jasnością oraz jak szeroką paletę barw potrafi odwzorować bez sztucznego nasycania kolorów.

Rozdzielczość, przekątna i proporcje

Rozmiary i rozdzielczości w świecie monitorów są dziś niezwykle zróżnicowane. Dla graczy sieciowych i e-sportowych rozsądny wybór stanowią przekątne 24 – 27 cali i rozdzielczości Full HD lub QHD, ponieważ łatwiej uzyskać na nich bardzo wysokie częstotliwości odświeżania przy równym klatkażu. W grach AAA i tytułach stawiających na wizualną stronę rozgrywki coraz popularniejszy jest monitor gamingowy 4K o przekątnej 27 – 32 cale. Oferuje on ostrzejszy obraz, drobniejsze detale i większą przestrzeń roboczą, jednak wymaga bardzo wydajnego GPU. W wypadku miłośników maksymalnej immersji świetnie sprawdzają się panele ultrapanoramiczne 21:9 w rozmiarach 34 – 38 cali oraz jeszcze szersze konstrukcje 32:9, odpowiadające dwóm monitorom 27-calowym obok siebie. Warto też pamiętać o gęstości pikseli. 27 cali przy QHD pozwala zachować dużą ostrość przy umiarkowanym skalowaniu, 32 cale przy 4K są przyjazne dla oczu w codziennej pracy, a 27 cali przy 4K może wymagać agresywnego skalowania interfejsu, co nie wszystkim odpowiada. Dobierając monitor dla gracza, dopasuj rozdzielczość do wydajność karty graficznej, żeby obraz był nie tylko piękny, ale i konsekwentnie płynny.

Typy matryc LCD

W monitorach LCD królują trzy rodziny paneli. TN to niska cena i bardzo krótki czas reakcji, ale kosztem słabszych kątów widzenia i skromniejszej palety barw. VA zapewnia bardzo dobry kontrast, przez co świetnie wypada w ciemnym pokoju, i oferuje przyzwoitą szybkość – może stanowić złoty środek dla gracza, który chce uniwersalnego obrazu do gier i filmów. IPS z kolei słynie z szerokich kątów i najwierniejszego odwzorowania barw, a nowoczesne konstrukcje IPS są wystarczająco szybkie do gier konkurencyjnych. W dużych rozmiarach i ultrapanoramicznych formatach warto rozważyć monitor gamingowy zakrzywiony. Krzywizna poprawia komfort, bo utrzymuje stałą odległość oczu od krawędzi ekranu, co ułatwia ogarnięcie całej sceny wzrokiem i wzmacnia wrażenie zanurzenia w świecie gry.

OLED i mini-LED – znakomity HDR i kontrast

Coraz częściej pada pytanie o monitor gamingowy OLED i o panele z podświetleniem mini-LED. Oba rozwiązania dążą do efektownego HDR, ale robią to inaczej. OLED to matryca samoświecąca – każdy subpiksel świeci niezależnie, więc czerń jest niemal absolutna, a kontrast w praktyce nieskończony. Dzięki temu w ciemnych scenach nie pojawia się efekt aureoli wokół jasnych obiektów, a obraz zyskuje kinową głębię. Dodatkowo bardzo szybka odpowiedź pikseli przekłada się na wzorową ostrość ruchu, co w grach dynamicznych jest natychmiast wyczuwalne. Warto jednak pamiętać o kilku ograniczeniach. OLED zwykle oferuje mniejszą jasność w scenach pełnoekranowych niż topowe mini-LED-y, a przy długotrwałym wyświetlaniu statycznych elementów interfejsu istnieje ryzyko utrwalenia obrazu. Producenci implementują dziś rozbudowane mechanizmy ochronne, takie jak przesuwanie pikseli czy funkcje wygaszania statycznych obszarów, a codzienna higiena użytkowania znacząco ogranicza ryzyko.

Mini-LED z kolei to wciąż panel LCD, ale z bardzo zaawansowanym strefowym podświetleniem o setkach, a nawet tysiącach niezależnych stref. Takie podejście pozwala osiągać znacznie większą jasność w scenach pełnoekranowych i bardzo przekonujące efekty HDR nawet w jasnym salonie. Największą zaletą mini-LED jest możliwość połączenia dużej luminancji z brakiem ryzyka wypaleń. Słabszą stroną bywa efekt halo, widoczny wokół małych, jasnych elementów na czarnym tle, zwłaszcza gdy liczba stref jest mniejsza albo algorytm lokalnego wygaszania nie działa wystarczająco precyzyjnie. W codziennej praktyce wybór między OLED a mini-LED sprowadza się więc do priorytetów. Jeśli grasz w zaciemnionym pomieszczeniu, cenisz perfekcyjną czerń i rewelacyjny czas reakcji, monitor gamingowy OLED będzie zachwycał. Jeżeli chcesz maksymalnej jasności HDR i grasz często przy dziennym świetle, mini-LED okaże się świetnym wyborem.

Złącza, ergonomia i dodatki

Dobry monitor do gier to nie tylko panel, ale i rozsądnie zaprojektowana ergonomia oraz zestaw portów. Poza DisplayPort i HDMI przydaje się USB-C z DisplayPort Alt Mode i Power Delivery, dzięki któremu jednym przewodem podłączysz i naładujesz laptop. Coraz częściej spotykany przełącznik KVM pozwala jednym zestawem klawiatury i myszy obsługiwać dwa komputery, co docenisz, gdy na zmianę grasz na pececie i pracujesz na notebooku. Zintegrowany hub USB ułatwia podpinanie akcesoriów, a gniazdo słuchawkowe z lepszym przetwornikiem przyda się, gdy chcesz ograniczyć liczbę urządzeń na biurku. Zadbaj też o regulację wysokości, pochylenia, obrotu i pivot, bo właściwe ustawienie ekranu redukuje zmęczenie karku i nadgarstków. W codziennym użytkowaniu wartościowe są powłoki antyodblaskowe, tryby redukcji światła niebieskiego i funkcja Flicker-Free, eliminująca migotanie. Jeżeli grasz na konsoli, zwróć uwagę na VRR i ALLM, a w przypadku PS5 i Xbox Series X także na HDMI 2.1 z obsługą 4K przy 120 Hz.

Tryby gier, profile i praktyczna kalibracja

Większość monitorów dla graczy jest wyposażona w kilka predefiniowanych trybów gier, np. FPS do „strzelanek”, RTS do gier strategicznych i inne. Producent dobiera w nich parametry pod kątem tego, co jest najważniejsze w danych tytułach, np. czasu reakcji, rozświetlenia obrazu w cieniach itp. Oprócz tego przy pomocy menu ekranowego możemy ustalić samodzielnie parametry obrazu i dopasować je do ulubionych tytułów. Większość monitorów oferuje kilka profili do zdefiniowania, dzięki czemu można je wcześniej skonfigurować i łatwo przełączać między grami.

Gamingowy monitor 4K AOC U27G4R

Stworzony dla graczy, monitor AOC U27G4R łączy najlepszą jakość obrazu z ekstremalną szybkością reakcji. Wyposażony w 27-calowy panel Fast IPS o jasności 400 cd/m² i certyfikacie VESA DisplayHDR 400 zapewnia bogactwo barw i szczegółów w rozdzielczości Ultra HD 3840 × 2160 px przy odświeżaniu 160 Hz. Dla dynamicznych gier e-sportowych przygotowano tryb Full HD 1920 × 1080 px z odświeżaniem 320 Hz i czasem reakcji 0,3 ms MPRT, co pozwala osiągnąć przewagę w rywalizacji, gdzie liczy się każda milisekunda. Funkcja Dual Frame umożliwia błyskawiczne przełączanie między tymi trybami, dostosowując wyświetlanie do charakteru rozgrywki.
Monitor obsługuje Adaptive-Sync, Low Input Lag oraz zaawansowane funkcje gamingowe, takie jak Shadow Control, Dial Point czy Frame Counter, gwarantujące płynną akcję i precyzyjne odwzorowanie ruchu. Dzięki szerokiemu pokryciu barw – ponad 124 proc. sRGB, 96 proc. DCI-P3 i 93 proc. AdobeRGB – świetnie sprawdzi się również przy pracy kreatywnej. Konstrukcja AOC U27G4R została zaprojektowana z myślą o ergonomii i oszczędności miejsca – smukła podstawa oferuje regulację wysokości, nachylenia, obrotu oraz pivot, a mocowanie VESA 100 × 100 zapewnia elastyczność montażu. Na pokładzie znalazły się dwa porty HDMI 2.1, DisplayPort 1.4, czteroportowy hub USB 3.2 oraz wyjście słuchawkowe jack 3,5 mm, co gwarantuje kompatybilność z komputerami, konsolami i akcesoriami gamingowymi. Obsługa monitora AOC U27G4R możliwa jest zarówno przez intuicyjne menu OSD, jak i aplikację AOC G-Menu. Dodatkowe funkcje Low Blue Light i Flicker-Free chronią wzrok podczas wielogodzinnych sesji.
 

Monitor QD-OLED Samsung Odyssey G6 LS27FG602SUXEN

27-calowy, ultraszybki monitor QD-OLED Samsung Odyssey G6 LS27FG602SUXEN o rozdzielczości QHD został stworzony do e-sportu i widowiskowych gier. Pierwsze na świecie odświeżanie OLED 500 Hz i natychmiastowy czas reakcji 0,03 ms GtG gwarantują ekstremalną płynność i przewagę w dynamicznych tytułach, a zgodność z G-Sync oraz AMD FreeSync Premium Pro eliminuje rwanie obrazu i zacięcia. Panel QD-OLED dostarcza spektakularny kontrast i kolory: certyfikat VESA DisplayHDR TrueBlack 500 zapewnia ultragłęboką czerń i jasne rozświetlenia (do 1000 nt), a walidacja Pantone i Pantone SkinTone potwierdza precyzję barw w ponad 2100 kolorach i odcieniach skóry. Powłoka Glare Free ogranicza refleksy, więc obraz pozostaje czytelny nawet w dzień. Wbudowany pakiet ochronny Samsung OLED Safeguard+ dba o długą trwałość panelu: pulsujące rurki cieplne rozpraszają ciepło, algorytmy modulują jasność przy stałych elementach (logo, pasek zadań), a wygaszacz automatycznie przyciemnia ekran podczas przerw. Smukła metalowa konstrukcja wygląda jak sprzęt premium, a podświetlenie CoreSync/CoreLighting+ dopasowuje kolory do akcji na ekranie, by wzmocnić immersję stanowiska.