Zoom – niezbędne narzędzie filmowca

Zoom obiektywu umożliwia filmowanie z tzw. „najazdami” i „odjazdami kamerą przez zmianę ogniskowej obiektywu. Powiększenie obrazu można uzyskać na trzy sposoby przez:

• zoom optyczny,
• zoom dynamiczny,
• zoom cyfrowy.

Zoomem optycznym ustala się przybliżenie filmowanego obiektu przed zrobieniem zdjęcia, a dynamicznym i cyfrowym przybliżenie zrobionego już zdjęcia.

Zoom optyczny zapewnia najlepszą jakość obrazu bez zmniejszenia jego rozdzielczości dzięki zmianie ogniskowej obiektywu.

Zoom dynamiczny polega na włączeniu zoomu elektronicznego po przekroczeniu maksymalnego zakresu zoomu optycznego, ale jeszcze przy wykorzystaniu zapasu pikseli powyżej tego użytego na obraz i stabilizację elektroniczną.

Dalsze przybliżenie (zoom cyfrowy) jest już wyłącznie stratne, ponieważ odbywa się kosztem pikseli wchodzących w obręb obrazu. Łatwo zauważyć, że kamery amatorskie HD na ogół nie mają zbyt dużego zakresu przybliżeń optycznych. Zoom optyczny w bardzo dobrych szerokokątnych obiektywach rzadko przekracza 10x, co w wypadku sprzętu amatorskiego pozwala zachować rozsądną cenę. Chodzi o zachowanie ostrości obrazu w trakcie i po zmianie długości ogniskowej oraz uzyskanie niezaszumionego obrazu po jej ustaleniu w warunkach niedoświetlenia. Zoom dynamiczny osiąga wartości do 70x, cyfrowy osiąga bardzo duże wartości – od 200x do nawet 1500x, co z rzeczywistym przybliżeniem obiektu ma niewiele wspólnego.

Poza precyzją regulacji obiektywu potrzebna jest także odpowiednio szybka reakcja procesorów w kamerze (przy szybkiej zmianie przybliżenia można zauważyć chwilową lub długotrwałą utratę ostrości). Ponadto przy dużych przybliżeniach maleje efektywność stabilizacji obrazu, zwłaszcza przy zoomie dynamicznym, co zmusza do korzystania ze statywu. Zachowanie parametrów obrazu przy przybliżeniach wymusza na producentach droższych kamer pozostawienie zoomu maksymalnie w zakresie 10x – 16x. Nieco prostszy sprzęt, wobec którego nie ma wygórowanych wymagań, o stosunkowo niewielkim kącie widzenia obiektywu, może udostępnić optyczny zoom powyżej 45x.

Zoom w kamerach 3D stanowi problem, ponieważ przybliżanie lub oddalanie obrazów 3D powinno naśladować stereoskopowy sposób widzenia człowieka z paralaksą fizjologiczną jego oczu. Najogólniej biorąc, polega ona na tym, że przy oglądaniu punktów różnie położonych w przestrzeni, osie optyczne obu oczu są ruchome i przecinają się w miejscach chwilowego skupienia wzroku. To samo powinny naśladować osie optyczne soczewek obiektywu 3D, by obraz 3D filmowany ze zmiennym zbliżeniem był wiarygodny. Z tego powodu za poważne osiągnięcie należy uznać deklarowany przez JVC zoom 5x dla kamery 3D Full HD (dla obojga oczu). Przy filmowaniu 2D na tej kamerze lub na kamerze z konwersją 2D na 3D maksymalny zoom optyczny wynosi 10x.

Zupełnie innym rodzajem zoomu jest ten przy odczycie na wyświetlaczu LCD kamery (Zoom In Picture, JVC). Umożliwia on powiększenie np. zdjęć z już zarejestrowanego materiału, aby zobaczyć szczegół.

Dane związane z obiektywem:

• zakres ogniskowej f w mm;
• zakres ogniskowej w przeliczeniu na format 35 mm;
• średnica filtra w mm;
• zakres siły światła (F);
• zakres zoomu optycznego/dynamicznego/cyfrowego;
• zakres czasu otwarcia migawki w sekundach;
• minimalne oświetlenie w luksach.

TOSHIBA Camileo X450