Soundbary i subwoofery do telewizorów i monitorów

Tańsze telewizory i monitory komputerowe mają słaby system dźwiękowy, ponieważ płaski ekran utrudnia instalację dużych głośników. Aby poprawić dźwięk z obu źródeł, warto skorzystać z soundbara w wersji z subwooferem lub bez niego. Ich konstrukcje i ceny są bardzo zróżnicowane. (Fot. LG)

Dobrze wyposażony soundbar, zwłaszcza w połączeniu z subwooferem, może być doskonałą alternatywą nie tylko dla głośników telewizora i monitora komputerowego, ale także dla zestawu stereo, a nawet kina domowego. Najbardziej zaawansowane modele obsługują systemy surround takie jak Dolby Atmos czy DTS:X, wspomagające odtwarzanie efektów dźwiękowych podczas oglądania filmów czy seriali.

TECHNISAT Audiomaster SL 450; CREATIVE Stage SE

Rodzaje soundbarów

Wśród dostępnych na rynku soundbarów możemy wyróżnić konstrukcje aktywne i pasywne. Pierwsze z nich mają wbudowany wzmacniacz o dużej sprawności i niewielkich zniekształceniach harmonicznych i stanowią samodzielne urządzenia. Oprócz tego mają one zaimplementowane odpowiednie dekodery dźwięku (najczęściej firm Dolby, DTS i ewentualnie autorskie rozwiązania zwiększające przestrzenność odtwarzanego dźwięku), jak również złącza audio-wideo.

Z kolei modele pasywne (tańsze rozwiązanie) są niczym klasyczne kolumny głośnikowe – do poprawnego działania wymagają podłączenia do zewnętrznego wzmacniacza lub amplitunera wielokanałowego. Soundbar pasywny jest więc tylko odtwarzaczem sygnału audio, wszelkie przetwarzanie i dekodowanie odbywa się np. w amplitunerze, od którego będzie zależało, jakie formaty i dekodery dźwięku obsłuży taki zestaw.

JVC TH-E851B – soundbar 3.1-kanałowy Dolby Atmos z bezprzewodowym subwooferem, moc 380 W. (Fot. JVC)

Soundbary z Dolby Atmos

Soundbar aktywny, mimo że jest to zwarta, jednoelementowa konstrukcja, jest w stanie obsługiwać różnorodne dekodery dźwięku przestrzennego, podobnie jak ma to miejsce w wypadku zestawów kina domowego. Wrażenie przestrzenności może być wytwarzane dzięki odpowiednio dużej liczbie głośników w listwie soundbarowej i odpowiedniemu ich rozstawieniu. Do zwiększenia wrażenia efektu surround wykorzystuje się różnorodne algorytmy i cyfrowe przetwarzanie sygnałów. Mogą one sprawić, że nawet sygnał audio, który w oryginale jest stereofoniczny, będzie przetworzony na wielokanałowy. W generowaniu dźwięku przestrzennego niezwykle pomocne są wszelkie odbicia fal dźwiękowych od ścian i sufitu pomieszczenia, co sprawia, że do użytkownika dociera nie tylko dźwięk bezpośredni, generowany przez przetworniki elektroakustyczne soundbara, ale i dźwięk odbity, a więc nieco opóźniony w stosunku do bezpośredniego.

Najbardziej zaawansowane modele obsługują najpopularniejszy system surround – Dolby Atmos. Rozwiązanie to dostarcza wyjątkowych wrażeń dźwiękowych i wzbogaca przestrzeń odtwarzanego sygnału audio o dodatkowy wymiar. W dużym uproszczeniu, ścieżki dźwiękowe w systemie Dolby Atmos powstają przez dodanie do tradycyjnej ścieżki wielokanałowej 5.1 trzeciego wymiaru, który powstaje w wyniku odbicia dźwięków od sufitu. W rezultacie otrzymujemy realistyczny, wielokanałowy dźwięk filmowy. System Dolby Atmos doskonale sprawdzi się podczas odtwarzania odgłosów np. przelatującego nad głową helikoptera czy padającego deszczu, a więc wszędzie tam, gdzie różnorodne dźwięki przemieszczają się w przestrzeni i dochodzą głównie z góry.

Soundbary kompatybilne z Atmosem do odtwarzania dźwięku w tym systemie surround wykorzystują nie tylko odpowiednie dekodowanie sygnału audio, ale też specyficzne rozstawienie przetworników w listwie soundbarowej. Nie ma tutaj jednak dodatkowych głośników instalowanych w suficie – ich funkcję pełnią najczęściej głośniki listwy soundbarowej skierowane ku górze i wytwarzające dźwięk, który ma trafiać do słuchacza dopiero po odbiciu od sufitu.

TCL X937U; SHARP HT-SBW800

Soundbar do monitora

Coraz częściej większe monitory komputerowe są wykorzystywane do grania i oglądania filmów. Mimo że siedzimy blisko ekranu, soundbar może wzmocnić efekty specjalne, jak wybuchy w grach i wrażenie przestrzeni. Większa moc i dynamika dźwięku zwiększają emocje. Podstawowe modele to listwy 2.0 z dwoma głośnikami dopasowane długością do monitora tak, żeby zmieścił się pod ekranem. W systemie 2.1 głośniki niskotonowe są wbudowane, co jest dobrym rozwiązaniem, jeśli jest mało miejsca na zainstalowanie zewnętrznego subwoofera. Najlepsze modele mają aplikację do sterowania funkcjami i uzyskania efektów specjalnych charakterystycznych dla gier akcji. Warto zwrócić uwagę na liczbę jednocześnie dołączonych urządzeń zewnętrznych, takich jak PS5, Xbox Series X lub Nintendo Switch, dekoder telewizyjny czy odtwarzacz Blu-ray.

Soundbar Creative Stage Air V2 ma wzbogacony dźwięk o tony niskie za pomocą membrany pasywnej i dwa głośniki pełnozakresowe Racetrack. (Fot. Creative)

Subwoofer – więcej mocy

W zestawie z soundbarem może znajdować się subwoofer. Przyda się on zwłaszcza w pomieszczeniach o większej kubaturze, w których poziom niskich tonów odtwarzanych wyłącznie przez listwę soundbarową mógłby być niewystarczający.

Subwoofer dołączony do zestawu może być przewodowy lub bezprzewodowy (Wi-Fi). Bezprzewodowe konstrukcje subwooferów zapewniają większy komfort użytkowania i wygodę przy ustawianiu w pomieszczeniu. Użytkownik nie jest wówczas ograniczony długością zastosowanego okablowania. Subwoofer, podobnie jak soundbar, może być aktywny lub pasywny. Pasywne mogą być modele znajdujące się w zestawie z listwą soundbarową, która ma wbudowany wzmacniacz. Znacznie popularniejsza jest jednak aktywna odmiana subwoofera. Niektóre modele soundbarów, mimo że nie mają subwoofera w zestawie, mogą być wyposażone w złącze Pre out, które pozwala na opcjonalne podłączenie zewnętrznego subwoofera aktywnego dowolnego producenta.

TAGA HARMONY Platinum SW-10 V3; PARADIGM Prestige 2000SW

Subwoofer – funkcje i parametry

Dobierając subwoofer, należy zwrócić uwagę na jego moc wyjściową oraz powierzchnię membrany, co przekłada się na jej maksymalne wychylenie i częstotliwość rezonansową. Ważna jest też dolna częstotliwość, jaką subwoofer jest w stanie odtworzyć. Subwoofery mają najczęściej obudowę typu bass-reflex lub obudowę zamkniętą. Subwooferów o dużej mocy nie należy stosować w niewielkich pomieszczeniach, ponieważ mogą pojawić się zniekształcenia dźwięku, które wynikają z odbić sygnału od ścian i mebli. Jeżeli mamy do czynienia z subwooferem aktywnym, można oczywiście zmniejszyć wzmocnienie odpowiednim regulatorem. Na dłuższą metę nie ma to jednak sensu, ponieważ tylko przepłacimy za zbyt duży subwoofer, którego możliwości w pełni nie wykorzystamy. Co więcej, subwoofer w zestawie stereo czy kina domowego nie zawsze jest konieczny. Owszem, niskie tony może nie będą wówczas tak wyraziste, ale wielu użytkownikom to wystarcza. Wszystko zależy od preferencji słuchacza.