Telewizory premium 4K Ultra HD do 65 cali

Telewizory premium kojarzą się z dużymi przekątnymi – powyżej 65 cali, a przy tym są one bardzo drogie. Wśród cieszących się największą popularnością telewizorów 55- i 65-calowych znajdziemy modele 4K Ultra HD bardzo dobrze wyposażone w rozsądnej cenie. Do najlepiej wyposażonych ze względu na zastosowane podzespoły należą telewizory do gier, kina domowego i sportu. (Fot. Sharp)

W telewizorach premium największą popularnością cieszą się wyświetlacze LCD QLED (Quantum LED) z kropkami kwantowymi w różnych wersjach matryc LCD i paneli podświetlenia. Warstwę QLED znajdziemy w telewizorach z podświetleniem FALD (Full Array Local Dimming) i w najnowszej generacji mini-LED, w której źródłem światła w podświetleniu są LED-y niebieskie zamiast białych. Oddzielna warstwa w postaci folii zawiera mieszaninę kropek kwantowych (nanokryształów), emitujących zielone i czerwone światło w momencie oświetlenia ich światłem niebieskim. W wyniku mieszania się ich światła ze światłem niebieskim cała warstwa świeci światłem białym o znacznie większym zakresie barw, czyli zawierającym więcej kolorów. Białe światło przechodzi przez filtry RGB poszczególnych subpikseli punktu obrazowego. Utworzone w ten sposób barwy mają znacznie większy zakres, wzbogacony o lepsze odtwarzanie czerwieni i zieleni niż w telewizorach OLED. Najlepsze wyświetlacze LCD z kropkami kwantowymi (QLED) osiągają ok. 80 – 90 proc. normy Rec. 2020 i prawie 100 proc. normy DCI-P3 dotyczących przestrzeni kolorów. Należy nie zapominać, że źródło materiału wideo musi mieć także większy zakres barw niż dotychczas.

Mini-LED w natarciu

Znaczny skok jakościowy obrazu uzyskano, stosując wielostrefowe podświetlenie mini-LED, zwiększające poziom czerni, jasność, kontrast i zakres kolorów dla materiałów wideo HDR. W porównaniu do konwencjonalnego, strefowego podświetlenia FALD w telewizorach 4K Ultra HD LCD warstwa podświetlenia zawiera zamiast dotychczasowych kilkuset LED kilkanaście tysięcy mini-LED, znacznie mniejszych od zwykłej diody LED.

TCL 65C745

Im więcej stref, tym lepiej

Podzielenie ich na wiele stref umożliwia lokalne dynamiczne sterowanie nimi, częściowe lub całkowite ich wygaszanie, co zapewnia najlepszy kontrast dynamiczny i jednorodność podświetlenia. W rezultacie w ciemnych i jasnych strefach obrazu uzyskuje się najgłębszą czerń i najwięcej odcieni bieli, co powoduje zwiększenie szczegółowości obrazu w tych obszarach. Rozwiązanie to oprócz większej jasności obrazu i kontrastu pozwala na jeszcze bardziej precyzyjne kierowanie światła tam, gdzie jest potrzebne, oraz zredukowanie go w tych partiach ekranu, które mają zachować czerń lub odcienie szarości. Specjalna technika kalibracji wiązki światła LED eliminuje efekt poświaty wokół jasnych punktów obrazu. Producenci paneli mini-LED LCD rzadko podają liczbę stref i liczbę mini-LED w podświetleniu. To oznacza, że dla tej samej przekątnej ekranu liczba ta może być inna. Obraz będzie się wtedy różnił kontrastem i jasnością oraz szczegółowością. Jedynie testy pokazują, który obraz jest jaśniejszy i bardziej kontrastowy. W zależności od producenta telewizory mini-LED mają różne nazwy LG i Neo QLED Samsung. Wśród mniejszych telewizorów mini-LED w ofercie znajdują się modele o przekątnych 43, 50, 55, 65 cali.

Podzielenie warstwy podświetlenia mini-LED na strefy w telewizorach Mini LED i lokalne dynamiczne sterowanie nimi, zapewnia najlepszy kontrast dynamiczny i zwiększenie poziomu czerni. (Fot. TCL)

VA dla singli, IPS dla rodziny

Nie zagłębiając się w budowę matryc LCD, można powiedzieć, że różnią się one też budową cząsteczek ciekłokrystalicznych i ich ułożeniem, co wpływa na ich parametry optyczne, a w konsekwencji na jakość obrazu. W telewizorach mini-LED LCD najczęściej są stosowane matryce VA i IPS (LG).

Według testów matryce VA mają lepszy kontrast, poziom czerni, charakteryzują się dobrą ostrością obrazów w ruchu, ale jakość obrazu pogarsza się, jeśli nie siedzimy na wprost. W wypadku dynamicznego ruchu obiektu na ekranie jego ostrość (brak smużenia) jest zależna nie tylko od matrycy, ale także skuteczności działania układów eliminujących smużenie. Na zakup telewizora z matrycą VA powinny decydować się osoby, które lubią oglądać telewizję tak jak w kinie, w mocno zaciemnionym pokoju.

Zdecydowane większe kąty odtwarzania obrazu bez pogorszenia jasności i barw mają matryce IPS. Najlepsze telewizory IPS (z miejscowym wygaszaniem) będą miały kontrast porównywalny z matrycami VA. W praktyce oznacza to, że warto kupować telewizor z takim wyświetlaczem, jeżeli oglądamy transmisje sportowe i telewizję ze znajomymi i w pokoju nie musi być mocno przygaszone światło.

Przykładem matrycy IPS najlepszej jakości jest NanoCell (LG) z nanokryształami (cząsteczki wielkości 1 nm), których zadaniem jest filtrowanie kolorów podstawowych: R (czerwonego), G (zielonego), B (niebieskiego). W wyniku filtrowania uzyskuje się czyste, żywe, nasycone barwy. W wyświetlaczach NanoCell jest stosowana matryca LCD IPS ze znacznie szerszymi kątami niż VA. Dzięki technice Nano- Cell wiernie odwzorowywane są czyste kolory także pod szerokim kątem. Telewizory LG NanoCell osiągają 100 proc. spójność kolorów, co potwierdziły testy przeprowadzone przez międzynarodową agencję testującą produkty konsumenckie – Intertek wg normy CIE DE2000 na 18 wzorach kolorów przy kącie patrzenia ±30°.

HISENSE 55U8KQ

Telewizory OLED i QD-OLED – doskonała czerń

Za najlepsze w telewizorach premium są uważane matryce OLED, a ostatnio QD-OLED. Matryce OLED, które są na rynku już od 10 lat, produkuje firma LG. Matryce OLED stały się wyróżnikiem jakości obrazu w telewizorach premium, szczególnie przy odtwarzaniu filmów w wersji HDR z Dolby Vision. Charakteryzują się też funkcjami istotnymi przy oglądaniu sportu i niezbędnymi dla graczy. Wyświetlacze OLED nie wymagają warstwy ciekłokrystalicznej LCD ani podświetlenia. Źródłem obrazu są piksele zawierające LED-y podstawowych kolorów: R (czerwonego), G (zielonego), B (niebieskiego) oraz W (białego). Zaletami obrazu OLED w porównaniu do LCD są znacznie większy poziom czerni i nieskończony kontrast, ponieważ każdy piksel obrazu jest włączany lub wyłączany w zależności od treści obrazu. Czas reakcji matrycy OLED jest znacznie krótszy (0,01 ms) niż w LCD. Kąt patrzenia na ekran może być dowolny, ponieważ nie następuje pogorszenie kontrastu. Telewizory OLED to najlepszy wybór przy oglądaniu filmów z serwisów VoD ze względu na wierność kolorów.

Znacznie lepszą jakość obrazu niż OLED oferują najnowszej generacji wyświetlacze QD-OLED z warstwą kropek kwantowych czerwonych i zielonych, które są pobudzane do świecenia przez warstwę światła niebieskiego organicznych LED (OLED). Trzy kolory RGB subpikseli tworzą piksele, z których składa się obraz. W porównaniu z OLED-ami obraz ma większą jasność – do 1500 nt (OLED 700 – 800 nt), co powoduje, że można oglądać telewizję w jaśniejszym pokoju niż w wypadku OLED. Telewizory QD-OLED o przekątnych 55 i 65 cali oferują firmy Samsung i Sony.

Telewizory QD-OLED to także lepsze pokrycie szerokiej palety kolorów (Rec.2020 na poziomie nawet do 90 proc.). Matryce w nowej technologii zachowują przy tym największe zalety OLED-ów, czyli idealną czerń i praktycznie nieskończony kontrast.

LG OLED Flex to pierwszy na świecie 42-calowy telewizor i monitor do gier z wyginanym ekranem. (Fot. LG)

Matryca 100/120 Hz i więcej

Jeżeli jesteśmy amatorami filmów akcji, sportu i dynamicznych gier, telewizor powinien mieć częstotliwość odświeżania obrazu 100/120 Hz zamiast 50/60 Hz. W telewizorach dla graczy najnowszym trendem jest częstotliwość odświeżania obrazu zwiększona do 144 Hz, a w tym roku nawet do 240 Hz. Dzięki większej częstotliwości kontury poruszających się obiektów pozbawione są smużenia, a gra będzie płynna. Coraz częściej telewizory dla wymagających fanów gier różnią się od typowych telewizorów parametrami, układami poprawy jakości obrazu i upłynniaczami ruchu. Dzięki dwa razy większej częstotliwości kontury poruszających się obiektów pozbawione są smużenia, a ruch zachowuje płynność. Telewizory 100/120 Hz oferują marki: Hisense, LG, Panasonic, Philips, TCL, Sony, Samsung.

JVC LT-50VAQ830P

Upłynniacze obrazu – ruch bez zniekształceń

W telewizorach premium dodatkowo są stosowane układy redukcji smużenia i poprawy płynności ruchu. Do eliminowania zjawiska smużenia (nieostrych konturów) można skorzystać z funkcji upłynniacza ruchu. Jej stosowanie może powodować, że ruch obiektu jest za płynny i wydaje się zbyt naturalny, co sprawia, że mamy do czynienia z tzw. efektem teatru telewizji (oderwanie postaci od tła). Aby go zminimalizować, należy dostosować poziom aktywności systemu, wybierając go z minimum 3 poziomów aktywności poprawy płynności ruchu. Podobnie jest z eliminowaniem zjawiska juddera, czyli skokowego poruszania się obiektów w filmach realizowanych kamerami rejestrującymi obraz z szybkością 24 kl./s. Korygowanie smużenia jest wynikiem stosowania różnych technik: zwiększania częstotliwości odświeżania obrazu z dodatkowymi klatkami, wygaszania podświetlenia (Local Dimmingu), skanowania podświetlenia i innych technik udoskonalających płynność ruchu obiektów na ekranie telewizora o różnej skuteczności w zależności od modelu. Jedynym sposobem sprawdzenia skuteczności działania opisywanych układów jest oglądanie dynamicznych scen, przewijanych napisów, które pozwolą ocenić skuteczność zastosowanych układów. W większości telewizorów można je wyłączać, co na pewno pozwoli ocenić ich skuteczność działania.

Najlepsze telewizory do gier mają złącza HDMI 2.1 4K 144 Hz z funkcjami ALLM i VRR oraz certyfikat AMD FreeSync Premium. (Fot. Hisense)

Szybka reakcja, krótki czas input lag

Dla gracza bardzo ważne są też szybkość reakcji na ruchy padem, ostrość i płynność obrazów ruchomych, co zapewnia komfort grania jak na monitorze. Jednym z parametrów odpowiadających za szybkość reakcji obrazu jest input lag (opóźnienie wejścia), czyli czas określający opóźnienie wyświetlanego obrazu od momentu jego wysłania, np. padem. Pożądana wartość to czas do 20 ms. Najlepsze telewizory mają czas opóźnienia poniżej 10 ms. Tak krótki czas reakcji spowoduje, że praktycznie nie zauważa się opóźnienia między ruchami wykonywanymi padem a reakcją na obrazie. Jest ona prawie natychmiastowa. Wprowadzane są też wersje telewizorów wyposażone w specjalnie menu dla graczy do ustalania poprawy jakości odtwarzania gier. Bogatą ofertę znajdziemy w sklepie Google Play i usługach chmurowych.