Wentylatory do domu i pracy

Zmieniający się klimat, coraz cieplejsze lata sprawiają, że wentylatory stają niezbędne. Wentylatory to najtańszy sposób radzenia sobie z upałami. Do wyboru mamy urządzenia podłogowe, nabiurkowe, stojakowe oraz sufitowe o różnej konstrukcji.

Wentylatory, mimo prostej budowy, zapewniają skuteczną ochłodę w gorące dni, są szybkie w montażu i proste w obsłudze. Zaletami ich są również duża oferta producentów i stosunkowo niska cena – za bardziej zaawansowane rozwiązania trzeba więcej zapłacić. W małych pomieszczeniach biurowych przydatne są wentylatory przenośne podłogowe, kolumnowe, biurkowe lub sufitowe. Przy pracy umysłowej wymagającej skupienia ważny jest niski poziom hałasu. Regulowany kąt nachylenia głowicy wentylatora w poziomie i pionie pozwala na pośrednie schładzanie miejsca pracy lub większego biura. Zazwyczaj trzy stopnie prędkości pracy to gwarancja odpowiedniej wydajności nawet przy największych upałach. Do najbardziej popularnych konstrukcji należą wentylatory śmigłowe.

ZELMER ZTW1500; COLUMBIA VAC WGC40; ADLER AD 7324; CONCEPT VS5140

Wentylatory śmigłowe

To modele klasyczne, których znakiem rozpoznawczym są śmigła wprowadzające powietrze w ruch. Stanowią one większość urządzeń dostępnych na polskim rynku. Śmigła są stosowane w wentylatorach podłogowych (cyrkulatorach), nabiurkowych czy montowanych na stojakach. Dobrze sprawdzają się w wypadku chłodzenia niewielkich i dużych powierzchni.

Atrakcyjny wygląd ma wentylator kolumnowy Concept VS5130 z funkcją oscylacji i wyświetlaczem. (Fot. Concept)

Dlaczego wentylatory chłodzą?

Wentylatory wprawiają w ruch masy powietrza, które odczuwamy jako chłodzący powiew. Wentylator jest urządzeniem tłoczącym powietrze. Skierowanie powietrza na skórę powoduje chwilowe odparowanie wilgoci (potu) przy jednoczesnym obniżeniu temperatury. Powietrze wydaje się chłodniejsze, mimo że jego temperatura jest równa temperaturze panującej w pomieszczeniu. Żeby lepiej zrozumieć to zjawisko, wyobraźmy sobie jazdę motocyklem w temperaturze 30 °C. W miarę zwiększania prędkości jazdy na skórze jest odczuwalny wyraźny spadek temperatury. Chociaż temperatura otoczenia nie spada, motocyklista może zmarznąć. Przed wychłodzeniem organizmu chroni go kombinezon. Najważniejszymi elementami klasycznych modeli są śmigło, silnik elektryczny i obudowa oraz elektronika sterująca jego obrotami. Silnik wprowadza w ruch łopatki śmigła, które obracając się, wytwarzają podmuch. W ten sposób cząsteczki powietrza przemieszczają się z jednego miejsca w drugie, powodując uczucie chłodu. Ruch powietrza powoduje osuszanie powietrza, może być usuwana pleśń i kurz. Większość modeli śmigłowych jest umieszczona w specjalnej ażurowej obudowie. Jest to jeden z warunków bezpiecznego użytkowania, szczególnie ochrony dzieci, które chciałyby dotknąć śmigła. Biurkowe mają śmigła (zazwyczaj trzy lub cztero łopatkowe) o długości od kilkunastu do nawet 30 cm i służą do wentylacji przestrzeni w odległości ok. 2 – 3 m. Stojące można postawić praktycznie wszędzie, gdzie jest stabilna powierzchnia i wystarczająco dużo miejsca. Ich śmigła są jeszcze większe – ponad 40 cm, a głowica jest zamocowana na regulowanym stojaku o wysokości ok. 130 – 140 cm.

STADLER FORM Peter leatherette; CAMRY CR 7329; CONCEPT VS5031; STADLER FORM Peter little

Cyrkulatory – do dużych powierzchni

Wentylatory podłogowe, nazywane cyrkulatorami mają za zadanie mieszanie powietrza, aby uzyskać jednolity rozkład temperatury w pomieszczeniu. W okresie letnim szczególnym atutem zastosowania cyrkulatora jest brak problemów z fruwającymi dokumentami z powodu silnego nawiewu, a osoby wrażliwe na przeciągi nie będą narzekać na ból szyi i gardła. Cyrkulatory w porównaniu do zwykłych wentylatorów śmigłowych charakteryzują się znacznie większą mocą (od 20 do 140 W) i wydajnością powietrza w przedziale od 2200 do 4500 m3/h, co niewątpliwie wpływa na siłę, z jaką „mieszają” powietrze w pomieszczeniu. Regulacja zmiany położenia głowicy (do 200°) umożliwia skuteczne mieszanie powietrza.

Wentylator Columbia Vac WKC20 z funkcją oscylacji charakteryzuje się wyjątkowo cichą pracą. (Fot. Columbia Vac)

Wentylatory sufitowe – największa wydajność

Bardzo skuteczne w działaniu są wentylatory sufitowe, wytwarzające strumień powietrza, który obniża odczuwalną temperaturę nawet o 4 °C. Gdy termostat wskazuje 27 °C, wówczas odczuwalna temperatura wynosi 23 °C. Idealne są do zawilgoconych pomieszczeń oraz do eliminacji pleśni i kurzu. Wydajność wentylatora sufitowego zależy od wielkości i kształtu łopatek oraz obrotów silnika. Aerodynamiczny kształt łopatek umożliwia mieszanie dużych ilości powietrza. Bezwibracyjna i bardzo cicha praca jest możliwa dzięki zastosowaniu wyważonego silnika i łopatek. Silnik ma zabezpieczenie termiczne oraz automatyczny reset.

MPM MWP-18; RAVANSON WT-1040; MPM MWP-16; RAVANSON WT-60C

Wentylatory kolumnowe – wyświetlacz i pilot

Zajmują mało miejsca na podłodze i mają atrakcyjny wygląd, przypominający kolumny głośnikowe. Od typowych wiatraków różnią się konstrukcją. W tradycyjnych wentylatorach jest bowiem umieszczone jedno duże śmigło wytwarzające chłodne powietrze, a w wentylatorach kolumnowych zamiast śmigła są zastosowane specjalne niewielkie wirniki wytwarzające podmuch powietrza. Moc wentylatorów kolumnowych może wynosić od 15 do nawet 150 W. Ważniejsza jednak będzie wydajność. Do małego pomieszczenia wystarczy urządzenie o wydajności od 500 do 900 m3/h. Przy większym metrażu warto jest się jednak zdecydować na wentylator o wydajności powyżej 1200 m3/h. Dla wentylatorów kolumnowych charakterystyczna jest funkcja oscylacji (swing), zwiększająca zasięg chłodzenia – całe urządzenie obraca się na podstawie o określony kąt (75 – 90°) lub też obraca się wewnętrzne ożebrowanie. To drugie rozwiązanie uważane jest za bardziej niezawodne. Warto jest wybierać taki sprzęt, którego głośność pracy nie przekracza 50 – 60 dB, co zapewni komfort użytkowania. Modele kolumnowe zazwyczaj mają wyświetlacz i przyciski do wyboru funkcji oraz ustalania wartości parametrów. Wentylatory kolumnowe zajmują mało miejsca i mają wysokość do 150 cm. Ich zaletą jest to, że działając, nie wzniecają kurzu. Najczęściej są sterowane pilotem.

Wentylator Leo marki Stadler Form z funkcją oscylacji 3D rozprowadza strumień powietrza zarówno w pionie jak i w poziomie, nawet do 8 metrów. (Fot. Stadler Form)

Wentylatory bezśmigłowe

Inaczej działają modele bezśmigłowe. które z wyglądu przypominają lupę, której otwór jest źródłem nadmuchu. Silnik znajdujący się w podstawie zapewnia dużą stabilność całej konstrukcji. Powietrze jest zasysane przez turbinę silnika, wypuszczane przez szczelinę i wpędzane w ruch wirowy, a następnie wydmuchiwane w postaci jednolitego strumienia. Modele bezśmigłowe są pozbawione kratek i łopatek, dzięki czemu łatwo je czyścić. Są bezpieczne dla dzieci ze względu na brak ruchomych elementów i łatwe w konserwacji.

Ravanson WT-7046 3w1 może być używany jako wentylator stojący, biurkowy (podłogowy) i wiszący. (Fot. Ravanson)

Na co zwrócić uwagę, kupując wentylator?

Warto przeanalizować parametry, aby dobrać model odpowiedni do wielkości pomieszczenia. Do najważniejszych należą:  

• wielkość przepływu powietrza [m3/h],  
• zużycie energii [W],  
• maks. prędkość obrotowa [obr./min],  
• liczba łopatek,  
• średnica wentylatora [mm],  
• maksymalna powierzchnia wentylowania [m2],  
• poziom głośności [dB(A)].

Zelmer ZTF0400 cego i atrakcyjnie prezentowały się w pokoju. z trzema regulacjami prędkości. (Fot. Zelmer)

Najważniejsze funkcje w wentylatorach

Producenci wentylatorów stosują kilka prostych rozwiązań ułatwiających ich użytkowanie. Przy wyborze urządzenia chłodzącego warto zwrócić uwagę na:  

• regulację prędkości nawiewu – zazwyczaj trzy prędkości;  
• tryby pracy – normalny, naturalny, nocny, dla dzieci;  
• regulację kąta nachylenia głowicy – to praktyczne rozwiązanie pozwalające zmienić kąt nachylenia w pionie lub poziomie. Głowica wentylatora może poruszać się cyklicznie w poziomie obu tych kierunkach. Stosowana jest zarówno w modelach śmigłowych, jak i bezśmigłowych;  
• pilot zdalnego sterowania, który służy do zdalnej obsługi wentylatora i ustawienia parametrów pracy wentylatora;  
• wyświetlacz – stosowany głównie w wentylatorach kolumnowych do ustawiania parametrów nadmuchu;  
• timer – umożliwia zaprogramowanie urządzenia tak, aby wyłączyło się po upływie ustawionego czasu, nawet do 15 godzin. Rozwiązanie to jest bardzo przydatne zwłaszcza w nocy, np. podczas snu;  
• filtr wstępny – oczyszczający powietrze;  
• uchwyt – do przenoszenia.

Przy wyborze wentylatora warto zwrócić uwagę na wzornictwo obudowy i użyte materiały. Do ich wykończenia są używana jest nawet skóra, drewno, miedź, aby przyciągnęły uwagę kupującego i atrakcyjnie prezentowały się w pokoju.