Baterie kuchenne

Bez nich zlewozmywak w ogóle nie ma racji bytu. Mało tego, dziś mówi się o nich nawet, że są jego swoistą ozdobą, a nawet samej kuchni, bo to element wyposażenia widoczny z każdej strony. Dlatego wybór armatury kuchennej jest równie ważny, co i zlewozmywaka.

Dziś dla wielu użytkowników samo dostarczanie wody ciepłej i zimnej to zdecydowanie za mało. Od dłuższego już czasu obracane o 360°, wyciągane, a nawet „kładzione” wylewki także należą do standardów, choć oczywiście są nie we wszystkich modelach. Czego zatem można jeszcze oczekiwać? Najpierw kilka słów o budowie baterii, bo z nią ściśle są związane niektóre funkcje.

Jak jest zbudowana, czyli najważniejsze elementy

Bez względu na to, czy jest stalowa, kompozytowa, pokryta specjalna farbą lub barwną powłoką, bateria zlewozmywakowa składa się z:

• korpusu – zazwyczaj wykonany jest z mosiądzu (stop miedzi i cynku wzbogacony dodatkami innych metali), choć coraz częściej ze stali;
• głowicy – jeden z najważniejszych elementów baterii, który odpowiada za regulację przepływu i temperatury wody. Wygląd głowicy zależy przede wszystkim od rodzaju baterii. Dzielimy je ze względu na średnicę (podawaną w milimetrach, jej rozmiar jest uzależniony od przepływu wody i wymiarów baterii), wysokość (wpływa na nią kształt baterii) i rodzaj materiału (na rynku najpopularniejsze są obecnie baterie z głowicami ceramicznymi, bardzo rzadko spotykane są natomiast głowice wykonane z mosiądzu). Ważnym elementem jest również obecność elementu tłumiącego, który umieszczany jest w głowicy, lub innych dodatkowych rozwiązań, np. regulacji strumienia wody. Na rynku dostępne są trzy podstawowe rodzaje: standardowe głowice mieszakowe – znajdziemy je w bateriach jednouchwytowych, obrotowe – spotykane w bateriach dwuuchwytowych (większość z nich rożni się kątem obrotu, który najczęściej wynosi 90°, są to również głowice, które mogą pełnić funkcję małych zaworków) i termostatyczne – jak sama nazwa wskazuje, spotkamy je w bateriach termostatycznych, w przeciwieństwie do innych modeli nie wpływają na stopień przepływu wody, tylko na temperaturę, ustawia się je za pomocą jednego pokrętła;
• wylewki – są istotnym elementem korpusu, w zależności od producenta i modelu mogą mieć różne kształty (np. „U”, „S”) oraz zasięg. W niektórych modelach baterii wylewkę można obracać wokół jej osi o 120°, w innych o 240° lub nawet o 360°. Innym rozwiązaniem stosowanym w bateriach jest możliwość wyciągania wylewki. Obok wzornictwa i koloru warto też zwrócić uwagę na jej rodzaj. Jest to bardzo ważne, zwłaszcza jeśli decydujemy się na duży zlewozmywak. W wypadku wysokości zastosowanie znajduje zasada: im wyższa, tym wygodniejsza. Dostatecznie wysoko umieszczona pozwala na łatwe wstawienie do zlewu wysokich naczyń. Jednak należy zaznaczyć, że strumień wody wypływający ze zbyt wysoko zamontowanej baterii będzie się łatwiej rozchlapywał. Z kolei możliwość pochylenia wylewki pozwala na mycie i napełnianie wysokich naczyń. Wystarczy ustawić wylewkę pod odpowiednim kątem, by woda się nie rozchlapywała. Jeszcze większe zastosowanie ma całkowicie wyciągana wylewka. Ten rodzaj baterii jest połączony z korpusem za pomocą elastycznego węża, który zwykle ma długość 150 cm, natomiast pod zlewozmywakiem umiejscowiony jest specjalny obciążnik, który ułatwia ponowne chowanie węża. Dwa rodzaje strumieni (klasyczny i tzw. deszczowy) pozwalają na wygodne płukanie oraz mycie warzyw i owoców, a także napełnianie wodą wiader czy dużych naczyń. Ponadto baterie z wyciąganą wylewką doskonale sprawdzają się w zlewozmywakach podokiennych, gdyż pozwalają swobodnie otwierać okno, a także korzystać z wody poza zlewozmywakiem;
• perlatora – ważny detal wylewki, którego zadaniem jest zwiększenie objętości wypływającej wody przez jej napowietrzanie;
• dźwigni baterii – nią uruchamiamy wypływ wody. Wygodne są modele, które można uruchamiać np. łokciem (choćby wtedy, gdy mamy brudne ręce).

Ważne parametry

Parametry baterii zlewozmywakowych zależą przede wszystkim od rozwiązań, które przekładają się na funkcjonalność i oszczędność. Należą do nich:

• klasa przepływu – to parametr określający wielkość wypływu strumienia wody z baterii, będący wypadkową przepustowości głowicy, aeratora oraz wylewki (jej kształtu), klasę przepływu można sprawdzić na opakowaniu baterii;
• grupa akustyczna – określa natężenie dźwięku wydobywającego się z działającej baterii. Wielkość tego natężenia uzależniona jest od elementu tłumiącego, który znajduje się w głowicy, oraz aeratora. Grupa akustyczna także podana jest na opakowaniu.

Rodzaje baterii

W tym wypadku można zastosować dwa kryteria podziału, a mianowicie sposób montażu oraz rodzaj wylewki. Mamy, zatem:

• modele ścienne – montuje się je w ścianie i podłącza bezpośrednio do instalacji z ciepłą i zimną wodą. I tu niezwykle istotne jest, aby woda była doprowadzona dokładnie do miejsca montażu baterii, a końcówki rur były rozmieszczone precyzyjnie tak, aby możliwe było przyłączenie baterii. Oczywiście, tego typu prace trzeba wykonać przed wykończeniem ścian;
• modele stojące (sztorcowe) – umieszczane są na obrzeżu zlewozmywaka lub na blacie, zwykle tuż za nim. Instalację wodną wystarczy doprowadzić w pobliże tego miejsca. Baterię i źródło wody łączy się zazwyczaj za pomocą specjalnych wężyków (o różnych długościach). Kolejnym elementem, który różnicuje baterie, jest wylewka. Wobec tego baterie dzielimy na takie z wylewką:
• wyciąganą – wylewka połączona jest z baterią za pomocą elastycznego węża o długości od 100 do 150 cm. Na drugim końcu węża umieszcza się niewielki obciążnik, dzięki któremu można łatwo wsunąć wąż z powrotem do baterii i schować pod zlewozmywakiem. W większości kranów z wyciąganą wylewką na rączce baterii zainstalowany jest tzw. przełącznik, który umożliwia regulację strumienia wody. W zależności od potrzeb użytkownik może przestawić strumień wody ze zwykłego na prysznicowy, czyli rozproszony – i odwrotnie;
• ruchomą – to tzw. klasyczne baterie stojące, które mają ruchomą, ale niewyciąganą wylewkę, a na jej końcu nie ma zainstalowanego przełącznika strumienia wody. Wylewka może mieć możliwość obrotu w zakresie od 90° do 360°;
• stałą – są to modele baterii, w których wylewka jest nieruchoma. Przy tego typu baterii trzeba dokładnie dopasować długość wylewki do wielkości zlewozmywaka, ponieważ po zamontowaniu nie można nią manewrować;
• sprężynową (półprofesjonalną) – przypominają kształtem odwróconą literę „U”, tyle że zakończone są ruchomym elementem sprężynowym. To właśnie dzięki niemu można swobodnie wyjmować i przemieszczać „kran” w zależności od potrzeb. Baterie sprężynowe wywodzą się z gastronomii, gdzie używane są bardziej rozbudowane modele;
• profesjonalną – to modele sprężynowe z wyższej półki. Charakteryzują się dwoma niezależnymi wypływami wody (pierwszy to wypływ standardowy, drugi – sprężynowy), które są regulowane niezależnie od siebie. Dużym ułatwieniem jest zainstalowane pokrętło, które umożliwia przełączanie strumienia wody z ciągłego na prysznicowy i odwrotnie.

Uchwyty

Są kolejną cechą różnicującą baterie. Wbrew pozorom istnieje kilka sposobów nie tylko zwyczajnego odkręcania wody, ale też regulowania jej temperatury. Biorąc to pod uwagę, wyróżniamy:

• baterie dwuuchwytowe – wciąż popularna grupa mimo wprowadzania nowszych modeli. Woda mieszana jest za pomocą dwóch kurków, które oddzielnie uruchamiają ciepłą i zimną wodę. Przy tego typu bateriach do ustawienia optymalnej temperatury wody potrzebujemy czasu, co powoduje niepotrzebną stratę wody;
• baterie jednouchwytowe (mieszakowe) – dzięki konstrukcji pozwalają na szybkie, łatwe i – co ważne – oszczędne uruchomienie wody oraz regulację jej strumienia i temperatury;
• baterie termostatyczne – to jedne z najbardziej oszczędnych rodzajów urządzeń. Wyposażone są w specjalną blokadę, która uniemożliwia wypływ zbyt ciepłej lub zimnej wody. Optymalną temperaturę ustawia się na termostacie, który kontroluje stopień nagrzania wypływającej wody. Baterie tego typu mają dwa oddzielne pokrętła: jedno służy do regulacji strumienia wody, drugie temperatury;
• baterie bezdotykowe – to modele wyposażone w czujnik, który wyczuwa zbliżone dłonie. Po określonym czasie wypływ wody jest automatycznie zatrzymywany, a ponowne uruchomienie odbywa się po powtórnym zbliżeniu dłoni;  baterie z określonym czasem wypływu – działają podobnie do modeli bezdotykowych, z tą różnicą, że strumień wody uruchamiany jest przez dotknięcie ręką, a odcinany jest automatycznie po upływie określonego czasu.

Oszczędzanie wody

Coraz częściej zwraca się na to uwagę, choćby ze względu na wciąż rosnące ceny wody, zwłaszcza gorącej, jak i na ekologię (zasoby wody pitnej się kurczą). Zobaczmy, co pozwala na oszczędność wody w wypadku baterii kuchennych.

• Termostat – czyli blokada zapobiegająca przypadkowemu uruchomieniu wody o temperaturze powyżej 38 °C. Osobom, które cenią sobie oszczędność, warto polecić baterię z przyciskiem „eko”, który odpowiednio dawkuje strumień wody i może go zmniejszyć nawet o połowę.
• Perlator – element wylewki, którego zadaniem jest zwiększenie objętość wypływającej wody przez jej napowietrzanie. Ogranicza zużycie wody nawet o 15 proc., a w modelach specjalnie zaprojektowanych jest to nawet 60 proc. oszczędności, ponadto reaguje na zbyt twardą lub zanieczyszczoną wodę i ogranicza jej strumień.
• Głowica z blokadą (hamulcem) – użytkownik może podnieść dźwignię tylko do pewnego momentu – w tym czasie z baterii wypływa ok. 5–7 l wody na minutę, dopiero po pokonaniu oporu wypłynie większy strumień.
• Sterowanie elektroniczne – za pomocą pilota można ustawić żądaną temperaturę. Dostępne są modele ze sterowaniem umieszczonym na wylewce lub ze sterowaniem w zlewozmywaku.
• Baterie bezdotykowe – to urządzenia wyposażone w czujnik, który wyczuwa zbliżone dłonie. Po określonym czasie wypływ wody jest automatycznie zatrzymywany, a ponowne uruchomienie odbywa się po powtórnym zbliżeniu dłoni.
• Baterie z określonym czasem wypływu – działają podobnie do modeli bezdotykowych, z tą różnicą, że strumień wody uruchamiany jest przez dotknięcie ręką, a odcinany automatycznie po upływie określonego czasu.
• Mieszacz – dzięki niemu nie musimy tracić czasu na każdorazowe ustawianie temperatury. Wystarczy zrobić to raz, a potem tylko podnosić dźwignię.

Uzdatnianie

Na większości baterii można łatwo zamontować filtr poprawiający jakość wody. Wystarczy go nakręcić w odpowiednim miejscu, ale są i takie modele, które z założenia mają taki filtr. Taka bateria może być wyposażona w oddzielny dopływ wody uzdatnionej, a łatwość obsługi zapewnia oddzielna regulacja obu typów strumieni. Wszystko dzieje się za sprawą wylewki z podwójną funkcją. Są także modele, które mają i filtr, i saturator, dla tych, którzy piją tylko wodę gazowaną. Wiele fi rm ma w swoich ofertach baterie uzdatniające wodę.

Podświetlanie

Coraz więcej baterii ma tę funkcję, a gra ona kilka ról – z jednej strony pokazuje, że woda jest odpowiednio ciepła, z drugiej pozwala nie włączać światła, co jest ważne, gdy kuchnia otwarta jest na pokój, w którym akurat ktoś ogląda telewizję, i w końcu jest również elementem designerskim, dodającym wnętrzu uroku.

Podgrzewanie

Jeden z producentów m.in. armatury proponuje baterię, z której może popłynąć woda o temperaturze 100°C, na którą w dodatku nie trzeba czekać, gdyż urządzenie potrafi dostarczyć wrzątek błyskawicznie – wystarczy zamontować pod zlewozmywakiem bojler. Która funkcja jest najważniejsza? Decydują użytkownicy.