Kto ponosi odpowiedzialność za przesyłkę odesłaną do sklepu?

Konsument, który zamówił produkt w e-sklepie ma prawo go odesłać w terminie 14 dni. Warunki zwrotu produktu powinny być określone w regulaminie sklepu. Najczęściej sprzedawcy zapewniają konsumentom darmowy zwrot. Może być również tak, że konsument sam ponosi koszty przesyłki. Kto w takich przypadkach odpowiada za zgubienie lub uszkodzenie przesyłki? Jakich formalności należy dopełnić nadając paczkę do sprzedawcy? Czy można odstąpić od umowy przewozu?

Sprzedawcy często oferują konsumentom możliwość darmowego odesłania produktu. Konsument może otrzymać kwotę, jaką uiścił za przesyłkę, bądź skorzystać z możliwości odesłania przesyłki na mocy umowy wiążącej sprzedawcę z przewoźnikiem lub operatorem pocztowym.

Najlepszą opcją dla konsumenta jest odbiór zwracanego produktu bezpośrednio przez kuriera. Umowa wiąże wówczas sprzedawcę z przewoźnikiem, a konsument nie ponosi odpowiedzialności za przesyłkę. Nie odpowiada nawet wówczas, gdy przesyłka zginie, czy ulegnie uszkodzeniu.

Inaczej sytuacja wygląda, gdy konsument sam na własną odpowiedzialność wybiera sposób odesłania produktu który mu nie odpowiada. Wysyłając paczkę kurierem najczęściej zawieramy umowę przewozu. Potwierdzeniem tej czynności jest list przewozowy składany przewoźnikowi przez nadawcę. Pełni więc swego rodzaju funkcję dowodową, że konsument zawarł umowę . List przewozowy zgodnie z art. 38 ustawy prawo przewozowe powinien zawierać:

1. nazwę i adres nadawcy, jego podpis oraz określenie placówki przewoźnika zawierającej umowę;
2.  miejsce przeznaczenia przesyłki oraz nazwę i adres odbiorcy;
3. określenie rzeczy, masy, liczby sztuk przesyłki, sposobu opakowania i oznaczenia;
4. inne wskazania i oświadczenia, wymagane albo dopuszczone zgodnie z przepisami ze względu na warunki danej umowy lub sposób rozliczeń.

List przewozowy prócz zwykłej formy pisemnej może mieć również formę przekazu elektronicznego, wydruku komputerowego czy innego dokumentu zawierającego ww. dane. Oczywiście konsument nadający paczkę otrzymuje jeden egzemplarz.

Zwracając produkt sprzedawcy należy pamiętać, iż nadawca obowiązany jest oddać przewoźnikowi rzeczy w stanie umożliwiającym ich prawidłowy przewóz i wydanie bez ubytku i uszkodzenia.

Konsument, który nie dopełnił powyższego obowiązku może liczyć się tym, że przewoźnik może odmówić przyjęcia do przewozu rzeczy, których stan jest wadliwy lub opakowanie niedostateczne albo niemających wymaganego opakowania.

Jeżeli konsument będzie chciał jednak odesłać rzecz w opakowaniu niezgodnym
z wymaganiami np. ze śladami uszkodzenia, kurier może uzależnić przyjęcie paczki od złożenia przez konsumenta odpowiedniego oświadczenia o stanie przesyłki.

Co zrobić w sytuacji, gdy konsument pomyłkowo nadał paczkę do niewłaściwego odbiorcy?

Otóż zgodnie z art. 53 ust. 1 ustawy prawo przewozowe nadawca może odstąpić od umowy przewozu lub wprowadzić do niej zmiany żądając, aby przewoźnik:

1. zwrócił mu przesyłkę w miejscu nadania;
2. wydał przesyłkę w innym miejscu niż miejsce wskazane w liście przewozowym;
3. wydał przesyłkę innej osobie niż odbiorca wskazany w liście przewozowym.

Koszty zmian ponosi oczywiście konsument, który nadał paczkę. Przewoźnik ma obowiązek wykonać polecenia nadawcy w zakresie zmiany umowy przewozu, chyba że polecenie jest niewykonalne, wykonanie polecenia spowodowałoby zakłócenia w eksploatacji, wykonanie polecenia naruszałoby obowiązujące przepisy, nie zachowano szczególnych warunków obowiązujących w tym zakresie.

O niemożności wykonania polecenia przewoźnik obowiązany jest niezwłocznie zawiadomić nadawcę.

Generalna zasada jest taka, że przewoźnik ponosi odpowiedzialność za utratę, ubytek lub uszkodzenie przesyłki powstałe od przyjęcia, aż do jej wydania oraz za opóźnienie w przewozie przesyłki. Jeśli przesyłka została utracona, uszkodzona lub doznała ubytku można domagać się odszkodowania od przewoźnika.

Warto pamiętać o tym, że to my jako konsumencie mamy interes w tym, aby przesyłka dotarła do sprzedawcy, któremu zwracamy produkt.  Musimy więc dopełnić wszelkich formalności przy nadawaniu paczki. Dopiero z chwilą otrzymania jej przez sprzedawcę możemy liczyć na zwrot gotówki.

Anna Golas