Uprawnienia kupującego z tytułu niezgodności towaru z umową, co warto wiedzieć?

Kiedy towar jest niezgodny z umową? Ma to miejsce na przykład wówczas, gdy produkt nie ma cech, o których zapewniał sprzedawca, nie nadaje się do celu, do którego jest zazwyczaj używany (np. pralka nie pierze), został dostarczony w niekompletnym stanie. Jako kupujący nie jesteś bezbronny. Znając swoje prawa, masz realny wpływ na sytuację. Czego możesz żądać w pierwszej kolejności? (Fot. Pixabay)

W pierwszym etapie reklamacji możesz żądać od sprzedawcy doprowadzenia produktu do stanu zgodności z umową, czyli jego naprawy lub wymiany towaru na nowy, wolny od wad.

Naprawa polega na usunięciu wady w taki sposób, by towar mógł być dalej używany zgodnie z jego przeznaczeniem. Jeżeli robot kuchenny nie działa na najwyższych obrotach, to powinien być naprawiony w taki sposób, by działał sprawnie. Natomiast wymiana to po prostu wydanie nowego produktu, który jest wolny od wad. Czy sprzedawca może zamiast naprawy wydać nowy produkt i na odwrót – zamiast wydania nowego produktu naprawić wadliwy? Przepisy prawa dopuszczają taką sytuację, ale w określonych przypadkach. Po pierwsze, gdy realizacja żądania kupującego nie jest możliwa (np. dany model nie jest już produkowany) albo realizacja żądania kupującego wymagałaby poniesienia przez sprzedawcę nadmiernych kosztów. Dla przykładu, jeżeli naprawa odkurzacza wyniosłaby 800 zł, a nowy model można kupić za 750 zł, wówczas sprzedawca może zaproponować Ci wymianę urządzenia na nowe.

Rozsądny czas naprawy i wymiany

Ustawodawca nakłada na sprzedawcę obowiązek naprawy lub wymiany produktu w rozsądnym czasie od chwili, w której został on poinformowany przez konsumenta o braku zgodności towaru z umową. Czyli ile to może trwać? W przepisach prawa nie ma skonkretyzowanego terminu. Zależy to od np. rodzaju wady, dostępności części zamiennych lub dostępności nowego produktu. Jedno jest pewne: nie może to trwać w nieskończoność.

Koszty naprawy lub wymiany towaru na nowy

Ważną informacją dla Ciebie jest to, że koszty naprawy lub wymiany produktu na nowy ponosi sprzedawca. Nie musisz więc martwić się o opłaty za naprawę, transport, wymianę części czy ponowny montaż. To sprzedawca odpowiada za przywrócenie towaru do stanu zgodności z umową – i nie może przerzucać na ciebie żadnych wydatków.

Zgodnie z przepisami prawa koszty naprawy lub wymiany, w tym w szczególności opłat pocztowych, przewozu, robocizny i materiałów, ponosi sprzedawca.

Konsument ma obowiązek udostępnić towar, a sprzedawca odbiera go na swój koszt. Nie ma obowiązku, żeby odbiór był osobisty, gdyż sprzedawca może zlecić tę czynność firmie kurierskiej. Dodatkowym uprawnieniem dla konsumenta jest to, że nie ma on obowiązku demontażu towaru, który został zamontowany przed ujawnieniem się wady. Obowiązek ten (zarówno demontaż, jak i montaż naprawionego produktu) ciąży na sprzedawcy.

Obniżenie ceny lub odstąpienie od umowy

Naprawa i wymiana to pierwsze kroki, które Ci przysługują, gdy towar jest niezgodny z umową. Co w przypadku, gdy nie przyniosą one skutku lub są zbyt uciążliwe? Wówczas możesz żądać obniżenia ceny lub odstąpić od umowy. W jakich przypadkach zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa możesz skorzystać z tych uprawnień? Może to nastąpić, gdy sprzedawca odmówił naprawy lub wymiany (np. z powodu nadmiernych kosztów), nie doprowadził do zgodności towaru z umową, wada pojawiała się nadal pomimo wcześniejszej naprawy lub wymiany, z oświadczenia sprzedawcy lub z okoliczności wynika, że nie doprowadzi on do zgodności towaru z umową w rozsądnym czasie lub bez nadmiernych niedogodności dla konsumenta.

Pamiętaj o tym, że przepisy prawa nie nakładają żadnych wymogów formalnych co do oświadczenia o obniżeniu ceny lub odstąpieniu od umowy. Możesz to zrobić np. na piśmie, za pomocą maila, a nawet wysyłając sms.

Ważne jest to, że odstąpić od umowy możesz tylko wówczas, gdy wada produktu jest istotna, np. uniemożliwia jego prawidłowe funkcjonowanie. Jeśli złożysz oświadczenie o odstąpieniu od umowy i zażądasz zwrotu uiszczonej ceny, a sprzedawca się z tym nie zgodzi, wówczas to on będzie musiał udowodnić, że wada jest nieistotna.