Wyciskarki wolnoobrotowe i sokowirówki

Pozyskany przy pomocy wyciskarki czy sokowirówki sok będzie tańszy, zwłaszcza jeśli mamy dostęp do warzyw i owoców z własnego ogrodu lub sadu, ponadto możemy tworzyć wprost nieograniczone kombinacje smakowe z praktycznie dowolnych produktów. W przystępnej formie możemy przyjąć porcję smakowitych witamin. (Fot. Amica)

Na wstępie warto podać kilka cech, którymi wyciskarki różnią się od sokowirówek. Przede wszystkim sok z wyciskarki zawiera więcej błonnika, jest mniej klarowny i może być bardziej sycący niż sok z sokowirówki. Aby temu zapobiec, stosuje się wiele systemów, które ograniczają wpadanie miąższu do pojemnika na sok, np. przez regulację gęstości soku czy specjalne sitko dołączane do akcesoriów. Sok z sokowirówki jest bardziej klarowny i mniej gęsty, jeśli więc preferujemy taką konsystencję, to warto wybrać takie urządzenie. Sok z sokowirówki jest w zasadzie tak samo zdrowy, jak ten z wyciskarki. Jedyną różnicą i prawdą w tym wypadku jest fakt, że sok z wyciskarki zawiera więcej błonnika. Jest to informacja istotna z punktu widzenia zdrowia, bowiem niektórzy potrzebują go więcej, a innym jest to wręcz odradzane. W tej materii należy kierować się zaleceniami swojej diety. Oczywiście, znaczenie mają także produkty, które chcemy przetwarzać. Do cytryn czy pomarańczy lepiej zastosować specjalną wyciskarkę do owoców cytrusowych, która pozwoli zachować najwięcej witaminy C. Wiele osób boryka się z problemem dotyczącym wyciskania soku z np. ziół. To prawda, wiele sokowirówek po prostu nie radzi sobie z wyciśnięciem esencji z mięty, melisy, kolendry czy bazylii. Jest to fakt. Dotyczy to także warzyw strączkowych, szpinaku czy liści kapusty. Wynika to z zasady działania tych urządzeń. Wiemy, że sokowirówka nie wyciska soku, a rozdrabnia lub szatkuje produkt, a więc zioła nie są w żaden sposób przeciśnięte, tylko dodatkowo posiekane. W rezultacie do szklanki mogą wpaść maleńkie kawałeczki tych produktów.

Działanie wyciskarek

W przeciwieństwie do sokowirówek wyciskarki, jak wskazuje sama nazwa, wyciskają, a nie przecierają owoce przez sita. Należą do urządzeń wolnoobrotowych, dzięki czemu podczas wyciskania soku nie dochodzi .in. do jego utlenienia. To z kolei wpływa na to, że dłużej jest on przydatny do spożycia. Po wrzuceniu wszystkich składników przez otwór wlotowy do pojemnika owoce wpadają na obracającą się śrubę, tzw. ślimak. Śruba z odpowiednią prędkością miażdży produkty, które pod wpływem obrotu i siły śruby przeciskane są przez sito. Wytworzony sok przepływa przez pojemnik i wypływa jednym ujściem, natomiast drugim wylotem wypadają zmiażdżone wcześniej odpadki.

AMICA JSM 4012; ZELMER ZJE6800; CONCEPT LO7070 Sinfonia

Parametry wyciskarek

W zależności od typu urządzenia różna jest moc wyciskarek. Modele do wyciskania owoców i warzyw mają moc od ok. 100 do 450 W, a do cytrusów zazwyczaj od 28 do 85 W. Równie ważny jest materiał wykonania. Klasyczne wyciskarki, podobnie jak sokowirówki, najczęściej mają obudowę z tworzywa sztucznego lub ze stali. Z kolei w wypadku modeli do cytrusów najczęściej wykorzystywanym materiałem jest tworzywo sztuczne. Wyciskarki wolnoobrotowe, jak sama nazwa wskazuje, wyciskają sok w sposób dość wolny – sokowirówki robią to znacznie szybciej. Tutaj sprzęt pracuje na bardzo wolnych obrotach – od 40, przez 50, 55, na 100 na minutę kończąc. Oprócz tego, wybierając urządzenie, zwróćmy uwagę na takie parametry jak pojemność zbiorników na pulpę i sok, jeśli urządzenie jest w nie wyposażone.

Sokowirówka pozwoli szybko przygotować klarowny i zdrowy sok. (Fot. Zelmer)

Cechy wyciskarek

Wolne obroty wyciskarek mają kilka ważnych zalet. Śruba okręca się powoli i ściska produkty, a więc sok nie jest napowietrzony, inaczej niż w wypadku sokowirówek. To z kolei powoduje, że sok ma więcej właściwości prozdrowotnych i więcej składników odżywczych, które pod wpływem tlenu mogłyby ulec zniszczeniu. Wiele badań udowodniło, że to sok z wyciskarki jest bogatszy m.in. w witaminę C czy E niż ten sam sok z sokowirówki. Sam proces wyciskania soku pozwala zachować jego świeżość przez dłuższy czas. I mimo że mówi się, iż sok z wyciskarki można przechowywać nawet kilka dni w lodówce, zalecamy picie go od razu – jest to zdrowsze i na pewno smaczniejsze. Wyciskarki są też zdecydowanie cichsze od sokowirówek, co może determinować wybór między dwoma urządzeniami (szczególnie jeśli chcemy robić sok wtedy, kiedy wszyscy inni domownicy jeszcze śpią). Ale nie oznacza to, że nie są pozbawione nieco słabszych stron. Są przede wszystkim o wiele wolniejsze od sokowirówek i wymagają więcej czasu na umycie i konserwację. Wiele osób uznaje przy tym sok z sokowirówki za smaczniejszy. No cóż, różne są smaki i różne gusta.

CAMRY CR 4006; BOSCH VitaJuice 4 MES4010; BOSCH VitaStyle Citro MCP72GPB

Wyposażenie wyciskarek

Oprócz tego, że wyciskarka jest bardzo skuteczna w przetwarzaniu owoców i warzyw, należy wspomnieć o jej dodatkowych możliwościach. Wyciskarki mogą mieć funkcję przygotowywania sorbetów czy koktajli, a nawet możemy w nich wyciskać mleko roślinne, np. z orzechów czy migdałów. Przy pomocy wyciskarki przygotujemy także tofu albo zetrzemy ziemniaki na placki. Pod tym względem są one niezwykle funkcjonalne. Ich możliwości należy sprawdzić przed zakupem. Producent może oferować odpowiednie wyposażenie w zestawie lub opcjonalnie. Może także dołączać książeczkę z przepisami, w której znajdziemy informacje, np. o tym, jak przygotować desery.

AMICA JSM 4011; ZELMER ZJE4800 Sano; CONCEPT LO7211

Budowa sokowirówki

Każda sokowirówka składa się z korpusu, silnika, pojemnika na miąższ i pojemnika na sok. Równie ważne są sito oraz noże ścierające, które powinny być jak najlepszej jakości. To właśnie one odpowiadają za dokładne tarcie produktów i im są trwalsze, tym później się tępią. Na podstawie umieszczony jest silnik, który z kolei obudowany jest korpusem, do którego przytwierdzone są zbieraki, miska, sito z mikrootworami i pokrywka. Pokrywka ma specjalny otwór, przez który wrzuca się produkty. Jej cechą charakterystyczną jest komin lub tuba, przez które składniki dostają się do wirującego sita, którego ścianki mają specjalne otwory. Na jego dnie najczęściej umieszczone są niewielkie ostrza. W momencie uruchomienia urządzenia sito, które obraca się z dużą prędkością, tworzy siłę odśrodkową. Produkty zostają zepchnięte i dociśnięte do bocznych ścianek. Ostrza razem z sitem rozcierają jabłka czy marchewki aż do uzyskania jednolitej masy, co powoduje oddzielenie soku i miąższu.

Następnie sok wydostaje się przez mikrootwory i przez otwór spustowy przepływa do pojemnika na sok lub prosto do podstawionej szklanki. Oddzielony miąższ pozostaje w sicie. W zależności od tego, jaki obieg ma urządzenie, zostaje on usunięty do wbudowanego zbiornika albo podstawionego przez użytkownika. Sokowirówka z obiegiem otwartym może dłużej pracować bez przerwy, gdyż nie ma potrzeby każdorazowego usuwania nagromadzonego miąższu.