Wkrętarki i wiertarkowkrętarki – rodzaje, parametry i osprzęt

Sprzęty służące do wiercenia i wkręcania należą do najpopularniejszych elektronarzędzi. Przydają się nie tylko przy skręcaniu mebli, ale również z powodzeniem zastąpią tradycyjne wiertarki o małej mocy. Są przy tym znacznie wygodniejsze w użytkowaniu.  

Różnego rodzaju narzędzia przeznaczone do wkręcania śrub czy wywiercania otworów zadomowiły się w podręcznym warsztacie każdego majsterkowicza, a zwłaszcza profesjonalnego użytkownika. Przekonały do siebie uniwersalnością, lekkością i niezawodnością. Znacznie przyspieszają prace związane z wierceniem otworów, a przede wszystkim wkręcaniem wszelkiego rodzaju łączeń śrubowych, co do niedawna było jedną najbardziej czasochłonnych czynności w pracach instalacyjnych. To właśnie wszechstronność sprawiła, że nie tylko profesjonaliści, ale i konsumenci chętnie korzystają z wiertarek i wiertarkowkrętarek. Szczególnie dużą popularnością cieszą się modele akumulatorowe – to zasługa coraz wydajniejszych standardów zasilania. Obecnie nawet za kilkaset złotych kupimy sprzęt, który pozwoli nie tylko na wkręcanie wkrętów, ale nawet wywierci otwory w ścianie, np. żeby zawiesić karnisze, nowy telewizor czy lustro. Można więc stwierdzić, że urządzenie takie powinno się znaleźć w praktycznie każdym domu.

Wkrętarki sieciowe

Wkrętarka sieciowa jest zawsze gotowa do pracy, o ile jest możliwość jej podłączenia. Miejsce pracy z wkrętarką sieciową jest uzależnione od dostępu do gniazda elektrycznego i długości przewodu, często jest potrzebny przedłużacz. Zaletami takich urządzeń są lekkość, cena i brak konieczności ładowania baterii. Jedynie profesjonalne wkrętarki do płyt występują właściwie tylko w wersji sieciowej. Jest to logiczne, gdyż płyty gipsowo-kartonowe zazwyczaj montuje się wewnątrz budynków z już rozprowadzoną instalacją elektryczną, poza tym seryjne przykręcanie dużej liczby wkrętów wymagałoby bardzo częstego ładowania baterii, co – jak wiemy – wymaga czasu.

HIKOKI DS12DA WFZ; TROTEC PSCS 11-20V

Wkrętarki akumulatorowe

To niewielkie urządzenia, szczególnie przydatne do lekkich prac, zwłaszcza tam, gdzie nie ma miejsca na zastosowanie większego i mocniejszego sprzętu. To bardzo małe i lekkie narzędzia przeznaczone do prac związanych na przykład z montażem mebli czy przykręcania śrubek w urządzeniach elektronicznych. Ich zaletami są relatywnie niska cena i duża dostępność. Urządzenia tego typu w gospodarstwie domowym skutecznie zastępują śrubokręt. Można wybierać spośród dwóch typów konstrukcyjnych tego narzędzia, gdyż mogą mieć formę pistoletu lub przypominać ręczny śrubokręt. Konstrukcja niektórych wkrętarek kompaktowych pozwala na ustawianie rękojeści w kilku pozycjach w zależności od wykonywanego zadania. To cecha szczególnie przydatna podczas pracy w trudno dostępnych miejscach, takich jak narożniki czy wnętrza szafek. Kompaktowe wkrętarki zasilane są zazwyczaj akumulatorami litowo-jonowymi o napięciu 3,6 V, umieszczonymi w rękojeści. W zestawie z samym wkrętakiem sprzedawane są najczęściej spotykane końcówki wkręcające, tzw. bity.

W wymagających pracach budowlanych szczególnie dobrze sprawdzą się wiertarkowkrętarki o dużej mocy. (Fot. Hikoki)

Wkrętarki specjalistyczne

Przykładem takich urządzeń są wkrętarki do płyt gipsowo-kartonowych, czyli profesjonalne urządzenia do powtarzalnego wkręcania dużej liczby wkrętów. Zazwyczaj nie mają sprzęgła ograniczającego moment obrotowy (choć są wyjątki), lecz ogranicznik głębokości wkręcania. Dotychczas najpopularniejsze były modele zasilane sieciowo, jednak i tutaj technika akumulatorowa wkracza wielkimi krokami. Urządzenia te mogą być wyposażone w specjalne magazynki i podajniki wkrętów na taśmie, co zdecydowanie ułatwia i dzięki automatyzacji przyspiesza pracę. Wkrętarki kątowe to specyficzne urządzenia służące do pracy w miejscach o ograniczonym dostępie, np. przy montażu mebli czy samochodów. Z reguły zasilane są z własnego akumulatora, co dodatkowo zwiększa mobilność maszyny. Obudowa tego typu wkrętarki ma podłużny, owalny kształt. Na jednym z jej końców znajduje się głowica. Zazwyczaj jest ona na stałe położona w orientacji prostopadłej do silnika i obudowy. Istnieją też wkrętarki, w których głowicę można przestawiać, zmieniając kąt jej nachylenia względem silnika. Poza tym wkrętarki kątowe są pełnoprawnymi wiertarkami. Większość ma też sprzęgło ograniczające moment obrotowy.

MAKITA DHP458RTJ; STALCO S-97111

Wiertarkowkrętarki – większa moc

To najpopularniejszy typ wkrętarek. Mają kształt zbliżony do wiertarek kompaktowych typu pistoletowego i wyposażone są w sporej pojemności akumulator, montowany poniżej rękojeści. Oczywiście, na rynku dostępne są również wiertarkowkrętarki sieciowe, ale mają one zastosowanie głównie do takich prac, przy których nie zachodzi potrzeba przemieszczania się z narzędziem. Oprócz wkręcania różnego rodzaju wkrętów i śrub wiertarkowkrętarki mogą wykonywać otwory przy pomocy wierteł w dość miękkich materiałach, takich jak drewno, materiały drewnopochodne, tworzywa sztuczne, aluminium, gazobeton czy bloczki keramzytowe. Są najmocniejsze na rynku i dysponują napięciem nawet ponad 36 V, ale dostępne są także nieco słabsze urządzenia, o napięciu 14 czy 12 V.

Popularnym standardem i kompromisem między gabarytami, a wydajnością są narzędzia z akumulatorami 18 V. Wiertarkowkrętarki są zazwyczaj wyposażone w regulację momentu obrotowego oraz prędkości obrotowej. Regulacja tego ostatniego parametru może być stopniowa lub płynna. Dużym udogodnieniem jest sprzęgło bezpieczeństwa. Zatrzymuje ono silnik, gdy wiertło lub bit napotka za duży opór.

TRYTON TCV20L2; STALCO S-97150

Wiertarkowkrętarki udarowe

Charakteryzują się podobnymi parametrami jak zwykłe wiertarkowkrętarki, jednak są wyposażone w mechanizm udarowy. Udar w tego typu urządzeniach w większości modeli generowany jest mechanicznie. Udar mechaniczny jest zwyczajnie lżejszy i prostszy od pneumatycznego, co w tak kompaktowych urządzeniach jak wiertarkowkrętarki ma spore znaczenie. Wadą tego typu rozwiązania jest mniejsza energia udaru, jednak we wkrętarkach, które i tak mają niewielką moc i ograniczenia wynikające z zasilania, ma to drugorzędne znaczenie. Dzięki zastosowaniu mechanizmu udarowego wiertarkowkrętarki można wykorzystywać do wykonywania otworów w twardych materiałach, jak cegła, a nawet beton. W wielu lekkich zadaniach mogą z powodzeniem zastąpić tradycyjną wiertarkę udarową. Przy wyborze nowego urządzenia warto zapoznać się z jego najważniejszymi parametrami.